ایران یک ماهواره بر با فناوری بالا را با موفقیت آزمایش کرد، خبر خیلی خوبی بود که همه را خوشحال کرد. اما وقتی رسانههای بیگانه را گوش میدهیم، آنها چیز دیگری میگویند. وقتی ایران نخستین بار یک هواپیمای جنگنده به نام کوثر را رونمایی کرد، افتخاری در صنعت هوایی کشورمان ثبت شد، اما باز هم وقتی رسانههای بیگانه را گوش میدهیم حرف دیگری میزنند.
این نوع خبررسانی که میخواهد همه موفقیتها را به شکست تبدیل کند شبیه یک عملیات ضرب، در ریاضی است که یکی از اعداد صفر باشد. به این شگرد در رسانه ” شروعِ صفر “ میگویند.علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی ضمن تشریح کارکرد رسانههای فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” شروعِ صفر “ گفت: در این تکنیک همهی پدیدهها از شروعِ صفر مد نظر قرار میگیرند.
داودی افزود: در ریاضی صفر ضربدر هر عددی مساوی صفر است، شروع صفر دقیقا به این معناست که رسانه ذهن مخاطب را مرتبا با صفر ضرب میکند و همه چیز تهی و منفی میشود و هر نوع اقدامی هم صورت بگیرد، ذهن با ” شروع صفر “ شروع میکند.کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: به عنوان مثال پل ساخته میشود، شروع صفر در ذهن مخاطب تعبیه میشود، دزدی مسئولان، پل ساخته میشود، رسانه ذهن مخاطب را میبرد به سمتی که از این پروژه دزدی شده است، پس کل عظمت پل از بین میرود، چون با دزدی پیوندش دادند.
داودی درخصوص تاثیر این شگرد رسانهای بر افکار مخاطبان گفت: هم اکنون که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده است و واکسن داخلی هم در حال اخت است این رسانهها عدهای از افراد را که به ارمنستان سفر کرده اند را نشان میدهند میگویند ببینید در ایران واکسن در حال تولید هست، اما عدهای از افراد به مثلا ارمنستان میروند برای اینکه واکسن بزنند، این گونه که است رسانههای بیگانه درپی سلب اطمینان مخاطبان از تولیدات داخل هستند.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی تاکید کرد پس بی اعتمادی مردم نسبت به مسئولان ضرب در صفر میشود در صورتی که در ارمنستان ۸ درصد مردم بیشتر واکسن نزدند و خودشان اعتقادی به آن واکسن ندارند، اما رسانههای بیگانه این اقدام را ضرب در صفر نشان میدهد و به سمت حرکت جدید معرفی میکنند که آن حرکت جدید، هدف گذاری ارمنستان خواهد شد، این تکنیک مبناییترین تکنیک در علوم شناختی است.
شگردهای رسانههای بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر میشود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانهای مورد نیاز امروز ایرانمان است؛ بنابراین رسانهها تلاش میکنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانهها در همراه سازی مخاطبان است.
این علوم بی شک در زندگی مردم دارای تاثیرات قابل توجهی است، چرا که حیات و بقای انسانها و محیط پیرامونشان وابسته به کارکردهای مغزی شان است، پس هر چه شناخت مان از این مقوله بیشتر باشد تاثیرات قابل توجه تری در تعاملات و کنشها و رویکردهایمان خواهد داشت. این علوم برغم اهمیت و نقش بی بدیلی که چه امروز و چه در آینده زندگی بشر ایفا خواهند کرد، تازه و کمتر شناخته شده هستند. این علم هنوز در ابتدای راه قرار دارد، اما چشم انداز پیش رو برای توسعه آن بسیار درخشان است.
از نظر زندگی در جامعه شبکهای و توسعه همه جانبه رسانه ها، این ابزار قدرتمند قطعا هم پیوند عمیق با مباحث علوم شناختی دارد آن هم در بحثهای مهندسی افکار عمومی و جریان سازیهای رسانهای هم نقشی بی بدیل در آشنایی افکار عمومی با حوزههای مختلف علوم شناختی دارند، رسانه قدرتمندترین ابزار ترویجی این روزهای دنیاست. شاید بهتر باشد نهادهای متولی ترویج علم شناختی، نتایج پژوهشها و نمونههای عینی آن را برای مردم بازگو کنند تا اولا عمومی سازی درباره این مفهوم شکل بگیرد و در ثانی مشوقی برای تعمیق و توسعه سایر پژوهشها در این زمینه باشد، زیرا دنیای آینده دنیای علوم نوین است.
علوم شناختی، علمی است که با مغز ارتباط دارد و هر لحظه زندگی انسانها به این علم متصل است؛ چرا که انسانها از قدرت فکر کردن برخوردار هستند و کوچکترین اختلالی در سیستم علوم شناختی تمام زندگی فرد را مختل میکند. این علم در بحث آموزش، سلامت و همین طور در بحثهای مدیریت و تصمیمگیری کاربردهای چشمگیری دارد. امروزه در بحث بازاریابی از این علم بسیار استفاده میشود، به عنوان نمونه هنگامی که شرکتهای تبلیغاتی محصولی را تبلیغ میکنند به این نکته توجه دارند که مغز انسان چگونه عمل میکند و با توجه به کارکردهای مغز، تصاویر، ترکیب رنگها و متن تبلیغ را انتخاب میکنند تا تاثیرگذاری بیشتری بر روی ذهن افراد داشته باشد.
مهمترین کارکرد علوم شناختی در حیطه شیوههای تولید محتوا برای جنبههای اثرگذاری بیشتر بر مخاطب و انتخاب مجراهای انتقال پیام با توجه به دگرگونیهایی که در فضای مجازی و وسایل ارتباط جمعی و تمرکز بر رسانهها و نحوه گزینش آنهاست.
با توجه به فرهنگ، قابلیتهای ادراکی و شناختی آن جامعه و بخش بسیار مهمتر که توجه به مخاطب است برای دریافت آثار هنری، تجزیه و تحلیل براساس شناخت ادراکی و مسائل مرتبط با قواعد هنری که سه حیطه کاملا به هم پیوسته، اما مجاز از علوم شناختی هستند که در حیطه رسانه خیلی کار دارند. مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگها“ روایتی از تکنیکهای جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفتگو تولید و پخش میشود.
”روایت رنگها“ نام این مجموعه برنامهی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانهای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفتگو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداقهای عینی به افشای تکنیکهای رسانههای بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران میپردازد.
منبع : فارس