خیلی از افراد پستها و نظرات بسیاری را در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند بدون این که از عواقب احتمالی آن برای خودشان، خانوادهشان، دوستانشان و یا حتی کسانی که ناخواسته درگیر ماجرا میشوند، باخبر باشند. پست کردن اطلاعات شخصی، افراد را در معرض خطراتی از جمله سرقت هویت و بدنامی قرار میدهد. در ادامه به برخی از متداولترین پستهایی که در اینترنت به اشتراک میگذاریم و کارهایی که باید از آنها خودداری کنیم، خواهیم پرداخت.
۱- عکس فرزندانتان و اطلاعات شخصی
تخمین زده میشود که والدین امروزی پیش از این که بچههایشان به سن ۵ سالگی برسند در حدود ۱۰۰۰ عکس از آنها در شبکههای اجتماعی مختلف به اشتراک میگذارند. درصد عظیمی از این بچهها را میتوان در اینترنت ردیابی کرد، زیرا عکسهایی از آنها قبل از دو سالگی در این شبکههای اجتماعی وجود دارد. این چیزی است که میتواند بعدها مشکلاتی مربوط به حریم خصوصی ایجاد کند. افراد برای کسب لایکهای بیشتر با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت در حالی که خطر در معرض گذاشتن بچههایشان در اینترنت را نادیده میگیرند.
اما این تنها پست گذاشتن نیست که خطرناک است. افشای اطلاعات مربوط به سلامت فرزندان نیز قطعاً توصیه نمیشود. اگرچه بسیاری از والدین تازهکار در شبکههای اجتماعی به دنبال نصیحت از دیگر افراد هستند، لکن انجام این کار ممکن است به سرافکندگی فرزند منجر شود. بعدتر حتی ممکن است بچه قربانی آزار و یا «زورگویی اینترنتی» شود.
۲- تاریخ تولدتان
این روزها انتشار تاریخ تولد برای مطلع شدن دوستان در شبکههای اجتماعی به کار متداولی تبدیل شده است. با این وجود، اگرچه ممکن است در ابتدا بیمعنی به نظر برسد، اما افشای این اطلاعات بیش از آن چیزی که افراد فکرش را میکنند خطرناک است. این بدین دلیل است که سوالات امنیتی برای بازیابی کلمهی عبور، اغلب از این اطلاعات استفاده میکنند، زیرا به خاطر سپردنش بسیار آسان است.
خطر بالقوهی دیگری که ممکن است با آن رو به رو شوید، این است که با انتشار تاریخ تولد در قسمت پروفایل به دیگران اجازهی کشف رمز حسابهای بانکیتان را میدهید. از آن جایی که رمز حساب، چهار رقمی است خیلی از افراد از تاریخ تولدشان به عنوان رمز استفاده میکنند که به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
۳- اخبار جعلی
به اشتراکگذاری اطلاعات در شبکههای اجتماعی خود میتواند به ایجاد فضایی مبتنی بر آزادی بیان کمک کند. با این حال، باید دانست که این آزادی جدید مشکل نهفتهای هم دارد و فرد باید سعی کند همهی جوانب را در نظر بگیرد. رسانههای اجتماعی میتوانند به تولید و اشاعهی اخبار جعلی نیز کمک کنند. مقصود از تولید این اخبار ممکن است متفاوت باشد، ولی گاهی اوقات این گونه اخبار به بیاعتبار شدن یک شخص یا شرکت و یا پربازدید شدن محتوای نادرست و گمراهکننده منجر شدهاند.
تولید و به اشتراکگذاری اخبار جعلی میتواند عواقب ناگواری را به همراه داشته باشد. از این میان میتوان به افزایش دشمنی نسبت به یک گروه خاص، لکهدار کردن نام یک شخص و بیاعتبار کردن یک شرکت و یا رسانهای که به انتشار این خبر جعلی کمک کرده است، نام برد. به همین خاطر بهتر است با جستجویی در اینترنت و سایتهای معتبر مطمئن شوید خبری که در دست دارید جعلی است یا خیر.
۴- مکالمههای خصوصی
خیلی افراد هستند که در به اشتراک گذاشتن اسکرینشات از مکالمههای خصوصی واتساپشان ابایی ندارند. حتی در موارد معدودی که از طرف مقابل اجازه هم داشته باشید، اگر کارتان منجر به افشای اسرار و یا لطمه به اعتبار شخصی که در مکالمه حضور داشته بشود، مرتکب جرم شدهاید. به همین خاطر بهتر است بگذارید مسائل خصوصی، خصوصی باقی بمانند.
۵- عکسهایی که چیزی خجالتآور و یا اطلاعات سری را فاش میکنند
صرف نظر از این که عکسی که در شبکههای اجتماعی بارگذاری میکنید چقدر بیخطر به نظر میرسد، بهتر است همیشه قبل از علنی کردن آن خوب فکر کنید. به یاد داشته باشید که اگر به آن چیزی که در تصویر معلوم است دقت نکنید، ممکن است اطلاعات حساسی را افشا کنید. مثلا آن زمانی را به یاد بیاورید که تصاویری از محل کار شاهزاده ویلیام در فضای اینترنت منتشر شد و بر حسب تصادف کلمه عبور سامانههای وزارت دفاع انگلیس را افشا میکرد. دولت مجبور شد کل سامانه را ریست و کلمه عبورش را عوض کند.
اگر میخواهید از خودتان در محل کار یا خانه عکس بگیرید، باید مواظب باشید صفحهی رایانه، بلیطهای سفر و یا هر سند دیگری که حاوی اطلاعات محرمانه است را نشان ندهید.
۶- اهانت به سایرین
شما میدانید که بسته به مکانی که در آن قرار دارید، میباست نوع خاصی از رفتار را داشته باشید. مثلا اگر در اداره هستید همان جوری که در خانه یا در رستوران رفتار میکنید، عمل نمیکنید. همین قضیه موقع پست کردن در فضای مجازی هم صدق میکند. کاری که نباید بکنید اهانت، تمسخر و یا دست انداختن سایر افراد است.
قبل از اهانت به شخصی دیگر در رسانههای اجتماعی، دست نگه دارید و برای لحظهای فکر کنید. از خودتان بپرسید که آیا دوست دارید آنها هم همین کار را با شما بکنند و به این فکر کنید که اگر کسی عکسها و یا نظرات شما را در فضای اینترنت مسخره کرد، چه واکنشی خواهید داشت.
۷- عکسهایی از افراد که شأن آنها را خدشهدار میکند
انتشار تصاویر در شبکههای اجتماعی آن قدر عادی و متداول شده است که گاهی به عواقبی که این کار ممکن است داشته باشد فکر نمیکنیم. مثلا عکسهایی که بدون اجازهی فرد گرفته شود از این دست عکسها هستند.
عکسهایی که خشونت و تبعیض را تبلیغ میکنند، نه تنها گریبان سوژهی این عکسها بلکه افراد منتشرکننده شان را هم خواهد گرفت. مثلا ممکن است حسابتان مسدود شود و یا در موارد حادتر، ممکن است به خاطر احترام نگذاشتن به حریم خصوصی یک فرد ثالث، پایتان به دادگاه باز شود.
۸- اطلاعات شخصی زیاده از حد
هنگام ایجاد یک حساب در رسانهی اجتماعی، قسمتهایی هست که باید پرشان کنید مانند نام، نام خانوادگی، نشانی، تلفن، پست الکترونیک و… وقتی در چنین موقعیتهایی قرار میگیرید باید حواستان باشد اطلاعات زیاده از حدی که ممکن است علنی شود را ارائه ندهید. از جملهی مواردی که نباید در فضای اینترنت علنی بشود اینهاست: نشانی خانه، شماره تلفن، و حتی عکسهای خانواده و دوستانتان.
باید حواستان باشد که اگر این اطلاعات به دست مجرمان سایبری بیافتد، ممکن است منجر به دزدیده شدن هویت و یا حتی پولتان بشود.
۹- اطلاعت زیاده از حد درباره روابط عاشقانهتان
ممکن است بخواهید عکسهایی از شریک زندگی تان بارگذاری کنید. اما درست مثل هر چیز دیگری در زندگی، باید یک توازن بین پست کردن چیزی که دوست دارید و افشای اطلاعات زیاده از حد دربارهی شخصی دیگر ایجاد کنید.
موقعیتهایی وجود دارد که عکسها و یا «وضعیت» هایتان ممکن است ناخواسته چیزی را از شریکتان علنی کند که تمایلی نداشته باشد.
۱۰- عکسهای دارای حق نشر
اگر عکس یا نقاشیای را میبینید که دوستش دارید و میخواهید آن را به اشتراک بگذارید، باید ابتدا بفهمید خالقش کیست و برای به اشتراک گذاشتنش چه کار خاصی باید کرد. همچنین باید از هنرمند خالقش برای استفاده از آن اجازه بگیرید و بدین ترتیب مدرکی کتبی خواهید داشت که در صورت پیش آمدن موردی خاص در خصوص کپی بدون اجازهی آن، موید حرف شما خواهد بود.
استثناهایی هم برای این اصل وجود دارد. مثلا تصاویری که مالکیت عمومی دارند که میتوان بدون اجازه و هر جا منتشرشان کرد.
منبع: روزیاتو