برای شکل گیری مفهوم خانواده این واژه را با حیوانات خانگی پیوند دهیم یا در جهت سهولت و ازدواج آسان بکوشیم؟ آیا امروزه انسان در فضای مجازی و انواع گونههای زیستی میتواند به آرامشی از جنس خانواده برسد؟!
مفهوم شناسی خانواده: خانواده پدیدهای اجتماعی و فرهنگی است و با مفهوم همسرگزینی و خویشاوندی ارتباط تنگاتنگی دارد.
همسر گزینی یا ازدواج، پیوندی است که دو خویشاوند و یا دو خانواده را به یکدیگر مریوط میسازد که در جامعه سنتی اسباب انتقال ثروت و زن را فراهم کرده و در جامعه امروزی بیشتر خواستههای عاطفی و احساسی را مورد هدف قرار داده است.
در محیط خانواده افراد در زندگی اجتماعی خود خدمات مادی و غیر مادی ارائه میدهند که برخی از این کارکردها اساسی و جهان شمول هستند مانند: تولید نسل، ارضای نظامند نیازهای جنسی، تأمین معیشت و نیازهای اقتصادی افراد بویژه کودکان. جایگزین کردن اعضاء، جامعه پذیری، مراقبت و نگهداری از کودکان و سالمندان، حمایت عاطفی افراد، کارکردهای دینی و اقتصادی از دیگر آثار و نتایج محتمل و گریز ناپذیر نهاد خانواده محسوب میشود.
از اینرو در جوامع امروزی و روابط مدرنیته هر قدر هم که دوستیها و کنار هم بودنها زیبا و حتی رویایی باشد باز هم نیاز غریضی و اجتماعی آدمی به تشکیل خانواده است، کانونی که در آن زن و مرد به یکدیگر متعهد شده و از همدیگر بهره میبرند.
اهمیت واژه خانواده در آنست که مفهوم امنیت و چارچوب را در خود جای داده تا جایی که حتی همجنسگراها برای گرفتن حق ازدواج و تشکیل خانواده میجنگند.
اما اخیرا در سایه دهکدهٔ جهانی فرهنگی غربی در هرچند آبرنگی شکل، اما در فرهنگ ایرانی نیز سایه انداخته که برخی برای گذار از تنهایی و مسائل و مصائب ازدواج و حتی فرزندآوری خلاء زندگی خود را با حیوانات خانگی پر میکنند. حفرههایی که شاید با مهربخشیدن و مهرطلبیدن از حیوانات سرپوش بگیرند، اما مطلقا نمیتوانند شریک احساسی و اقتصادی انسانها شوند و بازتاب آنچه از آنها متوقعیم نخواهند بود و این حفرهها به شکلی پنهان در وجود آدمی با ما به همزیستی مینشیند.
همانطور که در در آیه ۲۱ سوره روم خداوند میفرماید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ». از نشانههای او این است که از خود شما جفتهایی برای شما آفرید تا نزد ایشان آرامش یابید و میان شما دوستی و مهربانی برقرار ساخت.
اما اگر زندگی رو کمی سهلتر و مشتاقتر پیگیر شویم و بیتشر به یکدیگر عشق بورزیم میتوانیم رنگ و جلای زیباتری به بنیاد خانواده ببخشیم و به ارزشهای ایرانی یا حتی اسلامی خود جلوه ببخشیم!