مسئله تک جنسیتی کردن تخصص
زنان و زایمان از آن چالشهایی بود که بلافاصله بعد از انقلاب فرهنگی در کشور طرح و پیگیری شد. از همان روزها این مسئله موافقان و مخالفانی داشت. آنهایی که موافق آموزش آقایان در این تخصص هستند میگویند عدم حضور آقایان در این رشتهها در آینده میتواند آسیبهایی را به دنبال داشته باشد. اما موضوع اصلی این است که این کارشناسان در باره جزییات احتمالی این آسیبها صحبت نمیکنند.
مخالفان این جریان، اما با صراحت از مصوبات قانونی مجلس میگویند و نظرشان این است که با وجود زنان پزشک توانمند و دانشجویان مشتاق به این رشته هیچ ضرورتی به آموزش آقایان در این تخصص وجود ندارد. در گزارش پیش رو با نگاهی موشکافانهتر به این اختلاف نظرها پرداختهایم.
این آمار از کجا آمد؟!
در روز ۱۶ اردیبهشت سال ۱۳۹۷ بود که اظهارات
وزیر بهداشت وقت در باره پرهیز جدی از تک جنسیتی کردن تخصص زنان و زایمان و مامایی با جنجالهایی همراه شد. حسن قاضی زاده هاشمی در روز ماما با تاکید بر این که در شاخه تخصصی اورولوژی هم دستیاران خانم فعالیت میکنند از همه خواست تا کمک کنند مشکل تک جنسیتی شدن این رشته حل شود. وزیر در ادامه این اظهارات گفت: «در برخی بیمارستانها از هر ۱۰ نفر که زایمان کردند سوال میشد که برای شما تفاوتی دارد که دانشجوی خانم یا آقا زایمان را انجام بدهد و آنها نیز گفته بودند که این موضوع برای شان تفاوتی ندارد و مهم سالم بودن نوزاد است.» بلافاصله بعد از این اظهار نظرها موجی از اعتراض به عادی انگاری در این مسئله آغاز شد. تا جایی که جمعی از پزشکان از رشتههای مختلف در نامهای سرگشاده از دقیق نبودن این آمار انتقاد کرده و از وزیر خواستند به طور شفاف به معایب تک جنسیتی شدن رشته تخصصی زنان و زایمان اشاره کند.
بهانهای که خود متهم ردیف اول بود!
خدمات نامناسب برخی از
متخصصان زنان و همچنین عدم پذیرش برخی از آنها برای گذراندن دوره ماموریت در شهرها و روستاهای کشور از جمله دلایلی بود که گروه مخالفان
تک جنسیتی شدن بر روی آنها تمرکز داشتند. اما آنچه به طور دقیق و شفاف در روستاهای دورافتاده میگذشت درد عمیق و جدیتری بود که سالها به آن بی اعتنایی میشد. طبق گزارشهای موجود بسیاری از زنان در مناطق روستایی و دورافتاده از امکانات، به دلیل تعصبهای بی رویه فرهنگی حتا برای دیگر بیماریها به پزشک آقا مراجعه نمیکنند. در واقع تا وضعیت اورژانسی برای آنها پیش نیاید به مطب دکتر منتقل نمیشوند. به همین دلیل بسیاری از این زنان دچار بیماریهای عفونی داخلی میشوند و سالها با آن سر میکنند. تعدادی از آنها به دلیل عدم مراقبت در دوره بارداری دچار مشکلات جدی میشوند و تشخیص بیماری به دلیل عدم دسترسی به پزشک زن ممکن است حتا تا بیش از دو سال به طول بینجامد.
راهکار کجاست؟
پس از علنی شدن برخی از این آسیب شناسیهای سطحی تعداد زیادی از پزشکان در نامهای سرگشاده وزیر وقت را خطاب کرده و از سوالهایی کردند. سوالهایی به نظر میرسد بعد از گذشت ۳ سال هنوز هم بدون پاسخ مانده اند. هنوز هم صورت مسئله پاک میشود و راهکاری به مرحله اجرایی شدن در این امر مهم نرسیده است و همچنان به طور شفاف درباره آسیبهای احتمالی تک جنسیتی شدن این رشته سخنی به میان نیامده است. جامعه پزشکی منتقد این جریان این سوال را مطرح میکند: «دقیقا چه مشکلاتی در رشته تخصصی زنان هست که در دیگر رشتههای دو جنسیتی وجود ندارد؟ ورود آقایان به این رشته قرار است چه مشکلاتی را حل کند؟ پر واضح است که اگر در زمینه خدمات رسانی پزشکان متخصص در حوزه بیماریهای زنان کم و کاستی وجود دارد باید سعی در حل این موانع داشته باشیم. تربیت دستیاران این رشته باید بهبود پیدا کند. اما اکنون چه اتفاقی در بیمارستانها در حال رخ دادن است؟ به جای آموزشهای عملی بیشتر دستیاران رشته زنان را با کشیکهای سنگین کم بازده میکنیم و همین روند باعث کاهش کیفیت آموزش و همچنین تجربه این گروه مستعد شده است. اگر شرایط مناسبی برای این دسته از دستیاران و متخصصان فراهم شود آنها به صورت دورهای به مناطق دورافتاده نیز اعزام میشوند. اما به نظر میرسد عزمی در این باره وجود ندارد تا موانع این راه از میان برداشته شود.
تحصیل آقایان در این رشته خلاف مصوبات است
تحصیل مردان در رشته رشته دستیاری زنان و زایمان همچنان ادامه دارد. این در حالی است که پیش از این نمایندگان مجلس در طرحی موسوم به طرح انطباق خواستار تصویب مصوبهای مبنی بر جلوگیری از تحصیل آقایان در این رشته شده بودند. «مرضیه طالبان» از متخصصان زنان این رویه را خلاف مقررات میداند و میگوید وزارت بهداشت در این زمینه باید پاسخگو باشد: «هدف از طرح انطباق که در مجلش شورای اسلامی به تصویب رسید این بود که اگر خانم بیماری خواست به مرکز درمانی مراجعه کند قادر باشد در محیطی که خدمات در مانی همجنس باشد به مداوای خود بپردازد چرا که برای بسیاری از زنان معاینه شدن توسط پزشک آقا مشکلاتی را به همراه دارد.» طالبان ادامه میدهد: «متاسفانه در آزمون سال ۹۹ شاهد پذیرش مردان در رشته زنان و زایمان هستیم. این موضوع برخلاف مقررات و مصوبه مجلس است. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان میگوید این رشته باید در طرح انطباق قرار بگیرد: «رشتههایی مانند قلب، عروق، جراحی از مواردی هستند که در آنها پزشک زن کم است. شاید در این شرایط ایرادی نداشته باشد که طرح انطباق برای این رشتهها مطرح نشود، اما رشتهای مانند تخصص زنان و زایمان به طور کامل باید منطبق با این طرح باشد و این خواست بسیاری از بانوان هم وطن ماست.»
منبع: ایرنازندگی