طی بیش از یک قرن گذشته فیلمها و سریالهای فراوانی ساخته شده که برخی در همان لحظه
اکران یا پخش از ذهنها محو شده اند و عمر ماندگاری برخی دیگر کمتر از چند سال بوده است.در این میان کم نبوده اند آثاری که عمر آنها به زمان و مکان محدود نبوده و سالهای سال در ذهن تماشاگران نسلهای مختلف باقی مانده اند. فیلمهایی که حتی بعد از پنجاه سال هنوز
دیالوگهای ماندگار آنها در ذهن مخاطبان مرور میشود و گاه به گفتگوهای روزمره نیز راه پیدا کرده اند. با نیم نگاهی به فهرست
معرفی بهترین فیلمهای جهان متوجه میشویم بخش مهمی از عناوین لیست شده در این فهرست را آثاری تشکیل میدهند که با اقتباس از مشهورترین رمانهای تاریخ ساخته شده اند و ما در ادامه به معرفی تعدادی از آنها پرداخته ایم. توجه داشته باشید در تهیه این فهرست به ماندگاری فیلم و همچنین میزان
وفاداری آن به منبع اصلی توجه شده است.
۱. کشتن مرغ مقلد – ۱۹۶۲
این فیلم بر اساس رمان کلاسیک و برنده جایزه پولیتزر پرایز هارپر لی به همین نام ساخته شده و در آن بر شخصیت پردازی ماهرانهای که لی در کتاب خود به آن توجه داشته تمرکز شده است.رابرت مالگین (کارگردان فیلم) دو سال بعد از انتشار کتاب، کاراکترهای آتیکاس فینچ، اسکات و بو رادلی را دستمایه فیلم جدید خود قرار داد و با پیروی از ساختار داستان رمان اثری خلق کرد که بعد از گذشت شصت سال هنوز جزو برترین فیلمهای دنیا محسوب میشود. ناگفته نماند سال ۱۹۹۵ نام فیلم کشتن مرغ مقلد در فهرست ملی ثبت فیلم آمریکا جای گرفت.
۲. پدر خوانده – ۱۹۷۲، ۱۹۷۴
رمان ماریو پوزو یک تریلر جذاب و تاریک و در عین حال دلهره آور و سرگرم کننده است که دو فیلم اول فرانسیس فورد کاپولا با اقتباس از آن ساخته شده است. کاپولا توانست از دل این رمان دو اثر از برترینهای سینما را خلق کند که هنوز بعد از گذشت نیم قرن، دیالوگهای آن در ذهن ما مرور میشود. این آثار در زمان خود نیز به موفقیت باور نکردنی دست پیدا کرده و جوایز اسکار متعدد از جمله جایزه بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی را از آن خود کردند.
۳. زنان کوچک – ۲۰۱۹
فیلم زنان کوچک گرتا گرویک یکی از برترین نسخههای بر گرفته از رمان کلاسیک زنان کوچک نوشته لوئیزا میآلکوت میباشد که اگرچه نتوانست در لیست برندگان جایزه اسکار قرار بگیرد، اما بدون شک گرویگ با ساخت آن اثری قابل توجه به نمایش گذاشته است. نکته جالب آن که گرویک با این دیدگاه که جو (یکی از شخصیتهای اصلی داستان) در واقع نویسنده رمان زنان کوچک است یک پیچش ساده به داستان اضافه کرده و اثری زیبا با موضوع شور و اشتیاق و موفقیت خلاق خلق میکند بدون آن که به ماهیت اصلی داستان خدشهای وارد آورد.
۴. رنگ ارغوانی – ۱۹۸۵
استیون اسپیلبرگ با ساخت رنگ ارغوانی اقتباسی درخشان از رمان آلیس واکر خلق کرد که از نظر طرح و شخصیت پردازی تا حد زیادی به رمان وفادار مانده است.این فیلم یک دستاورد بزرگ محسوب میشود، زیرا در آن انتقال بار احساسی روی عملکرد فوق العاده بازیگران متکی بوده در حالی که در رمان واکر، خواننده از احساسات و آن چه در ذهن کلی (شخصیت اصلی) میگذرد آگاه است. در واقع به نظر میرسد درخشش فوق العاده بازیگران نقش مهمی در ماندگار شدن فیلم به رنگ ارغوانی داشته است.
۵. جادوگر شهر از – ۱۹۳۹
علت این که اثری کلاسیک همچون جادوگر شهر از که حدود ۸۰ سال از تاریخ ساخت آن میگذرد توانسته به عنوان اثری ماندگار باقی بماند این است که علاوه بر وفاداری نسبی به منبع الهام خود یعنی کتاب جادوگر بی نظیر شهر از نوشته ال فرانک باوم، به طرز باورنکردنی توانست تخیلات این نویسنده را که ممکن بود به راحتی طی هشت دهه به فراموشی سپرده شود به روی پرده سینما بیاورد.
میتوان تصور کرد تماشاگران آن زمان با دیدن فیلمی غرق در رنگ و جلوههای بصری که در زمان خودش بی نظیر بوده تا چه حد به هیجان آمده اند!
۶. بازمانده روز – ۱۹۹۳
رمان بازمانده روز کازو ایشی گورو داستانی با شخصیت پردازی زیبا و فوق العاده است که در اقتباس جیمز آیوری از ساختارهای اساسی آن پیروی شده و در عین حال تغییراتی نیز در آن به چشم میخورد. به عنوان مثال رمان به طور کامل از دیدگاه شخصیت استیونز بیان میشود، اما در فیلم، همه شخصیتها به یک اندازه در خلق داستان نقش دارند و در نتیجه دید جامع تری از جهان استیونز در ذهن تماشاگر ایجاد میشود. همچنین به نظر میرسد پایان فیلم نسبت به رمان بسیار غم انگیزتر و کمتر امیدوار کننده است، اگرچه با فضای سردی که کارگردان ایجاد کرده کاملا تطابق دارد.
۷. فیلم عقل و احساس – ۱۹۹۵
فیلم عقل و احساس به کارگردانی انگ لی و فیلمنامه، اما تامپسون که از رمان جین آستین الهام گرفته است از آثار کلاسیک معروف است که سال ۱۹۹۵ اکران شد.تامپسون در فیلمنامه خود بسیاری از شخصیتها را به شیوهای ظریف، اما موثر تغییر داده تا ضمن حفظ پویایی و کشمکشهای موجود در کتاب اصلی، جذابیت بیشتری برای تماشاگران مدرن به همراه داشته باشد و نتیجه آن چیزی نبود جز جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی برای تامپسون و این که این فیلم همچنان یکی از بهترین نسخههای مدرن این رمان محسوب میشود.
۸. فارست گامپ – ۱۹۹۴
فارست گامپ یکی از برترین آثار سینمایی است که توانست ۶ جایزه اسکار از جمله جایزه بهترین فیلم را از آن خود کند، اگرچه تماشاگران بعد از تماشای فیلم واکنشهای مختلف نسبت به آن نشان میدهند. برخی آن را جذاب و سرشار از خرد و آگاهی میدانند و برخی دیگر این طور فکر نمیکنند!
با همه اینها نمیتوان انکار کرد که فیلم از منابع قوی استفاده کرده و در خلق یک داستان بصری بلند پروازانه و خلاقانه بسیار موفق بوده است. ناگفته نماند شخصیت رمان وینستون گروم تاریکتر و از نظر اخلاقی پیچیدهتر از شخصیت سادهای است که تام هنکس در فیلم به تصویر کشیده، اما همین مسئله کلید اصلی شهرت و قدرت فیلم محسوب میشود.
۹. دکتر ژیواگو – ۱۹۶۵
اقتباس دیوید لین از مشهورترین رمان بوریس پاسترناک در سال ۱۹۶۵ به طرح اصلی رمان بسیار وفادار بوده و حوادث را به شیوه بصری خیره کننده به تصویر کشیده است.
لین روی داستان عاشقانه و شخصیت شاعر گونه و رویایی شخصیت ژیواگو تمرکز دارد و در نتیجه فیلمی بسیار زیبا و روان خلق کرده که حتی بدون صدا نیز میتوان از آن لذت برد، چیزی که کمتر اثر سینمایی در آن موفق عمل کرده است.