طولانی شدن مذاکرات وین نشانه چیست؟

نمایندگان هیات‌های ایران، چین، روسیه و کشور‌های اروپایی در همچنان در حال رایزنی در وین برای نهایی کردن توافق هستند. اخباری در خصوص چگونگی لغو تحریم‌های ایران، پایبندی طرفین به برجام و از سرگیری تعهدات هنوز به طور مشخص و رسمی منتشر نشده است.. حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز پیش‌تر اعلام کرد که تحریم‌ها شکسته شده و تنها مذاکرات بر سر جزئیات ادامه دارد.. از سوی دیگر مقامات اروپایی و آمریکایی نیز از پیشرفت در مذاکرات خبر می‌دهند و روند آن را امیدوارکننده ارزیابی می‌کنند؛ موضوعی که احتمال رسیدن به یک توافق را تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران قوت می‌بخشد.
همزمان رسانه‌های مطرح دنیا نیز این مذاکرات را زیر ذره بین قرار داده و با انتشار گزارش‌های مختلف به ارزیابی نتایج احتمالی آن می‌پردازند. نیویورک تایمز در تشریح علت طولانی شدن مذاکرات نوشت: احیای توافق هسته‌ای با تمام نقص‌هایش به نظر انجام‌پذیر است و گفتگو‌ها با مقامات ایرانی، اروپایی و آمریکایی نیز گویای این است. اما رسیدن به چیزی که آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا آن را توافقی «طولانی‌تر و مستحکم‌تر» خوانده است، توافقی که ایران را از انباشت مواد هسته‌ای برای نسل‌ها باز می‌دارد، آزمایش‌هایش موشکی‌اش و آن‌چه حمایتش از گروه‌های تروریستی خوانده شده را باز می‌دارد، بیش از همیشه دست نیافتنی به نظر می‌رسد. این به طور بالقوه یک آسیب‌پذیری بزرگ سیاسی برای بایدن است که می‌داند نمی‌تواند به سادگی آن‌چه دولت اوباما شش سال پیش مذاکره کرد را بازگرداند و در عین حال وعده‌هایی نامعلوم بدهد که چیزی بزرگ‌تر و بهتر را ممکن است در بر داشته باشد.
نیویورک تایمز در عین حال به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت که ایالات متحده و ایران هر کدام می‌توانند ظرف چند هفته به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ عمل کنند. سیگنال دولت بایدن نشان داد که امکان توافق وجود دارد.
خبرگزاری رویترز نیز به نگرانی مقامات فرانسه پرداخت که علی رغم پیشرفت‌های بدست آمده در مذاکرات برای انجام تعهدات زمان باقی مانده برای پرداختن به ادامه موضوعات کوتاه دانستند.
شبکه خبری العربیه نیز در گزارشی عنوان کرد: دیپلمات‌هایی اروپایی که در مذاکرات احیای برجام در وین مشارکت دارند، در اظهاراتی به پیش برد روند آن پرداخته و گفتند که مذاکرات در موقعیتی کلیدی قرار گرفته است. منابع اروپایی مساله تحریم‌ها را باعث طولانی شدن مذاکرات عنوان کردند و گفتند که به گشایش نزدیک هستند. این منابع تصریح کردند وقتی گشایشی حاصل شود، مذاکرات پایان خواهد یافت.
فارن پالیسی نیز به نقل از یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گزارش داد: توپ در زمین ایران است و اینکه آیا در هفته‌های آینده به توافق برسیم زمان مشخص می‌کند. فارن پالیسی همچنین نوشت که احتمال می‌رود آمریکا یک میلیارد دلار از دارایی‌های ایران را آزاد کند.
با این حال شبکه تلویزیونی سی ان ان نیز با برجسته کردن پیشرفت‌ها در مذاکرات وین اعلام کرد که هنوز راه درازی برای توافق در پیش است. این شبکه خبری در ادامه مشکل اصلی را عدم سازگاری خواسته‌های ایران با آنچه که آمریکایی‌ها آماده پیشنهاد دادن هستند ذکر می‌کند.
پایگاه پالتیکو نیز به نقل از یک دیپلمات حاضر در وین نوشت که تغییر دولت در ایران روند را سخت‌تر و پیچیده‌تر خواهد کرد. پالیتیکو در ادامه به نقل از این دپپلمات نوشت که هدف از دور چهارم مذاکرات دستیابی به یک پیش نویس است که از عناصر لازم برای توافق برخوردار باشد. نمایندگان انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترکی گفتند: ما کار زیادی داریم و زمان کمی باقی مانده است و در این زمینه امیدوار به پیشرفت بیشتر بودیم. دیپلمات‌ها در ادامه یکی از مشکلات این مذاکرات را غیرمستقیم بودن آن دانستند که مجبور هستند در هتل‌های جداگانه باشند.
روزنامه گاردین نیز می‌نویسد: آمریکا موافقت کرده است تا تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران که از سال ۲۰۱۶ به بعد اعمال شده است را لغو کند. اما در خصوص موارد دیگر آمریکا علاقه‌ای به آن نشان نداده است. گاردین همچنین می‌نویسد: ایران به دنبال مکانیزمی است که به موجب آن دولت بایدن برای عدم خروج از توافق در مدت زمان مشخصی متعهد شود.

---

بیشتر بخوانید

- آمریکا و ایران؛ یک قهوه در وین

---

در ادامه چاینا دیلی به احتمال توافق ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای پیشرفت در مذاکرات وین اشاره کرد که در این راستا احتمال می‌رود جمهوری اسلامی ایران مهلت ضرب الاجل که در تاریخ ۳۱ اردبیهشت ماه به پایان می‌رسد را تمدید کند. این خبرگزاری در ادامه به اظهارات جوزب بورل رئیس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا اشاره می‌کند که مذاکرات وین را خوش بینانه ارزیابی کرد. بورل همچنین ابراز امیدواری کرد که گفتگو‌ها بتواند امریکا را به توافق بازگرداند.
راشا تودی نیز به نقل از عباس عراقچی رئیس هیأت مذاکره کنندگان ایران می‌نویسد که آمریکا برای لغو تحریم‌ها آمادگی دارد و ایران همچنان خواسته هایش را برای رسیدن به آن دنبال می‌کند.
گفتنی است که بسیاری از رسانه‌های دنیا نیز در بازتاب مذاکرات دور چهارم وین آن را امیدوارکننده ارزیابی کردند، اما با اشاره به اختلافات موجود زمان باقی مانده را برای رسیدن به توافق محدود دانستند.

سایه انتخابات ایران بر مذاکرات برجامی
تریتا پارسی، معاون اجرایی اندیشکده کوئنسی و بنیانگذار و رئیس سابق شورای ملی ایرانیان آمریکایی (NIAC) در گفتگویی با پایگاه آمریکایی هیل گفت: ایران تا زمانی که از ورود مجدد آمریکا به برجام اطمینان پیدا نکند گفتگو‌های در وین بر سر توافق هسته‌ای را ادامه نخواهد داد. پارسی در حالی ارزیابی خود را عنوان کرد که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اخیرا اعلام کرد که مسئولیت احیای توافق هسته‌ای دوران اوباما بر عهده ایالات متحده است.
ایالات متحده خواستار بازگشت تهران به مفاد برجام قبل از لغو تحریم‌ها است، اما ایران علناً اصرار دارد که ابتدا تحریم‌ها پایان یابد. پارسی اضافه کرد: زمانی که آمریکا به برجام باز می‌گردد، در ایران دولتی جدید روی کار خواهد بود چرا که در هفته‌های آینده انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد. در این موقع می‌توان بررسی کرد که آیا دولت جدید حاضر به مذاکره خواهد بود یا خیر.
پارسی گفت: قضاوت درباره مذاکرات در این زمان نادرست است چرا که آمریکا هنوز به برجام وارد نشده و تا زمان ایفای تعهداتش ایران به اجرای کامل برجام باز نمی‌گردد. پارسی البته اضافه کرد که دو طرف برای احیای برجام جدی هستند. من فکر می‌کنم آن‌ها توانسته اند بر برخی از سخت‌ترین موضوعات غلبه کنند. بدیهی است برخی از موضوعات باقی مانده است، این بخشی از مذاکرات است. این یک مذاکره دشوار است، زیرا آن‌ها در واقع مستقیماً با یکدیگر صحبت نمی‌کنند. آن‌ها از طریق اروپایی‌ها با یکدیگر صحبت می‌کنند.
رسانه آمریکایی: بایدن می‌خواهد بخشی از تحریم‌های ایران راه کاهش دهد
واشنگتن فری بیکن به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد: ایالات متحده در صورتی آماده خواهد بود تا تحریم‌های لازم برای پایبندی به برجام را بردارد که ایران آماده باشد به برنامه هسته‌ای خود ذیل شروط برجام از جمله درخصوص سطح و مقدار غنی‌سازی اورانیوم برگردد. برداشته شدن تحریم‌ها روی میز قرار دارد و در تلاش هستیم مسائل و گزینه‌های متقابل برای رفع تحریم‌ها را یافته و مورد بحث قرار دهیم. ماهیت دقیق گام‌های مربوط به تحریم‌ها که آمریکا باید برای احیای برجام آن‌ها را لغو کند همچنان یکی از موضوعات مورد بحث است.
بهنام بن طالبلو از اعضای ارشد و کارشناس مسائل ایران در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها می‌گوید: ایرانی‌ها در حال استفاده از فضای اطلاعات علیه آمریکا هستند. به منظور فشار بر طرف آمریکایی، ایرانی‌ها در درز اطلاعات مذاکرات ماهر هستند.
این کارشناس مسائل ایران افزود: از آنجا که ایرانی‌ها می‌دانند تیم بایدن درگیر اولویت‌های متعددی در سیاست خارجی است، در حال فشردن پدال با این ذهنیت هستند که امتیاز بیشتری درخواست کرده و تلاش کنند چیز بیشتری به‌دست آورند.