آب دزدهای پنهان!

نگاهی به دور و برتان بیندازید، لوازمی که می‌بینید از کاغذ A۴ داخل پرینتر گرفته تا نان، چای، ظروف پلاستیکی، کابینت خانه، شلوار و پیراهنی که می‌پوشیم و شیر و گوشتی که می‌خوریم و خلاصه هر محصولی که در اطراف مان می‌بینیم، همه و همه برای تولید آن‌ها مقدار زیادی آب مصرف شده است. آبی که به دلیل دیده نشدن در محصول نهایی به آن «آب پنهان» و «آب مجازی» می‌گویند. وقتی یک کشور با خطر خشکسالی روبه‌روست، معنی‌اش این است که بر همه این خوراکی‌ها، لباس‌ها، کتاب ها، حتی کاغذ مصرفی و لیوان شیری که می‌نوشید، تاثیر می‌گذارد و ممکن است با کمبود آب کم کم این محصولات هم تولید نشوند. به همین دلیل امروز می‌خواهیم از میزان مصرف آب پنهان برخی از همین محصولاتی که روزانه با آن سر و کار داریم، بنویسیم تا دفعه بعد که یک کیلو سیب‌زمینی خریدید، حواس‌تان باشد در مصرفش دقت کنید، یا وقتی یک لیوان شیر می‌خواهید میل کنید از مقدار آبی که برای تولید آن مصرف شده آگاهی پیدا کنید تا حواستان بیشتر جمع شود که آن را دور نریزید.

بیایید با هم نگاهی به میزان مصرف آب برای تولید چند کالای معمولی و فراورده غذایی بیندازیم تا از میزان بالای آب پنهان مصرفی این محصولات با خبر شویم. برای تولید هر لیتر شیر هزار لیتر آب، هر ورقه کاغذ A۴، ۱۰ لیتر، هر عدد گوجه فرنگی ۱۳ لیتر، یک سیب درختی، ۷۰ لیتر، یک برش نان ۴۰ لیتر، یک پاکت چیپس ۱۸۵ لیتر، یک کیلو مرغ ۴ هزار لیتر، یک کیلو گوشت گاو ۱۵۰۰۰ لیتر، یک کیلو سیب زمینی ۱۱۰ لیتر، یک کیلو پنیر ۵ هزار لیتر، یک کیلو برنج ۳۵۰۰ لیتر، یک کیلو گندم ۱۳۰۰ لیتر، یک بستنی ۳۰۰ لیتر، هر کیلو هندوانه ۵۰۰ لیتر، یک تی‌شرت نخی ۴۱۰۰ لیتر، یک کفش چرمی مردانه ۸۰۰۰ لیتر و یک خودروی سواری ۴۰۰ هزار لیتر آب مصرف می‌شود. البته خودرو به این دلیل آب پنهان زیادی مصرف می‌کند، چون قطعات زیادی دارد وهر قطعه به تنهایی بخشی از آب پنهان خودرو را شامل می‌شود.

بدیهی است دانستن این اطلاعات می‌تواند به برنامه ریزی در مدیریت مصرف آب کمک کند. به عنوان مثال کشور‌هایی مثل کشور ما که مشکل کم آبی دارند می‌توانند با برنامه ریزی از کاشت محصولاتی که آب پنهان زیادی مصرف می‌کنند، جلوگیری کنند تا شاهد صادرات آب به صورت پنهان به کشور‌های دیگر نباشیم، اتفاقی که هر سال در صادرات هندوانه شاهد آن هستیم. باید به جای تولید محصولات با آب بری زیاد این محصولات را از کشور‌های دارای منابع آبی وارد کنیم تا در عوض از آبی که داریم برای مصارف مفیدتر و تجارتی پرسودتر بهره ببریم البته مردم هم با دانستن این اطلاعات در مصرف محصولات بیشتر دقت می‌کنند تا مبادا با دور انداختن یک سیب یا یک ظرف برنج باعث هدر رفت مقدار قابل توجهی آب شوند که به سختی جایگزین می‌شود!

 

منبع: روزنامه خراسان