به نقل از الجزیره، یکی از موادی که بیشترین استفاده را در تاریخ مواد غذایی دارد و همچنین یکی از مواد غذایی که ذائقههای فراوانی طعم آن را ترجیح میدهند، شکر است. با وجود این، شکر یکی از خطرناکترین مواد غذایی برای سلامتی ما به حساب میآید؛ چرا که شکر کالری بالایی را برای بدن، بدون تامین مواد مغذی فراهم میکند؛ بنابر این وارد شدن آن به بدن با افزایش وزن، بیماریهای قلبی، چاقی و دیابت نوع دوم همراه است. اما تا به حال فکر کرده اید که قند در بدن ما چه میکند؟
در یک مطالعهای که از سوی مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه (CNRS) انجام شد، ۹۰ ٪ از موشهای آزمایشگاهی، آب با قند را بیشتر از کوکائین ترجیح میدهند. این امر اعتیاد آشکار ما به قند را توضیح میدهد و به همین علت است که احساس میکنیم کاهش مصرف این ماده غذایی، تا دو هفته با علائم ترک مانند تحریک پذیری، اضطراب و افسردگی همراه است. پژوهشهای متعدد نشان داده است که قند اضافی در بدن، توانایی بدن در حفظ ذخیره انرژی بالاتر را محدود میکند.
سازمان جهانی بهداشت توصیه میکند که کالری دریافتی روزانه ما از قند از ۱۰ درصد کالری وارد شده به بدن ما بیشتر نشود که این به معنای ۲۵ گرم در روز یا شش قاشق چای خوری است. به همین علت ضروری است مواظب باشیم تا اشکال دیگری که به وسیله آن قند وارد بدن ما میشود (بدون آنکه خودمان بدانیم) را کنترل کنیم.
قند تنها در شیرینی جات و شکلات یافت نمیشود؛ بلکه در ماست، غلات، نان و حتی سسی که مصرف میکنید، وجود دارد.از این رو ضروری است تا مواد تشکیل دهنده محصولاتی را که مصرف میکنیم، پیش از مصرف، بخوانیم. یک فنجان کوچک ماست با طعم میوه در حدود ۶ قاشق چایخوری قند افزوده دارد؛ این یعنی همان میزانی که انجمن قلب آمریکا توصیه میکند آن را باید در یک روز کامل مصرف کرد. این در حالی است که غذاهایی مانند کلوچه، کره و سوپ نیز منابع قند به شمار میروند.متخصصان تغذیه تاکید دارند که شکر یک ماده مغذی ضروری نیست که لازم باشد به شکل مستقیم مورد استفاده قرار گیرد. در شرایط عادی، بدن ما قادر به تنظیم سطح گلوکز در خون است، بنابراین توصیه میشود میزان استفاده از شکر را آرام آرام کاهش دهید.
۱- جوانتر به نظر خواهید آمد
کلاژن و الاستین پروتئینهای اصلی هستند که ظاهر جوانی به پوست ما میدهند؛ به همین دلیل است که ما تلاش میکنیم تا به میزان امکان، این پروتئینها را در بدن حفظ کنیم. «آنتونی یون» جراح پلاستیک در ایالت میشیگان آمریکا میگوید شکر، مولکولهای کلاژن و الاستین را در پوست از بین میبرد و سبب پیری سریع میشود.
۲- شادتر خواهید شد
اگرچه خوردن یک تکه شکلات دارای شکر به ما احساس نشاط میدهد، اما باید گفت این یک احساس موقتی است. آنچه واقعاً اتفاق میافتد این است که افزایش سطح قند خون باعث افزایش افسردگی میشود.
دکتر مگان گیلمور، متخصص تغذیه در کانزاس سیتی آمریکا میگوید: شکر ممکن است باعث التهاب مزمن شده و بر عملکرد مغز تاثیر گذارد. اگر مقدار مواد قندی را که میخورید، کاهش دهید، پس از یک یا دو هفته بهبود توانایی تمرکز کردن و بهبود خلق و خوی خود را مشاهده خواهید کرد.
۳- لاغر میشوید
طبق دادههای دانشکده بهداشت عمومی هاروارد در بوستون آمریکا، روزانه حدود ۲۲ قاشق غذاخوری قند افزوده وارد بدن ما میشود که این به معنای ۳۵۰ کالری است. با خوردن این مقدار قند، بدن دیگر احساس رضایت نمیکند و خواهان مقدار بیشتری است؛ اما وقتی شما غذاهای مغذی را با شکر جایگزین کنید، بدن شما خواهد فهمید که چه زمانی باید خوردن را متوقف کرده و سیگنالی به مغز بفرستد مبنی بر اینکه مقدار غذای کافی را دریافت کرده است. برای همین، به تدریج و بدون آنکه تلاشی کنید، وزن شما کاهش خواهد یافت.
۴- ایمنی بدن خود را تقویت میکنید
متوقف ساختن خوردن شکر قدرت بیشتری به سیستم ایمنی بدن داده و سبب میشود تا کمتر در معرض سرماخوردگی، علائم آلرژی و حتی آسم قرار بگیرید. یک پژوهش منتشر شده از سوی مجله تغذیه بالینی آمریکا نشان داد خوردن ۱۰۰ گرم قند، توانایی گلوبولهای سفید را برای کشتن باکتری به میزان ۵۰ درصد کاهش میدهد و این تاثیر ممکن است تا ۵ ساعت به طول بی انجامد.
۵- خطر ابتلا به دیابت را کاهش مییابد
دست کشیدن از مصرف شکر اجازه میدهد تا سیستم دفع سموم بدن کار خود را به درستی انجام دهد.«مک البانزا» متخصص تغذیه و مدیر برنامه سم زدایی ماساچوست آمریکا در این خصوص میگوید: «بدون خوردن شکر، ظرف دو ساعت لوزالمعده تولید انسولین را کاهش داده و کبد شروع به پرداختن به سموم جمع شده میکند.» البته اگر بدن شما در برابر انسولین مقاوم باشد، ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد و این در حالتی اتفاق میافتد که شما از قبل به دیابت مبتلا بوده اید و بدن شما انسولین تولید میکند؛ اما به شکل صحیحی مورد استفاده قرار نمیگیرد. در این موارد، فرد ممکن است پیش از آنکه این علائم از بین رفته و از خطر شکر سفید رها شود، نیازمند ۵ هفته باشد.
۶- عمری طولانیتر خواهید داشت
در پژوهشی که در آوریل ۲۰۱۴ به انجام رسید، مشخص شد کسانی که میزان شکر بیشتری میخورند، بیشتر از کسانی که کمتر قند و شکر میخورند در اثر بیماری قلبی میمیرند. گلوکز بالا بعد از خوردن غذاهای شیرین باعث افزایش ترشح انسولین میشود که این مسئله خود باعث میشود ناحیهای از سیستم عصبی ما بیشتر فعال شده و به نوبه خود فشار خون و ضربان قلب افزایش یابد. شکر باعث افزایش سطح تری گلیسیریدها (چربیهای ناسالم) در خون شده و از همین رو، سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی میشود.
نکته مهم
صاحبان صنایع غذایی قند استخراج شده از میوهها یا فروکتوز (قند طبیعی) را به عنوان یک گزینه سالم که میتواند به دسرها یا چای و قهوه اضافه شود، ارائه میدهند، اما اکنون مشخص شده است که مصرف آن بر روی میکروبهای روده تاثیر منفی میگذارد و باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ شکم، اسهال، کاهش سلامت قلب و عروق و افزایش چربی کبد میشود. همچنین باید توجه داشت مصرف فروکتوز ممکن است به کاهش وزن یا پیشگیری از دیابت کمک نکند؛ همچنان که مصرف آن به این معنی است که شما به طعم شیرین عادت کرده اید که این خود به عنوان یک راه حل در نظر گرفته نمیشود. متخصصان همچنین توصیه نمیکنند که به شیرین کنندههای مصنوعی مانند آسپارتام متوسل شوید.
نکته پایانی
با وجود این نکات، باید توجه داشت که متخصصان توصیه میکنند منابع قندی را از رژیم غذایی خود حذف نکنیم؛ بلکه آن را از منابعی مانند برنج، سیب زمینی و میوهها دریافت کنیم، چرا که اجتناب کامل از آن و تکیه تنها بر چربیها به عنوان منبع انرژی ممکن است باعث کتوز (بیماری ناشی از تجمع کتون در خون) و کاهش میزان گلوکزی شود که به سلولهای مغز میرسد و همین مسئله میتواند سبب ضعف، رعشه و حتی گاهی غش کردن به سبب افت قند خون شود.