در ماه رمضان چه کتاب‌هایی از شهید مطهری بخوانیم؟

این کتاب مجموع مقالات متسلسلى است که در سال‌هاى ۵۱ ـ ۵۲ شمسى در مجله «مکتب اسلام» توسط استاد شهید مطهری به رشته تحریر درآمد و سپس به صورت کتاب به دست چاپ سپرده شد. این کتاب داراى یک مقدمه و هفت بخش است. استاد مطهری در مقدمه به نحوه آشنایی خود با نهج‌البلاغه و وجه تسمیه کتاب – که حاکی از سیر و گردشی در این اقیانوس عظیم و بیکران معرفت و معنویت است – اشاره می‌کنند. مهمترین موضوعهاى بحث شده در این کتاب عبارتند از: نهج‌البلاغه و اندیشه‌هاى کلامى، تلقى نهج‌البلاغه از عبادت، حکومت و عدالت، ارزش دنیا از نظر قرآن و نهج‌البلاغه.

این مجموعه دو جلدى شامل ۱۲۵ داستانِ برگرفته از کتب حدیث و نیز کتب رجال و تراجم و تواریخ و سیر توسط استاد شهید مطهرى است. قهرمان داستان‌ها غالباً پیشوایان بزرگ دین و یا شخصیت‌هاى بزرگوار علمى و فقهى است. این داستان‌ها علاوه بر آن که عملا مى‌تواند راهنماى اخلاقى و اجتماعى سودمندى باشد، معرّف روح تعلیمات اسلامى نیز هست و خواننده از این رهگذر با حقیقت و روح تعلیمات اسلامى آشنا مى‌شود.

این کتاب مجموعه‌ای است مشتمل بر مقالاتى از استاد شهید آیت الله مطهرى که در سالهاى ۱۳۳۱ تا ۱۳۴۱ شمسى براى که برنامه عمومى آشنایى با فرهنگ اسلامى و نیز ایراد به صورت گفتار و خطابه به رشته تحریر درآمده است و بیشتر مطالب آن پیرامون اخلاق و راه و رسم زندگى و دستورات اسلام در این باب است.

این کتاب مجموعه‌اى است مشتمل بر سیزده جلسه سخنرانى که در سال ۱۳۵۳ شمسى ایراد شده است. استاد شهید مطهرى در این سخنرانی‌ها براى آن‌که آشکار سازد اسلام یک دین جامع است و انسانِ اسلام انسانى است چند بعدى که همه دستورات این مکتب الهى را به طور هماهنگ به مورد اجرا مى‌گذارد، و براى آنکه جوانان مسلمان را از نگرش تک بعدى به اسلام مصون بدارد این بحث را مطرح کرد. البته نظر سایر مکاتب درباره «انسان کامل» نیز از جمله مکتب سوسیالیسم، مکتب اگزیستانسیالیسم، مکتب عرفان، مکتب عقل و… مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. مطالعه این کتاب از نظر شناخت انسان نمونه و ایده‌آل اسلام که انسانى است که ارزش‌هاى انسانى را در حد اعتدال و بدور از افراط و تفریط داراست، براى همه زمان‌ها مفید و ضرورى است.

بیان تحلیلی زندگی ائمه اطهار علیهم‌السلام موجب آن می‌شود که پیشوایان دینی به عنوان نمونه‌های انسان مافوق و نه مافوق انسان و الگو‌های عینی برای حیات فردی و اجتماعی معرفی گردند. استاد شهید مطهری در این کتاب به این مهم پرداخته و حیات سیاسی اجتماعی تنی چند از ائمه معصومین را به ویژه از نظر کیفیت برخورد با مسئله خلافت و حکومت تجزیه و تحلیل کرده است. پیشوایان بزرگواری که در این کتاب معرفی شده‌اند عبارتند از: امام علی (ع)، امام حسن (ع)، امام حسین (ع)، امام زین‌العابدین (ع)، امام جعفر صادق (ع)، امام موسی کاظم (ع)، امام رضا (ع)، امام حسن عسکری (ع) و مهدی موعود (عج).

مجموعه ۱۴ جلدى آشنایى با قرآن سلسله مباحث تفسیرى استاد شهید مطهرى در سال هاى قبل از پیروزى انقلاب اسلامى است که عمدتاً در بین سال‌هاى ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ شمسى انجام شده است. جلد اول این مجموعه مقدمه و پیش‌درآمدى بر این سلسله مباحث محسوب مى‌شود که در آن به مسائلى همچون زبان قرآن، مخاطبهاى قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و… پرداخته شده است. در مجلدات بعدى تفسیر آیاتى از برخى سور قرآن از جمله حمد، بقره، انفال، توبه، نور و تقریباً جزء سى‌ام قرآن انجام شده است. ویژگى ممتاز این مباحث، توجه به مسائل و موضوعات فکرى و اجتماعى روز در حین تفسیر آیات قرآنى است که موجب تازگى و زنده بودن این مباحث شده است. ویژگى دیگر بیان روشن و روان آن است.

این کتاب بخشی از کتاب «سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام» است که به علت اهمیت موضوع آن و نظر به درخواست برخی علاقه‌مندان آثار استاد مطهری به صورت مجزا نیز منتشر شده است. مطالعه این کتاب، خواننده را با ابعاد گوناگون شخصیت امام علی (ع) و روش برخورد آن حضرت با دشمنان حق و عدالت آشنا می‌سازد.

کتاب حاضر شامل چهار سخنرانی از استاد شهید آیت‌الله مطهری درباره «عبادت و دعا» است که در رمضان ۱۳۹۰ قمری (مطابق با آبان ۱۳۴۹ شمسی) در حسینیه ارشاد تهران ایراد شده است. این گفتار‌ها در کتاب آزادی معنوی اثر آن متفکر شهید که بعد از شهادت ایشان منتشر شده به چاپ رسیده است، ولی نظر به این که درخواست‌های مکرر برای انتشار آن به صورت مستقل وجود داشت، به صورت رساله حاضر نیز منتشر می‌گردد.

کتاب حاضر شامل دو سخنرانی از استاد شهید آیت‌الله مطهری درباره «توبه» است که در رمضان ۱۳۹۰ قمری (مطابق با آبان ۱۳۴۹ شمسی) بعد از سخنرانی‌های «عبادت و دعا» در حسینیه ارشاد تهران ایراد شده است. این دو گفتار در کتاب آزادی معنوی اثر آن متفکر شهید که بعد از شهادت ایشان منتشر شده به چاپ رسیده است، ولی نظر به این که درخواست‌های مکرر برای انتشار آن به صورت مستقل وجود داشت، به صورت رساله حاضر نیز منتشر می‌شود.

کتاب حاضر شامل دو سخنرانی از استاد شهید آیت‌الله مطهری در موضوع عدالت است تحت عنوان «عدالت از نظر علی علیه‌السلام» و «تفاوت‌های بجا و تفاوت‌های بیجا».
این دو گفتار قبلاً در کتاب بیست گفتار منتشر شده است، ولی نظر به این که در میان سایر گفتار‌های این کتاب نمود لازم را نداشت و عده‌ای از علاقه‌مندان آثار آن اسلام‌شناس فرزانه نیز خواهان چاپ مجزای آن بودند، اقدام به انتشار این دو گفتار به شکل حاضر شد.

۱۳. صلح امام حسن علیه‌السلام: گفتاری از کتاب سیری در سیره ائمه اطهار (در قطع جیبی)

کتاب صلح امام حسن علیه‌السلام که بخشی از کتاب سیره ائمه اطهار علیهم السلام اثر استاد مطهری است، حاصل دو جلسه بحث و انتقاد در این موضوع در انجمن اسلامی پزشکان در دهه ۱۳۵۰ و قبل از انقلاب اسلامی است. در این کتاب شرایط زمان امام حسن علیه‌السلام که منجر به این صلح شد و نیز مواد صلح‌نامه تشریح شده است و این که این مواد به نفع جبهه امام حسن علیه‌السلام بود و البته معاویه نقض پیمان کرد و به آن عمل نکرد و این امر زمینه قیام امام حسین علیه السلام را فراهم کرد. در این کتاب با تحلیل تاریخی دقیق آن متفکر شهید آشنا می‌شوید.

۱۴. تفسیر سوره قدر: بخشی از کتاب «آشنایی با قرآن» جلد چهاردهم (در قطع جیبی)

این کتاب بخشی از کتاب «آشنایی با قرآن» جلد چهاردهم است که نظر به درخواست برخی علاقه‌مندان آثار استاد مطهری برای استفاده در ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر، به صورت مجزا نیز منتشر شده است.

 

منبع: فارس