از استقبال اروپایی‌ها از ببر مازندران تا تولیدمثل پلنگ ایرانی توسط روس‌ها

ببر یکی از بزرگترین گربه سانان جهان است که در خطر انقراض قرار دارد، روز ۲۹ جولای معادل ۷ مرداد روز جهانی ببر نامگذاری شده است.طی سال‌های دور ایران دارای بزرگترین ببر جهان بود، این ببر در نوار شمالی کشور زندگی می‌کرد و به ببر مازندران یا به گویش محلی به ببر مازرون شناخته می‌شد که متاسفانه بر اثر شکار بی رویه، کم شدن زیست بوم زندگی به دلیل توسعه کشاورزی و ساخت و ساز، صادر کردن آن‌ها به آمریکا و اروپا در دوره قاجار و سایر دلایل نسل این گونه با ارزش منقرض شد.
آخرین ببر ایرانی در سال ۱۳۳۸ در منطقه گلستان رویت شده و پس از تحقیقات و مطالعات سازمان حفاظت محیط زیست دیگر گونه‌ای از این گربه سان در رأس هرم در ایران وجود ندارد.

نصرتی رئیس گروه پستانداران ایران در این باره گفت: روز جهانی ببر برای ما اهمیتی ندارد، اطلاعی از روز جهانی ببر ندارم و از زبان شما این روز جهانی را می‌شنوم.
وی افزود: روز جهانی ببر برای ببر‌هایی است که در طبیعت زندگی می‌کنند، نه ببر‌های باغ وحش، ما ۵۰ سال قبل ببر‌های ایرانی را از دست دادیم و فقط چند گونه ببر از نژاد‌های سیبری و بنگال در باغ وحش‌های کشور داریم.
نصرتی در مورد تعداد ببر‌های موجود در باغ وحش‌های ایران گفت: اطلاعی از تعداد آن‌ها ندارم، چون ببر بنگال یا سیبری به درد ما نمی‌خورد و تعداد آن هم فرقی ندارد چه ۵ قلاده باشد چه ۱۰۰ قلاده، هر چه تعداد این ببر‌ها کمتر باشد بهتراست، چون در صورت تکثیر شدن فضایی برای نگهداری از آن‌ها نداریم.
رئیس گروه پستانداران ایران در پاسخ به این سوال که این موجودات زنده با خواست انسان به باغ وحش‌های ایران منتقل شده اند و باید به آن‌ها بها داد گفت: به کدام گونه‌های جانوری ما در باغ وحش‌ها رسیدگی درستی می‌شود که حال من به عنوان رئیس گروه پستانداران ایران نگران نگهداری از ببر‌های بنگال یا سیبری در باغ وحش هایمان باشم، ما خیلی هنر کنیم نگران یوزپلنگ ایرانی و فراهم کردن شرایط زیست گاهشان در طبیعت باشیم.
ببر مازرون در آلمان
این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که هم اکنون از نژاد ببر مازندران در جهان وجود دارد یا خیر گفت: تا ۴۰ سال قبل ۱ یا ۲ قلاده در باغ وحش هامبورگ (آلمان) وجود داشت و هم اکنون منقرض شده که این تعداد هم در زمان قاجار به اروپا ارسال شده بودند.
نصرتی در مورد انتقال ببر‌های سیبری در سال ۹۱ برای تکثیر به ایران گفت: این انتقال توسط روس‌ها در دوران ریاست محمدی زاده ریاست محیط زیست وقت پیشنهاد و تصمیم آن از بالا گرفته شد که به هیچ عنوان کارشناسی شده نبود.
وی تصریح کرد: ابتدا روس‌ها شرایط و علم نگهداری از پلنگ‌ها را در قفقاز فراهم کردند، سپس برای گرفتن یک قلاده پلنگ نر از ترکمنستان و ۲ قلاده پلنگ ماده از ایران اقدام کردند، در آن زمان برخلاف روس‌ها برنامه علمی و مشخصی برای نگهداری از ببر سیبری در ایران وجود نداشت و ایرانی‌ها در ازای انتقال پلنگ به روسیه با وارد کردن ۲ قلاده ببر به ایران اکتفا کردند، در حالی که می‌توانستند با مشارکت روس‌ها در جهت تکثیر پلنگ در ایران اقدام کنند.
نصرتی گفت: اگر اقدامی می‌شود باید ابتدا چشم انداز آن را هم دید، ما در ایران زیستگاهی برای رهاسازی ببر نداریم، در همان زمان با مبلغی معادل ۷۰۰ میلیون تومان فضای زیست بومی را در میان کاله برای ببر‌های منتقل شده، آماده کردند، اما به دلیل مکان یابی اشتباه و فاصله زیاد سایت تا میان کاله این طرح عملیاتی نشد که در نهایت این آزادسازی صورت نگرفت و ببر‌ها در باغ وحش ماندند و در نهایت تلف شدند. همچنین اگر این آزادسازی صورت می‌گرفت و این ببر‌ها تکثیر می‌شدند فضایی برای نگهداری آن‌ها وجود نداشت.
رئیس گروه پستانداران ایران افزود: این در حالی است که روس‌ها از پلنگ ماده ایرانی با نام آرزو بار‌ها توله گرفتند و در طبیعت رهاسازی کردند، حتی دست این پلنگ که به دلیل افتادن در تله در ایران دچار آسیب شده بود در روسیه مورد جراحی و معالجه قرار گرفت.
وی با بیان اینکه در همان زمان هم این ببر‌ها گزینه مطرحی نبودند گفت: شاید شباهتی بین ببر مازندران و ببر سیبری باشد، اما در نهایت این ببر از نژاد سیبری است، تصمیم احیای این گونه‌های در رأس هرم بسیار خطرناک است، چون شیر و ببر در رأس هرم قرار دارند و گوشت خوار هستند و فضایی برای رهاسازی آن‌ها در ایران وجود ندارد.
این مقام مسئول در مورد تعداد پلنگ‌های موجود ایران گفت: هم اکنون ۵۰۰ یا ۶۰۰ قلاده پلنگ در طبیعت ایران داریم.