امام حسین (ع) و یارانشان در روز دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری در نبردی نابرابر و ناجوانمردانه به دست سپاهیان یزید به شهادت رسیدند.
بنا بر روایات بیستم صفر ۶۱ هجری قمری پس از چهل روز از این واقعه تلخ، روز بازگشت اهل بیت (ع) از شام به مدینه است.
همچنین در این روز جابر بن عبدالله انصاری اولین زائر امام حسین (ع) در روز اربعین، به زیارت امام حسین (ع) در کربلا رفت و زیارت امام حسین (ع) را در اربعین بنیان گذاشت.
به همین مناسبت هرساله زائران حسینی، مسیری را پیاده تا کربلای معلی طی می کنند.