واقعیت آن است که برخی از مردم –حتی خود شما- آنقدر عادت کرده اند از طریق فیلترهای موبایل تصویر خود را تحسین کنند که میترسند یا حوصله ندارند در آینه به خود نگاه کنند این است که امروزه، بیشتر افراد از چیزی که به آن بدشکلی سلفی میگویند، رنج میبرند و حداقل این که از بدن و چهرهای که دارند راضی و خرسند نیستند.
همچنین امروزه تعداد بیشتری از جوانان اقدام به جراحی زیبایی میکنند؛ تنها به این دلیل که میخواهند شبیه تصاویر دیجیتالی باشند که توسط ویرایشگر موبایلشان به آنها ارائه میشود.
زندگی از پشت فیلترها در شبکههای اجتماعی
وجود انواع فیلترها در گوشی موبایل و نیز برنامههای ویرایشگر عکس که به سادگی در دسترس هستند در این چند سال که از آمدن موبایل و سلفی گرفتن میگذرد کاری با تصاویر چهره و اندام ما کرده اند که امروز بسیاری از افراد آرزو میکنند همان چیزی باشند که در تلفن همراه خود میبینند. یعنی همان تصویری که فیلترها و تصاویر بهبود یافته و ایده آل از ما ارائه میدهد و این چیزی است که همه ما به دنبال آن هستیم: بهترین نسخه از خودمان.
ما از طریق برنامههای اعتیاد آور پردازنده تصاویر چهره خود را روتوش میکنیم. ما برای خودْ بینیهای نازکتر، چشمهای درشت تر، گونۀ برجسته ایجاد میکنیم و این لیست همچنان ادامه دارد.
در حقیقت، برخی از مردم به سختی دنیای واقعی را میبینند. آنها بیشتر اوقات روزهای خود را در مقابل صفحهای میگذرانند که مانند آینه جادویی سفیدبرفی یا طلسمی قدیمی، همیشه تصویری فریبنده، بی نقص را به آنها نشان میدهد. این افراد روزانه بین ۲۵ تا ۵۰ عکس سلفی میگیرند. علاوه بر این، به طرز غریبی، طاقت نگاه کردن به تصویر خود را در آینه حمام ندارند. چرا که اینه حقیقت را میگوید و حلقههای تیره، جوش یا چاله چولههای پوست را پنهان نمیکند.
فناوری میتواند بسیار شگفت انگیز و مفید باشد. تا زمانی که ما از آن عاقلانه استفاده کنیم. با این حال، موارد خاصی را که اغلب در حوزه آسیب شناسی قرار میگیرند، پنهان میکند. در این درس بیایید نگاهی به اختلال خاص دیس مورفیای سلفی بیندازیم که تا به امروز کمتر راجع به آن صحبت شده است.
زشت انگاری/ بدشکلی سلفی یا selfie dysmorphia چیست؟
برخی از افراد منتقد از اختلالاتی مانند دیس مورفیای سلفی عصبانی میشوند. آنها میپرسند این وضعیت "کی تموم میشه؟ " آنها این وضعیت را هذیانیترین اختلال در سالهای اخیر میدانند. با این حال، یک نکته وجود دارد که باید به آن توجه کنیم. این واقعیت که جهان به پیشرفت خود ادامه میدهد و با هر دورهای ویژگیهای خاصی در زمینه علوم رفتاری و سلامت روانی به وجود میآید.
به عنوان مثال، چند سال پیش بود که جوانان درخواست جراحی زیبایی میکردند، زیرا میخواستند شبیه عروسکهای باربی باشند. امروزه، فناوریها و برنامههای جدید ویرایشگر و انواع فیلترها همه چیز را زیبا میکند و همزمان در کنار این زیبایی و فریبندگی، اختلالات روانی جدیدی نیز ایجاد میشود.
در جهان موازی فضای مجازی، زندگی روزمره و معمولی جایی ندارند. در واقع، چهرههای معمولی خارق العاده میشوند، مانند قصه شاه و گدا یا فیلمهای دیزنی.
حوزه مطالعات بالینی مدتهاست در مورد تاثیر عکس سلفی بر سلامت روان هشدار میدهد. به عنوان مثال، دانشگاه یورک در تورنتوی کانادا تحقیقی انجام داد که نشان میداد چگونه نیاز به گرفتن عکسهای سلفی و انتشار مداوم آنها با عزت نفس پایین، احساس ناامنی و اضطراب اجتماعی ارتباط مستقیم دارد.
بدون شک، ما در عصری هستیم که تصویر حرف اول را میزند یا به عبارتی پادشاهی میکند، با این حال، به طرز عجیبی، به عنوان انسان، از نظر ظاهری بیشتر از همیشه احساس ناامنی میکنیم.
جهان دیجیتال و مشکلات روانی
همه آنچه در شبکههای اجتماعی میبینید واقعی نیست. در واقع، اخبار جعلی و حسابهای جعلی در رسانههای اجتماعی در حال افزایش است. علاوه بر این، تصاویر و عکسهای سلفی که بسیاری از کاربران ارسال میکنند، ۱۰۰ درصد با واقعیت مطابقت ندارد. با این حال، شما ممکن است خودتان هم در این مورد مقصر باشید ... برای مثال، افزودن یک فیلتر خاص برای بهبود وضوح یا رنگ عکس. به همین سادگی.
آیا چیز اشتباهی در این میبینید؟ البته که نه. مشکل زمانی ایجاد میشود که افراد دیگر نمیتوانند عکسهای خود را بدون روتوش اولیه منتشر کنند. در واقع، عنصر آسیب شناختی "بدشکلی سلفی" این است که فرد دیگر تصویر خود را نمیپذیرد. در واقع، آنها فقط میتوانند خود را از طریق آن فیلترهای اصلاحی، جادویی ... و نسبتاً فریبنده بپذیرند.
پیامدهای این واقعیت بسیار زیاد است. این تصّور مخدوش از خود، اغلب افراد را به سمت استفاده از جراحی زیبایی سوق میدهد. آنها بدن خود را ترمیم میکنند تا با تصویر ایده آل حاصل از فیلترها مطابقت داشته باشد. در موارد دیگری نیز که پای چاقی یا لاغری در میان است، جوانان دچار اختلالات خوردن میشوند. انواع رژیمهای غذایی به روشنی بر گستره اختلال بدشکل سلفی در جامعه دلالت دارد.
بدشکلی سلفی چگونه خود را نشان میدهد؟
در سال ۲۰۱۶، موسسه علوم اعصاب در کلکته هند، پدیده "دیس مورفیای سلفی" را تجزیه و تحلیل کرد. آنها دریافتند افرادی که بیش از حد از عکس سلفی استفاده میکنند، از ناراحتی و بیزاری از ظاهر خود (خودرشت انگاری) رنج میبرند.
شیوع این بیماری در جوانان بسیار زیاد است. به همین دلیل، بسیاری از سازمانها نسبت به ضرورت افزایش آموزشهای روانی برای آموزش استفاده سالم از فناوری هشدار میدهند.
ویژگیهای تعیین کننده بدشکلی سلفی عبارتند از:
• مبتلایان صورت خود را دارای چندین نقص فیزیکی میدانند.
• آنها خود را، چون هیولایی زشت میبینند.
• آنها بخش زیادی از روز را صرف شبکههای اجتماعی در تلفنهای همراه خود میکنند. این بدان معناست که آنها از مسئولیتهای دیگر خود غافل میشوند.
• طاقت نگاه کردن به آینه را ندارند. علاوه بر این، تصویری که از ظاهر فیزیکی خود دارند کاملاً مخدوش است.
• آنها فقط با سلفیهایی که با استفاده از ویرایشگرها و فیلترها ایجاد میکنند، آسایش مییابند.
بدشکلی سلفی در طیف اختلالهای وسواسی جبری قرار میگیرد. تشخیص آن بسیار کم است و باعث میشود افراد احساس ناراحتی زیادی کنند. علاوه بر این، نیاز مستمر به گرفتن عکس و استفاده از ویرایشکرها برای تغییر تصویر واقعی، آنها را از تعهدات خود و از تعامل واقعی و فیزیکی با مردم دور میکند.
دیس مورفیای سلفی چگونه درمان میشود؟
توصیه میشود فرد مبتلا به این اختلال تحت عمل جراحی زیبایی قرار نگیرد. چرا که اگر تحت درمان جراحی قرار گیرند، پس از هر به کار بردن هر روش، تمایل دارند که آن را بیهوده تلقی و رد کرده و احساس سرخوردگی کنند.
علاوه بر این، آنها نیاز دارند که مداخلات زیبایی بیشتر و بیشتری را روی بدن خود تجربه کنند. تخمین زده میشود این موارد در بین بیمارانی که به کلینیکهای اختلال سلفی مراجعه میکنند، حدود ۱۰ درصد باشند.
بسیار مهم است که مبتلایان ابتدا تحت مراقبتهای روانشناسی تخصصی قرار گیرند. رویکردهایی مانند درمان رفتاری شناختی موفقترین هستند. در برخی موارد، این افراد حالت اضطرابی-افسردگی پنهان را نشان میدهند. به همین دلیل، مهم است که هر مورد را به طور جداگانه در نظر بگیرید وبرای آن یک برنامه درمانی ارائه دهید.
فراموش نکنیم که این اختلالی است که به طور فزایندهای در دنیای امروز رواج یافته است.
۵ چیزی که سلفی در مورد ما میگوید
وقتی سلفی میگیرید به این فکر میکنید که مردم چگونه آن را درک میکنند؟ آیا از خود میپرسید چرا عکس سلفی میگیرید؟ آیا فکر میکنید وقتی از خود عکس میگیرید و آن را در صفحه اینستاگرامتان پست میکنید ممکن است در این کار نوعی خودشیفتگی باشد؟
حقیقت این است که عکسهای سلفی در حال حاضر تقریباً به اندازه صحبت کردن با تلفن یا ارسال پیام کوتاه متداول هستند. تا حدی که وقتی چیزی را که دوست دارید یا میخواهید فعالیتی را با دوستان خود به اشتراک بگذارید، گوشی خود را بیرون میآورید و سریع یک سلفی میگیرید.
چرا این کار را میکنیم؟ برای به اشتراک گذاشتن در رسانههای اجتماعی؟ یا شاید فقط برای به اشتراک گذاشتن با یک دوست؟ شاید هم تنها برای لذت سادۀ دیدن خودمان باشد. البته این کار ممکن است پیامدهای روانی ظریفی داشته باشد، که شما خبر ندارید، اما وجود دارند.
سلفی به تمایلات روان پریشی یا خودشیفتگی دامن میزند
به تازگی، محققان دانشگاه ایالتی اوهایو مطالعهای را انجام دادهاند که کمی موضوع را روشن کرده است. آنها دریافتند که هنگام گرفتن سلفی چند پیام ارسال میکنید.
• طبق نتایج این مطالعات، افرادی که عکسهای سلفی بیشتری در رسانههای اجتماعی ارسال میکنند، تمایلات خودشیفتگی و سایکوپاتیک بیشتری از خود نشان میدهند. منطقی است که تصور کنیم برخی از این افراد زمان زیادی را صرف ویرایش تصاویر خود میکنند و اینجا است که خودشیفتگی ظاهر میشود.
• طبق این مطالعه، ما ویژگی های شخصیتی ضد اجتماعی خود را نیز با این تصاویر نشان میدهیم.
• این مطالعه همچنین نشان داد که بسیاری از افرادی که عکسهای سلفی میگیرند و مستقیماً به رسانههای اجتماعی ارسال میکنند، در کنترل میل و وسوسه ناتوانند. موضوعی که در واقع شاخهای کامل از روانشناسی را تشکیل میدهد.
• با این حال، بسیاری از افراد غیر خودشیفته نیز زمان زیادی را صرف ویرایش عکسهای سلفی خود میکنند. این رفتار نوعی خودشیفتگی است. خودشیفتگی به حالتی از وجود اشاره دارد که در آن ظاهر عاریتی به بخشی از شخصیت شما تبدیل میشود که برای آن بسیار ارزش قائل هستید. افرادی که در این حالت هستند عزت نفس خود را بر اساس ظاهر عاریتی خود بنا میکنند، نه به دستاوردها یا تواناییهای خود.
• علاوه بر این، بسیاری از افرادی که پس از انتشار سلفیهای ویرایش شده شان در رسانههای اجتماعی، نظرات مثبتی دریافت میکنند، سطح بالایی از عزت نفس تصنعی دارند. برای این افراد، این شکل از عزت نفس به مهمترین جنبه شخصیت آنها تبدیل میشود.
سلفی و روابط
مطالعه دیگری که توسط دانشگاه بیرمنگام انگلستان انجام شد نشان داد افرادی که از عکسهای سلفی بیش از حد استفاده میکنند، روابطی با کیفیتی پایینتر دارند. همه چیز رابطه سطحی است و تصویر جای صمیمیت، سخاوت یا حتی روابط ساده شخصی را میگیرد. چرا این اتفاق میافتد؟
• افرادی که دور فردی بسیار خودشیفته جمع میشوند، در کنار زیبایی بیرونی آن شخص احساس خودآگاهی میکنند.
• کسانی که وقت خود را با فردی بیش از حد خودشیفته میگذرانند، خود را درجه دو احساس میکنند انگار که مهم یا جالب نیستند.
• این باعث ایجاد فضایی آشفته میشود که در آن شما همیشه باید برای سلفی بعدی آماده باشید. شما نمیدانید این اتفاق چه زمانی میافتد، اما میدانید که میافتد، و به زودی.
• این خودشیفتگی باعث ایجاد حس رقابت بین اعضای گروه میشود، اما رقابتی که صمیمیت یا اطمینان را تسهیل نمیکند.
آیا راه حلی وجود دارد؟
آیا راه حلی برای این مشکلات وجود دارد؟ در واقع، سلفی عیب ندارد. اما هنگامی که آنها را بیش از حد مصرف کنید مشکل ساز میشود. خودشیفتگی چیز جدیدی نیست؛ عکسهای سلفی فقط کار را راحتتر میکند
همیشه افرادی وجود داشته و خواهند داشت که به تصویر خودشان وسواس دارند. نمونه آن را اسکار وایلد قریب یک قرن پیش در رمان "پرتره دوریان گری" ترسیم کرده است. نکته اصلی این است که در جایی به این تعادل روانی برسید که تصویر عکسهای سلفیتان، به وسواسی برایتان تبدیل نشود.
منبع: سواد زندگی