هوای سرد زمستانی است و آفتابی که بر شاخه درختان نشسته به ملایمی راه خود را سوی مغرب در پیش میگیرد. سنگ فرشها از نم بارانی که ساعتی پیش باریده هنوز خیس هستند وعطر برگ، خاک و تنه درختان با رایحه ملایمی در فضا میپیچد.
آرمان به پارک میرسد، او تقریبا هر روز در همین ساعت خلوت برای صحبت کردن با دوست خود به پارک میآید، طناز امروز کمی دیرتر از همیشه میرسد، آرمان از پلههای شیری رنگی که حاشیههای صورتی دارند پایین میاید و در کنار حوضی که فواره هایش خاموش شده اند مینشیند و با دست برجستگیهای سنگ فرش پله را لمس کرده و چیزی زیر لب تکرار میکند و وقتی سرش را بالا میاورد طناز را میبیند که لباسی چهار خانه پوشیده و لبخندی بر صورتش نقش بسته است.
هر دو به راه میفتند، راه عابر نسبتا باریکی را که بین فضای سبز ایجاد شده طی میکنند و آنقدر با هم صحبت میکنند که روشن شدن چراغهای زرد رنگ فانوسی شکل به آنها یادآوری میکند وقت رفتن است.
آرمان از طناز خداحافظی میکند و به او میگوید فردا همین جایی که از هم خداحافظی کرده اند منتظرش خواهد بود و رفتن او را تماشا میکند که صدای مردی که از او آدرس میپرسید آرمان رشته تخلیات او را از هم گسست. آرمان با دست آدرسی که پیرمرد به دنبال آن بود را نشان میدهد و خودش نیز آهسته به طرف خانه به راه میفتد و با افکار از هم گسسته و پریشان بی توجه به هیاهویی که در خیابان جریان داشت بغض سنگینی را عقب میراند.
آرمان نوجوانی حدودا ۱۶ ساله است که از طناز خوشش می آید و به اصطلاح خودش روی او کراش دارد. کراش داشتن یا کراش زدن به معنی داشتن علاقه پنهانی روی یک شخص است که شدت و ضعفش بسته به وضع روحی و شرایط افراد متفاوت است. گاهی این کراش یک خوش آمدن ساده است که بعد از ۲ یا ۳ روز به دست فراموشی سپرده میشود، اما گاهی شدت علاقه فرد چنان شدید میشود که او را به تخلیاتی عمیق و سنگین فرو میبرد و زندگی اش را حاات نرمال خارج میکند.
کراش زنی یکی از آسیبهای نوپدیدی است که بین جوانان و نوجوانان رواج زیادی پیدا کرده است، برخی از این افراد مدتهای زیادی به صورت پنهانی شخص مورد علاقه خود را زیر نظر دارند و حتی علایقشان به علایق شخصی که رویش کراش دارند تغییر میکنند، اما به علت کم رویی یا عدم دسترسی هیچ گاه این دوست داشتن را ابراز نمیکنند.
نوجوانی یک دوره بیسار حساس در طول عمر هر فردی است. در این دوره افراد گرایش ها، علایق و سلایق متفاوت خود را کسب می کنند. زمانی که فرد وارد دوره نوجوانی می شود، با یک دنیای جدید و متفاوت از قبل مواجه می شود و درک تازه ای از پیرامونش پیدا می کند. یکی از مسائلی که در این سن برای نوجوانان پیش می آید عشق و عاشقی و گرایش به جنس مخالف است که اغلب یا مورد بی توجهی والدین قرار می گیرد و یا به خاطرش، سرزنش می شوند. در این دوره به خاطر تغییرات هورمونی و شروع دوران بلوغ، افراد آسیب پذیرتر از دوره های قبل هستند. به همین دلیل والدین باید بدانند که این دوره را چگونه مدیریت کنند تا نوجوانشان از این مرحله به خوبی عبور کند.
مجید ابهری رفتار شناس و آسیب شناس اجتماعی درباره ایجاد عشق و علاقه های پنهانی در سنین نوجوانی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: گسترس فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در کنار امیتازات و محاسن خود عوارضی را نیز وارد جامعه کرده است که بخش قابل توجهی از آن گرینبان گیر جوان و نوجوان میشود. یکی از آسیبهای نوپدید در جامعه کراش زنی است.
بیشتربخوانید:
چه کنیم که نوجوانمان دروغ نگوید؟!
روش تشخیص مشکلات روانی در نوجوانان
ابهری گفت: کراش زنی رفتاری است که در شبکههای مجازی نمود بیشتری پیدا میکند، برای مثال اگر کسی به یک سلبریتی علاقه داشته باشد ممکن است در پیجها شخصی اش، عکس فتوشاپ شده خود و سلبریتی مورد علاقه اش را منتشر کند. البته کراش زدن فقط مختص به فضای مجازی نیست و ممکن است در محیط دانشگاه و هرجای دیگری نیز رخ دهد. برای مثال پسری به یک دختر علاقمند میشود، اما هیچ نام و نشانی از وی در اختیار ندارد و او را دختری که مانتوی سبز بر تن داشت مینامد.
به گفته این رفتار شناس این آسیب نوپدید به علت کمبود فضای نشاط و سرگرمی مورد استقبال قرار گرفته است، اما تا این جای موضوع آسیب چندانی متوجه رفتار یا اجتماع جوانان نیست، مشکل از جایی آغاز می شود که کراش زدنها به روابط حضوری با کسی ختم میشود که فرد از او اطلاعات زیادی ندارد. این کراش زنی مقدمهای برای ایجاد روابط حضوری و حتی جنسی است لذا نیاز است متولیان امر فرهنگ و خانوادهها در این زمینه آموزشهای لازم را به جوانان بدهند.
به گفته ابهری بحرانهای روحی دوران بلوغ منجر به برخی رفتارهایی میشود که ممکن است آسیب و عوارض آن تا سالیان سال همراه فرد باقی بماند، در این دوران نوجوان رویا پرداز میشود، برای مثال با شخصیت مورد علاقه اش که ممکن است یک سلبریتی باشد ارتباط بر قرار میکند، با او گفتگو کرده و حتی همراه او به پارک میرود و تمام این اتفاقات در عالم خیال رخ میدهد.
این رفتار شناس گفت: برخی از این نوجوانان در رابطه خیالی آن چنان به عمق رابطه فرو میروند که پایان دادن به این ارتباط برای آنان دشوار بوده و حتی در صورت خروج از این رابطه افراد دست به خود کشی میزنند. بنابر این این مسئله باید نزد روان درمانگر و در جلسات متعدد بررسی و درمان شود همچنین یک جایگزین برای کراش زنی به نوجوان ارائه شود تا بتوانند وی را از رفتارهای پر خطر بازدارند.
به گفته ابهری خیال پردازی در دوران کودکی تا ۱۰ سالگی همراه اکثر کودکان است، این کودکان همبازیهای خیالیای دارند که با آن صحبت کرده و به او علاقمند میشوند، از سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی نواجوان شریک عاطفی خود را در نظر گرفته و با او روابط عاطفی و ذهنی قویای بر قرار میکند و از آن جایی که این رفتارها در اوج دوران بلوغ رخ میدهد والدین باید هوشمند بوده و با مراجعه به روان درمانگر جلوی آسیبهای جدی را بگیرند.
نوجوانان معمولا طبق گروهی که به آن تعلق دارند عمل می کنند و خودشان را بیشتر شبیه آنها می دانند. بنابراین ممکن است نوجوان شما در یک گروهی باشد که در آن عشق و عاشقی و روابط بین دختر و پسر حائز اهمیت باشد و درباره آن، دیدگاه شخصی خیلی محکمی داشته باشد. در مطلب زیر، چند راهکار برای نحوه برخورد با آن ها را خواهیم گفت.
سعی کنید با آن ها گفت و گو کنید و درباره حسی که با آن روبه رو شده اند صحبت کنید. هنگامی که صبحت می کنید حواستان باشد که یک شنونده خوب باشید و مثل یک دوست قدیمی پای حرفهایش بنشیند. در مورد ویژگی های شخصیتی و شرایط رابطه شان از او سوال کنید تا متوجه شوید چه چشم اندازی را برای رابطه شان در نظر گرفته اند.
از سرزنش کردن دوری کنید و از گفتن جملاتی مثل "او در شان تو نیست" ، "هنوز برای گفتن این حرف ها برای تو خیلی زود است" و امثال این ها، خودداری کنید. این کار باعث می شود نوجوان تان به شما اعتماد کند و از حس هایی که به طرف مقابلش پیدا کرده است، بیشتر حرف بزند.
زمانی که بتواند به شما اعتماد کند می توانید به راحتی وارد یک فضای دوستانه شده و او را مثل یک دوست صمیمی راهنمایی کنید. توجه کنید که یک دوست، همیشه بهترین راهها را نشان میدهد و سعی می کند او را به خواسته اش برساند!
این اشتباه را تکرار نکنید. مچ گیری شما، هیچ چیز را درست نمی کند بلکه ممکن است کار را خراب تر هم بکند. شما با این کار نمی توانید فرزند نوجوانتان را مجبور به ترک رابطه کنید. این کار فقط باعث میشود که از شما دورتر شود. زیرا آن ها دوست دارند در این مرحله، شما پذیرای آنها باشید. پس سعی کنید با چشم پوشی، اوضاع را کنترل کنید.
سعی نکنید با جنگ و ستیز اوضاع را مدیریت کنید. مبارزه کردن شما با این حس فرزندتان، او را بیشتر به جنس مخالف علاقه مند می کند و از او یک پناهگاه امن می سازد. در این موارد آرامش خودتان را حفظ کنید و خونسرد باشید.
احتمالا همه ما بارها از پدر و مادر خود شنیده ایم که "تو تا آخر عمر برای ما بچه ای". قطعا شما هم همین احساس را نسبت به نوجوان خود دارید. پس به جای تلقین احساس نگرانی به آن ها بهتر است که آنها را راهنمایی کنید و به آن ها این فضا را بدهید تا در عین حال که قوانین خانوادگی را رعایت می کنند، اجازه کسب تجربه های دیگر را هم داشته باشند. بنابراین نه خیلی آن ها را سوال پیچ کنید و نه خیلی نسبت به روابط شان بی تفاوت باشید. هر از گاهی از آن ها در مورد شرایط رابطه شان سوال کنید و فقط تا زمانی که تمایل به ادامه گفتگو داشته باشند صحبت را ادامه دهید.
به فرزندتان یاد بدهید که روابط او نباید روی تمام ابعاد زندگی اش تاثیر بگذارد. او باید بتواند مسائل احساسی و عاطفی اش را از درس و مدرسه جدا کند. تصور بعضی از نوجوانان از شروع یک رابطه و عشق و عاشقی این است که نمی شود با وجود آن، پیشرفت کنند.
معمولا وقتی یک نوجوان وارد یک رابطه می شود یا به قول معروف عاشق می شود، تمایل زیادی به چت کردن و استفاده از اینترنت دارد. در این دوره سعی کنید محدودیت هایی را برای استفاده از اینترنت اعمال کنید تا بتوانید حس و رابطه شان را کنترل کنید.
سعی کنید ابهت پدر و مادری خودتان را حفظ کنید و خیلی هم خودتان را دست کم نگیرید. در عین حال توجه کنید که منصف باشید و یادآوری کنید که خودتان هم چنین دوره ای را داشته اید. پس اشتباهاتشان را بزرگ نکنید و سعی کنید با آنها منصفانه برخورد کنید.