مرجعی که نخستین بسیج مردمی را تشکیل داد

آیت‌الله هادی نجفی از نوادگان آیت الله شیخ جعفر کاشف الغطا با حضور در برنامه ضیافت در خصوص سیره علمی و عملی این مجاهد عارف اظهار داشت: باید اذعان کرد که آقاشیخ جعفر، یک نهضت علمی بر پا کرده است. مرحوم محمدحسین کاشف الغطا، از نوادگان ایشان، در کتابی درباره شیخ جعفر می‌نویسد به قدری مجتهدین پای منبر درس شیخ حاضر می‌شدند که شمارش آن برای ما ممکن نبود. این بدین سبب است که بعد از وفات سید محمدمهدی بحرالعلوم، منبر تدریس تقریباً منحصر به شیخ جعفر شد و درس بزرگ نجف توسط ایشان القا می‌شد؛ لذا به نوعی ایشان را باید رکن اساسی تربیت عالمان دینی دانست.

جد ۴۰ مجتهد و ۲۸۷ مرجع تقلید در جهان تشیع

نوه شیخ جعفر کاشف الغطا بیان داشت: خروجی این تدریس، چهار فرزند پسر مجتهد است. به جز شیخ محمد که در جوانی فوت کرد، سه پسر دیگر یعنی شیخ موسی، شیخ علی و شیخ حسن به مقام مرجعیت شیعه رسیدند. یعنی جناب کاشف الغطا در خانه خود چهار مجتهد و سه مرجع تقلید تربیت کرده است که بعد از پدر و هر برادر بعد از برادر دیگر عهده‌دار امور مسلمین شدند.
وی افزود: شیخ همچنین پنج داماد دارد که آن‌ها هم جزو مجتهدین و شخصیت‌های مهم علمی و از شاگردان خودش بوده‌اند. مرحوم اسدالله کاظمی، صاحب مقابس الانوار، شیخ محمدتقی نجفی اصفهانی رازی صاحب هدایت المسترشدین، سید صدرالدین صدر بزرگ خاندان صدر و آقا محمد‌علی هزار جریبی داماد‌های شیخ جعفر هستند؛ به اضافه داماد دیگرش که پسر برادر خود شیخ جعفر است و همگی آن‌ها جزو مجتهدین بزرگ هستند و صاحب تألیفاتی که در فرهنگ شیعی ماندگار است.
این استاد حوزه ادامه داد: شیخِ اکبر، شاگردانی نیز تربیت کرده است که از جمله آن‌ها می‌توان به سیدمحمد باقر حجت‌الاسلام شفتی صاحب مطالع الانوار، حاج محمد‌ابراهیم کلباسی صاحب اشارات، سیدجواد عاملی صاحب مفتاح الکرامه و شیخ محمد حسن صاحب جواهر اشاره کرد. شیخ جعفر جد ۴۰ مجتهد و ۲۸۷ مرجع تقلید در جهان تشیع است.

شیخ جعفر تشیع را از بیماری اخباری‌گری نجات داد

آیت‌الله نجفی خاطرنشان کرد: مقابله شیخ جعفر با اخباریون یکی از کار‌های بزرگ ایشان است. در آن دوران اخباریه تحت رهبری فردی به نام میرزا محمد اخباری معروف به عدو العلما بودند که شخصیت بسیار جنجالی و معرکه‌گیری داشت. شیخ جعفر و علمای معاصر ایشان مانند سید علی طباطبایی، سید مجاهد و دیگران با او مناظرات علمی برگزار می‌کردند و در این بین رسائل متعددی رد و بدل شده است.
وی گفت: در واقع کار بزرگ دیگر شیخ جعفر کاشف الغطا ایستادگی در مقابل میرزا محمد اخباری بود که توانست تشیع را از بیماری اخباری‌گری نجات بخشد.

---

آیت‌الله نجفی خاطرنشان کرد: آیت‌الله وحید بهبانی استاد شیخ، مبارزات طولانی با اخباریون داشت، اما متأسفانه در زمان شیخ جعفر این فرقه جانی دوباره گرفت. شیخ نیز به تبع استادش، مناظرات فراوانی با آن‌ها داشت و دو رساله در رد میرزا محمد اخباری نوشت و حتی کارش با میرزا به مباهله کشید که البته انجام نشد. همچنین کتاب منهاج الرشاد یکی از کتاب‌هایی است که در رد آیین وهابیت به زبان عربی نوشت که به فارسی هم ترجمه شده است.

مسجد سهله به پادگان آموزش نظامی تبدیل شد

نوه آیت‌الله کاشف الغطا با اشاره به سیره مبارزاتی شیخ اکبر به خصوص در دفاع از عتبات عالیات اظهار داشت: از سال ۱۲۱۶ تا ۱۲۲۵ وهابی‌ها به نجف و عراق حمله می‌کردند و هر جنایتی می‌توانستند در حق مال و جان و نوامیس مردم و زوار انجام دادند. تا اینکه شیخ جعفر دستور داد دیوار شهر نجف را که در اثر این تهاجمات تخریب شده بود، بازسازی کنند. باید یادآوری کنم که کمک مالی این اقدام از سوی صدراعظم وقت ایران تأمین شد که بسیار در پیشبرد اهداف شیخ جعفر مؤثر بود.
آیت‌الله نجفی بیان داشت: با این تأمین مالی، شیخ توانست دیوار نجف را بازسازی کند و از سوی دیگر دستور داد جوانان شهر آموزش نظامی ببینند. به همین منظور مسجد سهله به پادگان آموزش نظامی تبدیل شد که در آنجا با تفن‌گهای به اصطلاح سرپُر به مردم و جوانان آموزش تیراندازی می‌دادند. در واقع صبح‌ها در مسجد سهله درس داده می‌شد و عصر‌ها آموزش نظامی برپا بود. خود شیخ جعفر هم عصر‌ها برای بازدید از تمرینات نظامی به مسجد سهله می‌آمد و جوانان نجف را ترغیب به جهاد می‌کرد.

تأسیس نخستین بسیج مردمی توسط یک مرجع دینی

وی با بیان اینکه شیخ جعفر را باید مؤسس نخستین بسیج مردمی دانست، تصریح کرد: در واقع همان بسیجی که ما در دفاع مقدس آن را به کار بردیم و امروز هم در عراق توسط حشدالشعبی در مقابل وهابیت تکفیری ایستادگی می‌شود، ریشه‌اش در بسیج مردمی شیخ جعفر کاشف الغطاست. در واقع ایشان با تجهیز و آموزش مردم آن‌ها را پای دفاع از نجف اشرف آورد به طوری که یک وهابی هم نتوانست وارد شهر نجف شود و بارگاه امیرالمومنین (ع) در حفاظت کامل قرار گرفت.
آیت الله نجفی با اشاره به سیره عملی شیخ اکبر اظهار داشت: شیخ جعفر خودش در ابتدا بسیار فقیر بوده است؛ با این حال نسبت به فقرا توجه ویژه‌ای داشت. ایشان درآمدی که از طریق نماز و روزه استیجاری به دست می‌آورد را نیز خرج فقرا می‌کرد و حتی هزینه ازدواج جوانی که از او کمک خواسته بود، به این طریق تهیه کرد.
وی افزود: هر کسی پول برای شیخ می‌فرستاد، ایشان همان لحظه فقرا را صدا می‌زد و آن پول را بین آن‌ها تقسیم می‌کرد. حتی نقل شده وقتی فتحعلی شاه از ایشان خواست اگر نیازی دارد بگوید تا برآورده سازد، شیخ می‌گوید تو نمی‌توانی خواسته مرا برآورده کنی! شاه می‌گوید چطور با این قدرت و ثروتی که دارم، نمی‌توانم؟ شیخ در پاسخ می‌گوید: اگر می‌توانی فقر را از جامعه ریشه‌کن‌ساز.
نوه شیخ جعفر کاشف الغطا با اشاره به شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور که در اثر تحریم و کرونا ایجاد شده و بسیاری از مردم را سختی قرار داده، اشاره کرد و بیان داشت: از مردم و متمکنین می‌خواهم که در این روز‌ها با تأسی به بزرگانی همچون شیخ جعفر کاشف الغطا، دست نیازمندان را نیز بگیرند و از احوال آن‌ها غافل نشوند.
ویژه برنامه افطاری شبکه قرآن و معارف سیما با عنوان ضیافت، در ماه مبارک رمضان به مدت سی شب، یک ساعت پیش از اذان مغرب میهمان خانه روزه‌داران است.