«بلک فرایدی» بزرگ ترین روز حراج در دنیا / آمارهای عجیب از جمعه سیاه ایران

احتمالا تا به حال نام بلک فرایدی به گوشتان خورده است. بلک فرایدی یا جمعه سیاه، بزرگ‌ترین روز حراج در دنیا و محبوب‌ترین روز برای عاشقان خرید است که در روز ۲۹ نوامبر در کشور‌های مختلف برگزار می‌شود. خرید همیشه لذت بخش است و در چند دهه اخیر به دلیل مصرف گرا شدن جوامع، خرید به یک تفریح و حتی یک نیاز تبدیل شده است. بسیاری از افراد خرید را به خاطر خودِ خرید دوست دارند، نه به دلیل نیازی که به آن محصول دارند. از همین رو، جای تعجب نیست که کم کم روزی به نام بلک فرایدی به وجود آمد که بزرگ‌ترین روز حراج در دنیا به حساب می‌آید. در این روز فروشگاه‌های مختلف محصولاتشان را با تخفیف‌هایی فوق العاده ارائه می‌کنند و همین موضوع باعث استقبال گسترده از این روز شده است.

جمعه سیاه یا بلک فرایدی به فردای روز شکرگزاری در ایالات متحده گفته می‌شود که از سال ۱۹۵۲ آغاز فصل خرید کریسمس در این کشور محسوب می‌شده است. البته جالب است بدانید که اصطلاح بلک فرایدی در دهه ۱۹۸۰ بود که کم کم متداول شد و در مورد این روز به کار رفت. در ۲۴ سپتامبر ۱۸۶۹ دو دلال به نام‌های جی گولد و جیمز فیسک با خرید و فروش‌های عمده صعود و سقوط شدیدی در قیمت طلا به وجود آوردند. در نتیجه، بازار سهام با نزول شدیدی مواجه شد و قیمت‌ها تا ۲۰% کاهش پیدا کرد. نوسانات قیمت طلا باعث شد روند کاهش قیمت‌ها تا ۵۰% هم ادامه پیدا کند. این دو نفر توانستند بی آن که مجازات شوند سود کلانی به دست بیاورند و قسر در بروند، اما خسارتی که به فروشگاه‌ها و خرده فروشان وارد شد باعث به وجود آمدن اصطلاح جمعه سیاه یا بلک فرایدی شد. امروزه جمعه سیاه برخلاف تاریخچه اش، روز هیجان انگیزی برای خریداران است و بسیاری از مشتریان از ساعت‌ها قبل در صف‌های طویل فروشگاه‌ها منتظر می‌مانند تا در اولین ساعات وارد فروشگاه شوند و محصولات مورد نظرشان را خریداری کنند. در این روز فروشگاه‌ها و خرده فروشان از صبح خیلی زود، حتی قبل از طلوع آفتاب شروع به کار می‌کنند و تخفیف‌های زیادی روی محصولاتشان ارائه می‌کنند. جمعه سیاه در آمریکا تعطیل رسمی نیست، اما بسیاری از شرکت‌ها و ادارات به کارمندانشان اجازه می‌دهند برای خرید و استفاده از حراج‌های فوق العاده این روز مرخصی بگیرند.
حسابداران در اسناد و مدارک معمولا ضرر و زیان را با رنگ قرمز و سود را با رنگ سیاه مشخص می‌کنند. به این ترتیب فروشگاه‌ها که در طول سال سود چندانی نداشته اند (و قرمز بوده اند) فرصت آن را پیدا می‌کنند تا با اعمال تخفیف‌های زیاد به سود خوبی دست پیدا کنند (و سیاه بشوند!)؛ بنابراین بسیاری معتقدند که به این دلیل به روز جمعه بعد از روز شکرگزاری، بلک فرایدی می‌گویند.

تاریخچه این روز هرچه باشد بلک فرایدی بزرگ‌ترین حراج سال در دنیاست و همین موضوع است که برای خریداران اهمیت ندارد، نه تاریخچه آن! این رسم اگرچه ابتدا در آمریکا شروع شد، اما به دلیل استقبال گسترده مردم به کشور‌های دیگر هم راه پیدا کرد و امروزه در اکثر کشور‌های دنیا این روز به عنوان بزرگ‌ترین روز حراج سال شناخته می‌شود. سال‌های متمادی فروشگاه‌ها راس ساعت ۶ صبح درب فروشگاه‌ها را باز می‌کردند. اما در دهه ۲۰۰۰ به دلیل استقبال دیوانه وار مردم این ساعت به ۵ صبح و حتی ۴ صبح هم رسید. حتی در سال ۲۰۱۱ چندین فروشگاه زنجیره‌ای پا را از این هم فراتر گذاشتند و فروشگاه هایشان را برای اولین بار در دنیا، نیمه شب باز کردند. مردم از روز‌ها قبل برای این خرید بزرگ برنامه ریزی می‌کنند و محصولات مورد نظرشان را انتخاب می‌کنند و از ساعت‌ها قبل از باز شدن در فروشگاه در صف منتظر می‌مانند تا بتوانند محصولات مورد نیازشان را با قیمتی بسیار بسیار کمتر از قیمت واقعی بخرند. بسیاری مردم از ساعت‌ها قبل در صف منتظر می‌مانند و حتی برخی شب را در خیابان و جلو فروشگاه به سر می‌برند تا در این رقابت پیروز شوند.
البته همان طور که می‌توان حدس زد این رقابت در برخی مواقع به خشونت هم کشیده می‌شود و بار‌ها گزارش‌هایی در مورد درگیری دو مشتری بر سر یک محصول شنیده شده است. هرچه باشد قرار است محصولی که همیشه می‌خواستیم را با ۵۰% تخفیف و حتی خیلی بیشتر (تا ۸۰%) خریداری کنیم.

گفتیم که جمعه سیاه به دلیل تخفیف‌های شگفت انگیز بهترین روز برای خرید است و بسیاری از افراد ماه‌ها منتظر رسیدن این روز بی نظیر هستند. اما از طرفی اگر می‌خواهید اوج مصرف گرایی و اعتیاد مردم به خرید را مشاهده کنید کافیست در این روز سری به فروشگاه‌ها بزنید. همین موضوع باعث شده تا گروه‌هایی به برگزاری این روز اعتراض کنند و آن را نشانه ترویج و گسترش فرهنگ مصرف گرایی در دنیا بدانند. «روز بدون خرید» جنبشی بود که در اعتراض به بلک فرایدی به راه افتاد و طرفداران این جنبش روز بعد از شکرگزاری هیچ خریدی، مطلقا هیچ خریدی انجام نمی‌دهند!
جنبش «روز بدون خرید» مردم را دعوت می‌کند تا از این شهوت دیوانه وار خرید دوری کنند و در عوض در فعالیت‌های ضدمصرف گرایی شرکت کنند. طرفداران این جنبش می‌گویند به جای این که ساعت‌های متمادی در صف خرید منتظر بمانید در خانه استراحت کنید، با خانواده وقت بگذرانید و چند صفحه‌ای کتاب بخوانید. حتی در فضای مجازی هشتگی به نام BuyNothingDay# به راه افتاده است و مردم را تشویق به فعالیت‌های دیگر (به جز خرید) می‌کند.

در ایران اولین جمعه آذرماه را جمعه سیاه مینامند و خیلی‌ها منتظرند ببینند فروشگاه‌ها چقدر می‌خواهند در حراجی هایشان قیمت را پایین بیاورند. این سنت غربی تقریبا سه چهار سال است به ایران رسیده و فروشگاه‌های آنلاین ایرانی هم در روز جمعه سیاه روی کالاهایشان تخفیف می‌گذارند. حالا اینکه این تخفیف‌ها چقدر واقعی باشند خودش کلی جای بحث دارد.در روزهای اخیر نیز پلیس فتا به مردم برای خریدهای آنلاین در روز جمعه سیاه تذکر داده است.چرا که هرچند بسیاری از فروشگاه های آنلاین در این روز بابت سود بیشترشان حراج می کنند ، اما کلاهبرداران نیز بیکار ننشسته اند و در کمین کاربران مجازی هستند.

- عنوان پرفروش‌ترین کالای جمعه سیاه به پوشاک اختصاص دارد و پس از آن پاوربانک این آمار را به خود اختصاص داده است.
- سریع‌ترین فروش بلک فرایدی آنلاین در سال‌های گذشته، به پلی استیشن اختصاص دارد.
- آمار‌ها از جمعه سیاه در ایران نشان می‌دهد، هر کاربر ایرانی که در حراجی‌های بلک فرایدی شرکت کرده حدود ۲۰۰ هزار تومان در خرید اجناس تخفیف گرفته است.
- جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله بخش عمده مشتریان بلک فرایدی را تشکیل می‌دهند. چراکه آمار‌ها نشان می‌دهد حدود ۷۵ درصد مشتریان جمعه سیاه در این بازه سنی قرار داشته اند.
- حراج بلک فرایدی در ایران بیشتر مردانه است. حدود ۷۶درصد مشتریان حراجی جمعه سیاه مردان بودند و ۲۴درصد مشتریان را زنان تشکیل می‌دادند.
- در ایران محصولات سوپرمارکتی نیز جز یکی از پرفروش‌ترین محصولات تخفیف دار در جمعه سیاه است.

 

منبع : تابناک جوان