به لایه داخلی معده گاو و گوسفند که دارای بافت جویدنی است،
سیرابی گفته میشود. این عضو گوشتی معده گاو و گوسفند سالهای سال به عنوان غذایی خوشمزه مورد استفاده مردم در اقصی نقاط دنیا بوده است. اما استفاده از آن امروزه زیاد مرسوم نیست. این غذای لذیذ کالری کمی دارد و سرشار از ویتامینهای لازم برای سلامت بدن میباشد، سیرابی میگویند که دارای بافت جویدنی است. سیرابی طعم ملایمی دارد که آن را تبدیل به غذایی خوشمزه به صورت جداگانه، یا در سوپ و خوراک کرده است.
سیرابی، اولین قسمت از معده دام است که گنجایشی برابر با یک هفتم وزن حیوان را دارد. معده گاو و گوسفند از چهار بخش سیرابی، شیردان، هزارلا و نگاری تشکیل یافته است که سیرابی نود درصد از حجم معده را تشکیل میدهد. ابتدای سیرابی به لوله مری وصل شده است و سپس نگاری، هزارلا و شیردان قرار دارند.
سیرابی محل تخمیر غذای جویده شده توسط دام است که دارای میلیاردها باکتری میباشد. تغذیه دام در رنگ سیرابی تاثیر دارد و ممکن است سیرابی قبل از شستشو به رنگ زرد یا سبز مایل به خاکستری یا قهوهای باشد. اگر غذای دام از علوفه سبز باشد، سبزتر و تیرهتر از دامی است که از جو استفاده کرده است.
بوی نامطبوع و ناخشوایند سیرابی قبل از پاک کردن کمی غیر قابل تحمل است و برای استفاده از آن، باید به خوبی پاک شده و با دقت و حوصله زیاد شستشو داده شود.
بهترین روش برای پاک کردن سیرابی
برای پاک کردن سیرابی بهتر است که فرد دیگری به شما کمک کند تا مراحل گفته شده در این بخش از نمناک را انجام دهید:
یک قابلمه نسبتا بزرگ انتخاب کنید و آب را در آن بجوشانید
سیرابی را از قسمت هزارلا و شیردان جدا کنید.
با یک قیچی و یا چاقوی تیز، سیرابی را برش بزنید تا مانند یک پوسته صاف شود و از حالت کیسهای خارج گردد. سیرابی را با یک قیچی یا چاقوی تیز برش بزنید تا از حالت کیسهای خارج شده و مانند یک پوستهی صاف شود. سپس آن را به ۳ یا ۴ قسمت برشبزنید تا راحتتر تمیز شود.
وقتی آب جوشید، قابلمه را از روی حرارت بردارید و یک بخش از سیرابی را به مدت چند ثانیه در آب جوش فرو برید. نباید سیرابی زیاد در آب جوش بماند، زیرا پخته شده و نمیتوان دیگر آن را شستشو داد.
با کمک یکدیگر، دو طرف سیرابی را نگه دارید تا صاف شود، سپس با یک چاقوی تیز روی سیرابی بکشید تا پرزهای رنگی آن جدا شده و سیرابی به رنگ سفید و یا صورتی ملایم شود.
در صورت جدا نشدن همه پرزها، بار دیگر مرحله قبل را تکرار کنید.
همه بخشهای سیرابی را که جدا کردید به همین ترتیب تمیز کنید.
در صورت سرد شدن آب قابله، دوباره آن را گرم کنید چرا که با آب سرد، پرزها جدا نمیشوند.
در تمیزکردن هزارلا هم به همین منوال عمل کنید، یعنی با فرو کردن آن در آب جوش و تمیز کردن آن با دست، میتوان هزارلا را نیز پاک و تمیز کرد.
بیشتر بخوانید: غذایهای عجیب غریب ایرانی را بشناسید
بعد از تمیز کردن لایه بیرونی سیرابی، باید قسمت درونی آن را نیز تمیز کنید برای این کار باید: اگر جسم خارجی به درون سیرابی چسبیده باشد با چاقو آن را جدا کنید.
سیرابی را زیر شیر آب سرد گرفته تا کاملا تمیز شود و پس از تمیز شدن مانند یک حوله تمیز و سفید شود.
برای تمیز کردن و شستشوی هزارلا نیز باید لایهها را یکی یکی زیر آب باز کرده و با حوصله توسط دست بشوئید تا به طور کامل تمیز شود.
چینهای شیردان زیاد است و روی سطح آن را ماده لزجی پوشانده است، این قسمت را زیر آب سرد گرفته و با دست بشوئید. با شستشوی شیردان در زیر آب سرد، ماده لزج از بین نمیرود و فقط اگر جسم خارجی روی آن باشد، جدا میگردد.
در مرحله بعد، سیرابی را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید تا بعد از پخت به راحتی توسط قاشق برداشته شوند.
سیرابی و قسمتهای دیگر را درون قابلمه و یا زودپز بریزید و کمی آب به آن اضافه کنید. سپس پیاز نگینی شده، سیر خلالی شده، زردچوبه و نمک را به آنها اضافه کنید و روی شعله قرار دهید تا کاملا پخته و نرم شود.
هنگام سرو این
غذای خوشمزه میتوان آب لیموی تازه روی آن چکاند.
نکات مهم در خرید سیرابی
سیرابی تازه، راحتتر تمیز میشود
فصل بهار و تابستان برای خرید سیرابی بهتر است، زیرا دام از علوف تازه تغذیه میکند، در نتیجه سیرابی به رنگ روشن است.
سیرابی نباید بوی فاسد شدن داشته باشد، با اینکه سیرابی نپخته بوی نامطبوعی دارد، اما نباید بو و رنگ فاسد شدن داشته باشد. رنگ سبز سیرابی مربوط به کلروفیل موجود در علوفه دام است.
برای این که غذای شما بوی خوبی داشته باشد میبایست با دقت و حوصله تمیز شود تا هیچ گونه ناخالصی روی آن باقی نماند.
نکات مهم در پاک کردن و پخت سیرابی
از محل مطمئن سیرابی را تهیه نمائید تا تازه باشد و به راحتی تمیز شود.
حین پخت سیرابی، برای هر یک عدد سیرابی متوسط، یک پیمانه نخود را که از شب قبل خیس کرده اید، برای از بین بردن بوی نامطبوع سیرابی به آن اضافه نمائید.
همچنین در پخت سیرابی، یک
پیاز بزرگ را خرد کرد و تفت دهید تا کمی سرخ شود، سپس تکههای سیرابی را به آن اضافه کنید و با پیاز تفت دهید. این کار بوی سیرابی را تا حد بسیاری کم میکند.
منبع: نمناک