روزنامه خراسان نوشت: بخشی از صنعت بزرگ خودروسازی ایران سالهاست که به صنعت مونتاژ و اسمبل محصولات روآورده است که مقایسه قیمتها نشان از سود بالای این کار دارد. ممنوعیت واردات خودرو از یک سو و بالا بودن تعرفه وارداتی خودرو در زمان آزاد بودن واردات از سوی دیگر، باعث شده تا برخی از کارخانجات خودروساز داخلی با واردکردن قطعات منفصله خودرو که بالطبع شامل تعرفه گمرکی بهمراتب کمتری میشود، بیشتر تمرکز خود را به مونتاژ خودروها معطوف کنند و از همین راه سودهای کلانی به جیب بزنند. برای درک بهتر این موضوع، شاید این مثال عامیانه بتواند کمک کند. به طور مثال اگر شخصی بخواهد یک خودروی ۲۰۱ از خارج وارد کند، باید بیشترین حق گمرکی را پرداخت کند، اما اگر همین شخص به جای خودروی کامل، تمام قطعات خودرو را به طور جداگانه وارد کند، به مراتب تعرفه گمرکی کمتری پرداخت میکند. حالا امروز میخواهیم ضمن بررسی قانون در خصوص این موضوع، از برخی خودروها که در کشورمان مونتاژ میشوند، اما با بیش از دو برابر قیمت جهانی در اختیارمان قرار میگیرند، بنویسیم و توصیه میکنیم شما هم آن را بخوانید.
قانون چه میگوید؟
خب همان طور که میشد حدس زد واردات قطعات خودرو ممنوع نیست و کارخانههای خودرو ساز میتوانند قطعات خودرو را وارد کنند و تعرفههای بسیار کمی نسبت به واردات خودروی اصلی که البته حالا ممنوع است، پرداخت کنند. مثلا اگر تعرفه واردات خودرو در زمان آزاد بودن واردات ۱۰۰ درصد بوده تعرفه وارد کردن قطعات بین ۵ تا ۲۲ درصد است. با این حال گزارشها و مقایسه قیمتها نشان میدهد مونتاژکاران، خودروهای مونتاژی در کشورمان را بیش از دو برابر قیمت جهانی به فروش میرسانند.
سود مونتاژ بیش از ۲ برابر تولید!
روز گذشته سلیمی زاده یکی از فعالان اقتصادی در گفت و گویی با فارس درباره وضعیت صنعت خودروسازی کشورمان اظهار کرد: «بسیاری از مردم توقع خودروی با کیفیت دارند و خودروسازانی که همپای ایران وارد این صنعت شدند، اکنون جزو غولهای این صنعت هستند و کشور چین حدود ۵۰ خودروساز دارد. برخی بر این باورند که مشکل صنعت خودروسازی ایران دولتی بودن آن است، اما تجربههای موفق در خودروسازی دولتی وجود دارد. در عین حال خودروسازهای خصوصی نیز هستند که کارنامه قابل قبولی ندارند.» او در خصوص عملکرد برخی خودروسازهای خصوصی هم گفته است: «برخی خودروسازهای خصوصی قطعات خودروهای چینی را وارد و پس از اسمبل وارد بازار میکنند. خودروهایی که قیمت جهانی آنها ۱۷ تا ۲۰ هزار دلار است و با محاسبه قیمت جهانی باید با قیمت ۳۷۵ تا ۴۵۰ میلیون در بازار ایران فروخته شود، بین۷۵۰ تا ۹۹۰ میلیون تومان قیمت دارند. این در حالی است که پول مشتری یک سال نزد آنها میماند.» در ادامه هم به مقایسه قیمت جهانی و داخلی تعدادی از خودروهای مونتاژ شده پرداخته ایم که در جدول زیر میبینید برخی خودروها بیش از ۲ برابر قیمت جهانی به فروش میرسند. درخور ذکر است که قیمت دلار ۲۴ هزارتومان در نظر گرفته شده است.
هایما
«هایما» که آبان سال گذشته تولید آن در ایران خودرو متوقف شد، در رده خودروهای چینی لوکسی قرار دارد که طرفداران بسیاری دارد، ایران خودرو اعلام کرد امکان ارسال قطعات منفصله این خودرو به ایران فراهم نیست و این امر موجب شد تا تولید این خودرو متوقف شود. براساس رصد بازار «هایما S۷» اتومات در مدل ۹۹ طی روزهای اخیر با توجه به رنگ آن، حدود۶۷۵ تا ۷۰۰ میلیون تومان در بازار قیمت خورده است. «هایما S۵» اتومات نیز در مدل ۹۹ طی روزهای اخیر با قیمت ۶۱۰ میلیون تومان در بازار معامله شد. این در حالی است که قیمت جهانی «هایما S۷» حدود ۲۲ هزار دلار است.
چری
چری دیگر خودروی چینی است که از سال ۲۰۰۶ که وارد ایران شد، طرفداران خودش را پیدا کرده و توسط مدیران خودرو در کشور مونتاژ میشود. براساس رصد بازار، «چری آریزو ۵» در مدل ۹۹ طی روزهای اخیر با توجه به رنگ حدود ۴۶۰ تا ۴۸۰ میلیون تومان در بازار قیمت خورده است. «چری تیگو IE۷» هم در مدل ۹۹ طی روزهای اخیر با قیمت ۹۹۰ میلیون تومان در بازار معامله شد. این در حالی است که قیمت جهانی «چری آریزو ۵» حدود ۱۰ هزار و ۸۰۰ دلار و «چری تیگو IE۷» هم ۱۷ هزار و ۷۳۰ دلار بوده است.
هیوندای
خودروهای خانواده هیوندای متعلق به کره جنوبی هستند و هیوندای، شرکتی است که در زمینههایی همچون هوافضا، بیمه، آهن آلات و صنایع سنگین مشغول است و یکی از فعالیتهای هیوندای، ساخت خودروی سواری محسوب میشود. در ایران، هیوندای توسط شرکت آسان موتور عرضه میشود و محصولات مختلفی از این شرکت همچون هیوندای آزرا، هیوندای سوناتا یا هیوندای توسان از سال ۸۸ وارد کشور شدند و توانستند فروش خوبی را با توجه به قیمت خودروهای عرضه شده تجربه کنند. هم اکنون آزرا گرنجور با قیمت دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان در بازار معامله میشود و سانتافه هم دو میلیارد تومان است. این در حالی است که قیمت جهانی آنها ۵۱ هزار و ۳۷۵ دلار و ۴۱ هزار و ۳۶۰ دلار است.
رونق واردات قطعات به دلیل تصمیمات دولت
یک کارشناس حوزه تجارت خارجی به قطعه نیوز گفته است: «راه حل مقابله با واردات در صنعت قطعه، برنامهریزی بلندمدت و حمایت دولت از تولید داخلی است و سیاستهایی مانند وضع تعرفه به تنهایی نمیتواند در این زمینه راهگشا باشد.» کبیری در خصوص نقش دولت در این زمینه میگوید: «عمده مشکل ما در این خصوص به تصمیمهای دولت مانند تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به بعضی صنایع برمیگردد و این تصمیم باعث رشد ناگهانی بعضی کالاهای وارداتی به کشور میشود، برای مثال واردات لاستیک سنگین در سال ۹۸ دوبرابر و نیم شد.» او حتی در جایی دیگر هم گفته است: «بخش عمدهای از قطعاتی که در گذشته توسط بعضی شرکتها به نام تولید داخلی به خودروسازان داده میشد، وارداتی بود.»
حرف آخر
همان طور که خواندید برخی با وارد کردن قطعات خودرو تعرفه وارداتی کمتری پرداخت میکنند در حالی که قیمت خودرویی که به مشتری میفروشند بیش از دو برابر قیمت جهانی است و به نظر کارشناسان، همین سود کلان باعث رونق مونتاژ کاری بدون انتقال تکنولوژی در کشور میشود. کارشناسان بر این باورند که باید دستگاههای نظارتی به این موضوع ورود و دلیل این همه گران فروشی را بررسی کنند و همچنین برخی کارشناسان میگویند باید کارخانههای مونتاژ کار را هم موظف کرد حداقل درصدی از قطعات خودروهای تولیدی شان را از داخل تامین کنند تا به نوعی صنعت قطعه سازی هم رشد بیشتری داشته باشد.