علائم تنبلی تخمدان را بشناسید!
تخمدان پلی کیستیک یا pco که به اصطلاح عوام تنبلی تخمدان گفته می شود، یکی از بیماری های شایع در بین زنان و دختران نوجوان به شمار می آید .
تخمدان پلی کیستیک یا pco که به اصطلاح عوام تنبلی تخمدان گفته می شود، یکی از بیماری های شایع در بین زنان و دختران نوجوان به شمار می آید .
تبنلی تخمدان یک بیماری ژنتیکی است . در سیکل تخمک گذاری هر ماه حدود 5-6 فولیکول شروع به رشد می کنند و در نهایت یکی از آن ها بزرگ می شود و آن فولیکول بزرگ شده فاکتورهای ماهر کننده برای مابقی فولیکول ها می فرستد و فولیکول های ریز دیگری که در اطراف آن در حال بزرگ شدن هستند، را از بین می برد و کوچک نگه می دارد .
در افراد مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک آن فولیکول های بزرگ شده به هر علتی نمی توانند به درستی فعالیت خود را انجام دهند . در صورتی که قادر نخواهند بود تخمک گذاری خوبی داشته باشند و هم اینکه نمی توانند فاکتورهای ماهر کننده را به خوبی برای فولیکول های اطرافش القا نماید و آن ها را از رشد باز نگه دارند .
در نتیجه هر ماه چند فولیکول به صورت نیمه رشد کرده و بزرگ می شوند و این نوع فولیکول ها تخمک گذاری خوبی نداشته و کاملا از بین نمی روند . لذا در طول سالیان متمادی هر ماه که چند تا فولیکول ریز روی سطح تخمدان باقی می ماند، که از حالت عادی بزرگ تر اند . در این زمان سطح پوسته تخمدان یا کورتکس تخمدان پر از فولیکول های ریز می شود .
در حالت عادی زمانی که نمای تخمدان از طریق سونوگرافی مشاهده می شود. حدود 3-4 فولیکول ریز روی سطح تخمدان قابل مشاهده است ولی زمانی که فردی به بیماری تخمدان پلی کیستیک مبتلا باشد، در نمای سونوگرافی در سطح تخمدان یک حالت گردنبندی از فولیکول های ریز در اطرافش دیده می شود و به همین دلیل است که این بیماری را تخمدان پلی کیستیک نام گذاری کرده اند.
ولی تنها نمای سونوگرافی برای متخصص زنان ملاک نیست، نمای سونوگرافی یکی از فاکتورهای تشخیصی بیماری تنبلی تخمدان است . این فولیکول های ریزی که نتوانسته اند به خوبی کار خود را انجام بدهند و از بین نرفته و در سطح تخمدان باقی مانده اند . در واقع این فولیکول ها زنده هستند، بدین معنا این فولیکول ها هر ماه تعدادی هورمون مردانه و فاکتورهای را از خود در سطح خون آزاد می کنند بلکه این ها نباید در سطح تخمدان باقی بمانند و در سیکل طبیعی این فولیکول ها باید از بین بروند .
به دلیل اینکه این فولیکول ها روی سطح تخمدان باقی مانده اند و دائم در حال آزاد سازی فاکتورهای در خون هستند می توانند این فاکتورها علائم بالینی برای بیمار ایجاد نمایند .
علائم بالینی تخمدان پلی کیستیک
این علائم بالینی شامل : هورمون های مردانه می باشد . شما در نظر بگیرید از هر فولیکول ریز یک هورمون مردانه آزاد شود، زمانی که تعداد زیادی هورمون مردان از این فولیکول ها آزاد شود، تعداد زیادی از هورمون مردانه در خون یک خانم آزاد می شود .
در حالت طبیعی زنانی که به این بیماری مبتلا نیستند و سالم اند مقداری هورمون مردانه در خون آن ها وجود دارد، اما این میزان نسبت به مردان خیلی کمتر است . حال در مواردی که تنبلی تخمدان به وجود می آید سطح این هورمون در حالت طبیعی بالاتر می رود، حتی اگر نسبت به مردان پایین باشد اما برای زنان بالا است و علائم خود را نشان می دهد که عبارت است از :
- افزایش تدریجی موهای صورت
- رشد موهای زائد و ضخیم در نواحی پشت لب و چانه
- ضخیم شدن موهای بدن
در نواحی خاصی افزایش مو اتفاق می افتد. به طور مثال: در نواحی چانه، صورت، دور سینه ها، ناف و زیر ناف، تحت تاثیر هورمون مردانه دچار زیاد شدن، ضخیم شدن و سیاه تر شدن مو ها می شوند. همین طور زمانی که هورمون مردانه در یک مرد افزایش می یابد دچار ریزش مو می شود در زنان هم بدین صورت است و تحت تاثیر افزایش هورمون مردانه دچار ریزش مو می شوند . حتی گاهی اوقات همانند مردان نمای مردانه پیدا کرده و دچار کچلی مردانه و ریزش مو در نواحی شقیقه ها و وسط سر می شوند . لازم به ذکر است، این موارد در زمان تنبلی تخمدان شدید برای زنان اتفاق می افتد.
همچنین هورمون های مردانه سبب چرب شدن سطح پوست، جوش های سر سیاه و آکنه و اضافه وزن در فرد می شود .
مقاومت به انسولین در فرد بالا می رود و سبب می شود تا فرد به بیماری دیابت مبتلا شود. همچنین سبب می شود تا چربی خون در فرد افزایش می یابد .
در نهایت به دلیل اینکه تخم گذاری به درستی در فرد انجام نمی شود و بسته به شدت بیماری ممکن است فرد دچار دیرزایی و یا حتی نازایی شود و برای بارداری نیاز به درمان پیدا کند .
به دلیل اینکه تخمک های خوبی آزاد نمی شود، سیکل های قاعدگی نامرتب می شود و مدت زمان فاصله سیکل های قاعدگی طولانی است و حتی در مواردی ممکن است فرد در صورت عدم مصرف دارو حدود 6 – 7 ماه پریود نشود .
بعضی از خانم ها از این وضعیت خوشحال می شوند، ولی این بسیار برای فرد خطرناک است و به خاطر اینکه تحت تاثیر هورمون آندومتر داخل رحم ریز نمی شود و همین امر سبب شده تا احتمال ابتلا به سرطان رحم در سنین 40 – 50 سالگی در زنانی که به بیماری تنبلی تخمدان مبتلا هستند و سیکل های قاعدگی نامنظم دارند افزایش یابد .
علائم بالینی تخمدان پلی کیستیک بسته به شدت بیماری از طیف خفیف تا شدید متغیر است . لذا انتظار نداشته باشید تمامی علائم در یک فرد ظاهر شود بسته به فعالیت تخمدان علائم بیماری متفاوت است . گرفتن شرح حالی از وضعیت شخص به تشخیص بیماری کمک می نماید .
درمان تنبلی تخمدان
بیماری تنبلی تخمدان درمان قطعی ندارد. به دلیل اینکه این بیماری زمینه ژنتیکی دارد، نمی توان ژن تخمدان را تغییر داد تا همانند تخمدان های سالم شروع به فعالیت و تخمک گذاری نماید . ولی درمان علامتی است، بدین معنا که با توجه به تشخیص مشکل فرد، درمان انجام می شود.
در صورتی که فرد مشکل در سیکل قاعدگی داشته باشد درمان دارویی صورت می گیرد . در صورتی که فرد مشکل ریزش مو یا پرمویی داشته باشد مصرف داروهای ضد هورمون مردانه به بیمار کمک می کند تا بهبود یابد. اما اگر بیمار مشکل نازایی داشته باشد درمان نازایی برای فرد شروع می شود و تحریک تخمک گذاری انجام می شود تا تخمک بارور شود .
همچنین فرد باید تحت نظر باشد و کنترل وزن داشته باشد و حتما به این اشخاص باید گفت که این بیماری تا به آخر عمر همراه شماست اما شدت بیماری متغیر می باشد و نمی توان به طور کامل درمان نمود. پس به تمامی این افراد توصیه می شود تا سبک زندگی خود را تغییر دهند.
داشتن تغذیه مناسب، انجام فعالیت های ورزشی و استرس کم تاثیر بسزایی بر روی وضعیت بیماری این افراد می گذارد . زیرا ورزش کردن سبب می شود تا فرد دچار چاقی و اضافه وزن نشود . افراد مبتلا به بیماری PCO باید از مصرف غذاهای حاوی مواد قندی بپرهیزند تا مبتلا به بیماری دیابت نشوند و تمامی این موارد می تواند به بهبود عملکرد تخمدان تاثیر بسزایی دارد.
پس سبک زندگی برای این بیماران بسیار حائز اهمیت می باشد و به این بیماران توصیه می شود تا در سنین پایین ازدواج کنند و در اولین فرصتی که دارند، اقدام به بارداری کنند و این افراد نباید زمان بارداری را به تعویق اندازند زیرا زمینه تنبلی تخمدان در آن وجود داشته و هر چه باردار شدن در این افراد به تعویق افتد، احتمال مشکلات باردار شدن در آن ها افزایش می یابد.
افراد مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان باید تحت کنترل باشند و با پزشک خود در تماس باشند و از پزشک خودنباید انتظار معجزه داشته باشند که با مصرف چند دوره قرص جلوگیری خوب نشدن یک درمان دیگر را شروع کنند یا پزشک خود را تغییر دهند بلکه بهتر است تحت نظر یک پزشک متخصص قرار بگیرند و در درمان خود صبور باشند و مدام به فکر تغییر درمان خود نباشند .
خیلی از افرادی که مشکل تنبلی تخمدان خفیف دارند، زمانی که سبک زندگی خود را تغییر می دهند و استرس محیطی را دور می کنند و رژیم غذایی مناسب دارند و به فعالیت های ورزشی ادامه می دهند نیاز به مصرف دراوهای هورمونی در این افراد کمتر است و حتی ممکن است برخی از این افراد را بدون درمان تنها تحت نظر گرفت و زمانی که علامت ها برگشتند به درمان علامت ها پرداخت .
دلایل ابتلا به تنبلی تخمدان چه هستند؟
پزشکان هنوز در مورد دلایل ابتلابه تنبلی تخمدان مطمئن نیستند. آنها اعتقاد دارند سطح بالای هورمون مردانه باعث می‌شود که تخمدان‌ها هورمون‌های خود را تولید نکنند. درنتیجه تخمدان‌ها نمی‌توانند تخم را در حالت معمول تشکیل دهند.
عوامل ژنتیکی، دیابت و التهابات همه دلایلی برای تولید اضافه‌ی اندروژن هستند.
۱. مسائل ژنتیکی
تحقیقات نشان داده‌اند که تنبلی تخمدان مشکلی ارثی است. به‌احتمال زیاد ژن‌های زیادی، نه فقط یک ژن، در ابتلا به این بیماری دخیل باشند.
۲. مقاومت نسبت‌به انسولین
تقریبا ۷۰ درصد زنان مبتلابه تنبلی تخمدان، به انسولین مقاومت نشان می‌دهند؛ به این معنی که سلول‌های آنها نمی‌توانند به‌درستی از انسولین استفاده کنند.
پانکراس هورمون انسولین را تولید می‌کند تا به بدن کمک کند قند موجود در غذا را به انرژی تبدیل کند. وقتی سلول‌ها نمی‌توانند به درستی از انسولین استفاده کنند، نیاز بدن به انسولین افزایش پیدا می‌کند. پانکراس انسولین بیشتری می‌سازد تا این نیاز را جبران کند. انسولین اضافه تخمدان‌ها را تحریک می‌کند تا هورمون مردانه‌ی بیشتری تولید کنند.
احتمالا شما هم درباره‌ی رابطه چاقی و دیابت چیزهایی شنیده‌اید. چاقی یکی از اصلی‌ترین دلایل مقاومت نسبت‌به انسولین است. چاقی و مقاومت نسبت‌به انسولین می‌توانند احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند.
۳. التهاب
زنانی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند، معمولا التهاب زیادی در بدن خود دارند. چاقی هم می‌تواند التهاب را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده‌اند التهاب می‌تواند سطح اندروژن را افزایش دهد.
خلاصه: پزشکان دلایل دقیق ابتلا به پلی کیستیک را نمی‌دانند. آنها معتقد‌ند عواملی مانند ژنتیک، مقاومت نسبت‌به انسولین و التهاب در بدن منجربه این بیماری می‌شوند.برخی زنان علائم را موقع اولین پریود خود می‌بینند. برخی زنان وقتی می‌فهمند مبتلا به تنبلی تخمدان هستند که به‌شدت وزن اضافه کرده‌اند و نمی‌توانند باردار شوند.
تاثیرات تنبلی تخمدان بر روی بدن چیست؟
سطح بالای هورمون‌های مردانه در بدن می‌تواند روی باروری و سایر جنبه‌های زندگی شما تأثیر بگذارد.
۱. ناباروری
برای بارداری، شما باید تخمک‌گذاری کنید. زنانی که نمی‌توانند به‌طور منظم تخمک‌گذاری کنند، تخمک‌های زیادی برای باروری تولید نمی‌کنند. پلی کیستیک یکی از دلایل اصلی ناباروری در زنان است.
۲. سندروم متابولیک
تقریبا ۸۰ درصد زنان مبتلابه پلی کیستیک اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند. چاقی و پلی کیستیک هردو خطر قندخون و فشارخون بالا را افزایش می‌دهند. این دو مشکل همچنین کلسترول HDL (خوب) را کاهش‌می‌دهد و کلسترول LDL (بد) را افزایش می‌دهند. این عوامل همه باهم سندروم متابولیک نامیده می‌شوند. سندروم متابولیک خطر بیماری‌های قلبی، دبایت و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
۳. سرطان دهانه‌ی رحم
در طول چرخه‌ی قاعدگی، دیواره‌های رحم می‌ریزند. اگر هر ماه پریود نشوید، این دیواره ممکن است ضخیم‌تر شود. دیواره‌ی رحمی که ضخیم‌تر از حد طبیعی است، بیشتر احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را دارد.
۴. وقفه‌ی تنفسی در خواب
این مشکل باعث می‌شود در طول شب تنفس بیمار مکررا قطع شود و بیمار از خواب بیدار شود.
وقفه‌ی تنفسی در خواب یا آپنه‌ی خواب در زنان چاق معمول‌تر است. مخصوصا اگر آنها به پلی کیستیک هم مبتلا هستند. خطر آپنه‌ی خواب در زنان چاقی که تنبلی تخمدان دارند ۵ تا ۱۰ برابر آنهایی است که به پلی کیستیک مبتلا نیستند.
۵. افسردگی
تغییر در هورمون‌ها و علائمی مانند رشد موهای زائد می‌توانند روی احساسات شما تأثیرات منفی بگذارند. خیلی از زنانی که به پلی کیستیک مبتلا هستند به افسردگی و اضطراب هم دچار می‌شوند.
خلاصه: متعادل‌نبودن هورمون‌ها می‌تواند تأثیرات منفی زیادی روی سلامتی زنان بگذارند. پلی کیستیک خطر ناباروری، سندروم متابولیک، آپنه‌ی خواب، سرطان دهانه‌ی رحم و افسردگی را افزایش می‌دهد.
بارداری و تنبلی تخمدان
پلی کیستیک چرخه‌ی طبیعی قاعدگی را مختل می‌کند. برای همین زنان مبتلا به پلی کیستیک سخت‌تر باردار می‌شوند. بین ۷۰ تا ۸۰ درصد زنانی که به پلی کیستیک مبتلا هستند مشکلات باروری دارند. این بیماری همچنین خطر مشکلات بارداری را هم افزایش می‌دهند.
زنانی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند، دوبرابر در معرض خطر زایمان زودرس هستند. آنها حتی بیشتر در معرض سقط جنین، فشار خون بالا در بارداری و دیابت بارداری هستند، اما، زنان مبتلا می‌توانند با استفاده از درمان‌های ناباروری باردار شوند. برخی از این درمان‌ها باعث بهبود تخمک‌گذاری می‌شود. کاهش وزن و کاهش قند خون هم می‌تواند شانس شما را برای داشتن یک بارداری سالم افزایش دهد.
خلاصه: ابتلا به تنبلی تخمدان می‌تواند بارداری را برای زنان سخت‌تر کند. همچنین این بیماری می‌تواند خطر سقط جنین و سایر مشکلات بارداری را افزایش دهد. کاهش وزن و سایر درمان‌ها می‌توانند شانس شما را برای داشتن بارداری سالم افزایش دهند.
نکاتی برای تغییر رژیم غذایی و برنامه‌ی زندگی برای درمان پلی کیستیک
تغییر رژیم غذایی برای درمان نتبلی تخمدان
درمان تنبلی تخمدان معمولا با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی آغاز می‌شود. این تغییرات شامل کاهش وزن، رژیم‌گرفتن و ورزش‌کردن است.
ازدست‌دادن فقط ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند به تنظیم چرخه‌ی قاعدگی شما کمک کند. این تغییر علائم پلی کیستیک را در بدن شما بهبود می‌بخشد. کاهش وزن همچنین می‌تواند در کاهش سطح کلسترول خون و انسولین و نیز کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت مؤثر باشد.
هر رژیمی که باعث کاهش وزن شود، می‌تواند در درمان این بیماری به شما کمک کند. اما برخی رژیم‌ها فواید بیشتری نسبت‌به رژیم‌های دیگر دارند.
تحقیقاتی رژیم‌های مختلف برای درمان تنبلی تخمدان را باهم مقایسه کرده‌اند. این تحقیقات به این نتیجه رسیدند که رژیم های کم کربوهیدرات (مثلا رژیم پالئو، رژیم کتوژنیک، رژیم اتکینز و …) هم برای کاهش وزن و هم برای کاهش سطح انسولین مناسب هستند. رژیم‌هایی که شاخص گلیسمی (شاخص قندی) پایینی دارند بیشتر کربوهیدرات خود را از میوه‌ها، سبزیجات، و غلات کامل می‌گیرند. این رژیم‌ها بهتر از رژیم‌های لاغری دیگر به تنظیم چرخه‌های قاعدگی کمک می‌کنند.
چندین تحقیق در این مورد انجام شده‌اند. این تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که ۳۰ دقیقه ورزش متوسط حداقل سه بار در هفته به زنان مبتلا به تنبلی تخمدان کمک می‌کند تا لاغر شوند. کاهش وزن با رژیم، همچنین تخمک‌گذاری و سطح انسولین را بهبود می‌بخشد.
ورزش همراه با رژیم غذایی سالم، مفیدتر هم هست. رژیم به‌همراه ورزش به شما کمک می‌کند تا بیشتر وزن کم کنید. با این روش همچنین می‌توانید خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی را هم کاهش دهید.
خلاصه: درمان تنبلی تخمدان با تغییراتی در رژیم و ورزش آغاز می‌شود. اگر اضافه‌وزن دارید، کاهش فقط ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن می‌تواند علائم شما را بهبود ببخشد.
چه‌وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
در این موارد به پزشک مراجعه کنید:
- پریود نشده‌اید و باردار هم نیستید.
- علائم تنبلی تخمدان را دارید؛ علائمی مانند رشد مو روی صورت و بدن.
- بیشتر از ۱۲ ماه است تلاش می‌کنید باردار شوید، ولی هنوز موفق نشده‌اید.
- علائم دیابت را دارید، مانند تشنگی و گرسنگی زیاد، تاری دید یا کاهش وزن بی‌دلیل.
- اگر به تنبلی مبتلا هستید، باید مرتب به پزشک خود مراجعه کنید. باید مرتب آزمایش ابتلا به دیابت، فشار خون و سایر مشکلات احتمالی را انجام دهید.
مجله اینترنتی تابناک جوان
ارسال نظرات
نظرات مخاطبان
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
| 
۱۳:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۴/۲۰
فاکتورهای ماهر کننده= فاکتورهای مهار کننده
تازه ها