مرگ ناگهانی در حین یا اندکی بعد از رابطه جنسی یکی از معماهایی است که اخیراً توجه برخی دانشمندان را به خود جلب کرده است. پیش از این باور بر این بود که مردان میان سال قربانی اصلی این عارضه هستند، اما اکنون مشخص شده که افراد جوان و زنان نیز در این نوع مرگ و میرها وجود دارند. حالا گروهی از دانشمندان ارشد دانشگاه سنت جرج انگلستان، توانسته پاسخهایی برای این معما بیابد که میتواند تاحدودی باعث پیشگیری از این نوع مرگ و میرها شود.
رابطه جنسی اثرات مفید جسمی و روانی زیادی از جمله کاهش فشار خون بالا، بهبود سیستم ایمنی و کمک به خواب بهتر دارد. عمل فیزیکی جنسی و ارگاسم نیز باعث ترشح هورمون اکسی توسین میشود که به آن «هورمون عشق» میگویند که در ایجاد اعتماد و پیوند بین افراد مهم است. اما در این میان یک جنبه تاریک نیز وجود دارد؛ افراد گاهی اوقات در طول رابطه جنسی یا مدت کوتاهی پس از آن میمیرند. خوشبختانه، میزان بروز این نوع مرگ و میر بسیار کم است و ۰.۶ درصد از کل موارد مرگ ناگهانی را تشکیل میدهد، اما علت آن تا همین اواخر مبهم بود.
پیش از این، دلایل زیادی مطرح شد که چرا این اتفاق برای مردم میافتد. در بیشتر موارد، فشار فیزیکی ناشی از فعالیت جنسی، یا داروهای تجویزی (برای مثال داروهایی برای درمان اختلال نعوظ)، یا داروهای غیرقانونی مانند کوکائین یا هر دو، به عنوان متهمان اصلی این نوع مرگ و میر معرفی میشدند. همچنین مشخص شده بود که خطر مرگ ناگهانی
قلبی ناشی از رابطه جنسی، با افزایش سن افراد بیشتر میشود.
یک مطالعه پزشکی قانونی در آلمان روی ۳۲۰۰۰ مرگ ناگهانی در یک دوره ۳۳ ساله نشان داد که ۰.۲ درصد موارد در حین فعالیت جنسی رخ داده است. مرگ ناگهانی بیشتر در مردان اتفاق افتاده (میانگین سنی ۵۹ سال) بود و شایعترین علت آن حمله قلبی بود که به آن «انفارکتوس میوکارد» نیز میگویند. مطالعات مرگ ناگهانی قلبی و ارتباط آن با فعالیت جنسی در ایالات متحده، فرانسه و کره جنوبی نیز یافتههای مشابهی را نشان میدهد.
بیشتر بخوانید:
اما اخیراً محققان دانشگاه سنت جورج در لندن دریافتند که این پدیده فقط به مردان میانسال محدود نمیشود. این مطالعه که در نشریه JAMA Cardiology منتشر شده است، مرگ ناگهانی قلبی را در ۶۸۴۷ موردی که بین ژانویه ۱۹۹۴ تا اوت ۲۰۲۰ به مرکز آسیب شناسی قلب در سنت جورج مراجعه کرده بودند، بررسی کرد. از این تعداد مرگ و میر، ۱۷ مورد (۰.۲ درصد) در طول یا در یک ساعت پس از فعالیت جنسی رخ داده است. میانگین سن مرگ ۳۸ سال بوده و ۳۵ درصد موارد در زنان رخ داده است که نسبت به مطالعات قبلی بیشتر است.
همانطور که در مردان مسن هم دیده میشود، این مرگ و میرها معمولاً ناشی از حملات قلبی نبوده است. در نیمی از موارد (۵۳ درصد)، قلب از نظر ساختاری طبیعی بود و ریتم غیر طبیعی قلب ناگهانی به نام سندرم مرگ آریتمی ناگهانی یا SADS علت مرگ بود. دیسکسیون آئورت، دومین علت بزرگ (۱۲ درصد) این مرگ و میرها بود. اینجاست که لایههای دیواره شریان بزرگ از قلب که خون را در اطراف بدن گردش میدهد، پاره میشود و خون بین لایهها جریان مییابد و باعث برآمدگی و ترکیدن آن میشود. بقیه موارد به نیز دلیل ناهنجاریهای ساختاری مانند کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب که پمپاژ خون به بقیه بدن را برای قلب سختتر میکند) یا گروه نادری از شرایط ژنتیکی به نام کانالوپاتی بود.
این جایی است که کانالهای یونی که به سدیم و پتاسیم اجازه ورود و خروج از سلولهای عضله قلب را میدهند، به درستی کار نمیکنند. تغییر سدیم و پتاسیم در سلولها میتواند جریان الکتریکی عضله قلب را تغییر دهد و نحوه ضربان آن را مختل کند. تغییر ریتم قلب میتواند باعث کمبود اکسیژن (ایسکمی میوکارد) شود و میتواند منجر به ایست قلبی ناگهانی شود که در آن ضربان قلب متوقف میشود. در واقع، این مطالعه جدید نشان میدهد که مرگ ناگهانی قلبی در افراد زیر ۵۰ سال عمدتاً به دلیل سندرم مرگ ناگهانی آریتمی یا کاردیومیوپاتی است.
دانشمندان پیشنهاد میدهند، بزرگسالان جوانی که این اختلالات در آنها تشخیص داده شده اند، باید از متخصص قلب خود در مورد خطر مرتبط با فعالیت جنسی مشاوره بگیرند. در عین حال، دانشمندان تأکید میکنند که گستردگی این نوع مرگ و میرها به حدی اندک است که نگرانیهای عمومی ایجاد نکند، ولی لازم است افراد مشکوک به اختلالات مورد اشاره، با مراعه به پزشک قلب، تمهیدات لازم را درباره رفع خطر احتمالی بیندیشند.
منبع: فرارو