فصل انتخابات است و لیست بلند کاندیداهای سال ۱۴۰۰ هر روز متنوعتر میشود؛ اما در میان چهرههایی که برای سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوی اعلام کاندیداتوری کردهاند، حضور پررنگ نظامیان جلب توجه میکند.
محمد باقر قالیباف، محسن رضایی و رستم قاسمی از فرماندهان سابق
سپاه هستند که در چند سال اخیر لباس نظامی را از تن در آورده و ردای سیاست پوشیده اند و حالا اسمشان در لیست کاندیداهای احتمالی انتخابات ۱۴۰۰ است. برخی از نظامیان دیگر نیز پا در کفش سیاست کرده و در اولین گام صندلی شماره یک پاستور را هدف گرفته اند. سردار دهقان وزیر دفاع دولت روحانی از جمله همین چهرههای نظامی و البته اولین چهره نظامی است که در پاییز ۹۹ به صورت رسمی اعلام کاندیداتوری کرد.
اما سونامی حضور نظامیان در انتخابات به همینجا ختم نشد و پس از سردار دهقان، سردار سعید محمد نیز با انتشار ویدیویی رسما از حضورش در انتخابات ریاست جمهوری خود خبر داد و گفت که راه سختی در پیش دارد، اما محکم جلو خواهد رفت.
استقبال سرد سیاسیون از سردار
اما در میان صف نظامیون در انتخابات ۱۴۰۰ بیشترین حواشی حول محور رئیس قرارگاه خاتم الانبیا چرخید. ۱۹ اسفند ماه وقتی موج گمانهزنیها و احتمالات بر سر آمدن یا نیامدن سردار محمد به اوج خود رسید به یکباره خبر استعفای او علنی شد و به فاصلهای کوتاه با انتشار ویدئویی که در آن اعلام کاندیداتوری کرده بود فضای خبری و رسانهای را پر کرد.
هرچند تصور میشد سعید محمد مصداق همان رئیس جمهور جوان
انقلابی برای جریان راست باشد باشد، اما این حضور و این اعلام کاندیداتوری نه تنها با استقبال اهالی جناح راست مواجه نشد که از همان ابتدا اظهارات ضد و نقیضی درباره عملکرد و سابقهاش به گوش رسید.
اسدالله بادامچیان، دبیرکل حزب موتلفه، در زمره مخالفان حضور نظامیان در انتخابات ریاست جمهوری قرار گرفت و در واکنش به کاندیداتوری سردار محمد گفت: «سردار سعید محمد هم در حال حاضر از سپاه کناره گیری نکرده و استعفا نداده است بلکه مشاور فرمانده کل سپاه شده است در نتیجه اگر او میخواهد وارد انتخابات شود به او خوشامد میگوییم چراکه ما که نمیتوانیم به او بگوییم که وارد انتخابات نشود. در واقع مبنای ورود به انتخابات ریاست جمهوری این است که سردار سعید محمد استعفا بدهد نه اینکه از قرارگاه خاتم الانبیاء کناره گیری کند و به عنوان مشاور فرمانده سپاه منصوب شود و فعالیت کند. از این رو این شائبه که از امکانات سپاه استفاده شود در جامعه ایجاد میشود. خود سپاه نیز چنین عقیدهای دارد چراکه مردم در این حالت میگویند این رییس جمهور سپاه است؛ بنابراین سپاه هم این را نمیخواهد.»
کمال الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری در خصوص کاندیداتوری سردار سعید محمد فرمانده سابق
قرارگاه خاتمالانبیاء و با اشاره به حضور افرادی ناشناخته یا کمتر شناخته شده برای جامعه در انتخابات ریاست جمهوری، بیان داشت: اینگونه افراد چندان در انتخابات جدی نیستند. هم در تایید آنها، اما و اگر فراوان است و هم اینکه بعید است که وارد رقابت جدی شوند.
حسن رسولی، فعال سیاسی اصلاح طلب نیز از افرادی بود که به حضور پررنگ کاندیداهای نظامیان در انتخابات ۱۴۰۰ واکنش نشان داد و گفت: «آقایان سردار محمد و دکتر دهقان میتوانند هم قانوناً و هم بر اساس رویه و عرفی که بوده با خروج از سپاه و بدون بر تن داشتن لباس و درجات نظامی در موعد مقرر همانند سایر ایرانیان با کسب اجازه از فرماندهی معظم کل قوا در انتخابات شرکت کنند و لذا ثبت نام چهرههای نظامی در انتخابات در گذشته هم بوده است.»
رستم قاسمی هم که از رقبای احتمالی سردار محمد در
انتخابات ۱۴۰۰ به شمار میرود، درباره حضور او در انتخابات ریاست جمهوری گفت: «هر کسی میتواند خود را در این آزمون سیاسی عرضه کند و تشخیص افراد شایسته از سوی مردم صورت میگیرد.»
استعفا یا برکناری به دلیل تخلفات؟
پس از آنکه خبر رفتن سعید محمد از قرارگاه خاتم الانبیاء بر روی خروجی رسانهها قرار گرفت، شائبههای زیادی درباره برکناری او مطرح شد. تا جایی که حمید رضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه، خبر از برکناری سردار به علت تخلفات داد. این فعال سیاسی اصولگرا درخصوص آخرین تحرکات انتخاباتی سعید محمد گفت: «ایشان اصلا در فضای اصولگرایان مطرح نیست، فقط در فضای مجازی مطرح است و روی ایشان کار شده و کنار رفتن ایشان از فرماندهی قرارگاه خاتم هم به دلیل انتخابات نبوده و خود ایشان هم تخلفاتی داشته که قطعا این مساله امتیازی منفی در بررسی صلاحیت ایشان خواهد بود.»
ترقی درحالی این ادعا را مطرح کرد که سعید محمد در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین، اظهارات عضو موتلفه را را کذب خواند و گفت: «همانگونه که قبلا اعلام شده بدلیل حضور در انتخابات ریاست جمهوری و پرهیز از هرگونه شائبهای از فرماندهی قرارگاه خاتم استعفا کردم و این استعفا مورد پذیرش فرمانده کل سپاه قرار گرفت و هیچ تخلفی هم از سوی من صورت نگرفته است.»
در نهایت نیز حمیدرضا ترقی با عقب نشینی از ادعای خود، عذرخواهی کرد.
چالش فرماندهان بر سر سعید محمد
هرچند سعید محمد سال ۹۹ را با غوغای خبری به پایان برد، اما سال جدید را در سکوت خبری آغاز کرد. روزنامه اعتماد درباره این سکوت سردار نوشت که او تصمیم گرفته تعطیلات را به همراه تیم خود به برنامهریزی برای تبلیغات انتخاباتی و همچنین حل چالشهای سیاسی سال ۹۹ صرف کند. البته این سکوت رسانهای تاحدودی مبهم است و بعید نیست که از فضایی منفی متاثر باشد که اواخر سال گذشته با کنارهگیریاش از فرماندهی قرارگاه خاتمالانبیا ایجاد شد.
بیشتر بخوانید:
اما پس از پایان تعطیلات نوروزی انتشار مصاحبهای از سردار جوانی، معاون سیاسی سپاه شوک بزرگی را به سردار محمد وارد کرد و بازار شائبهها رونق گرفت. او در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفت: «سپاه نه از سعید محمد و نه از هیچ کاندیدای دیگری در انتخابات حمایت نمیکند و نخواهد کرد. اساساً ورود سپاه و بسیج به انتخابات بهطور مصداقی و حمایت از افراد و گروهها و فهرستها دارای منع قانونی و شرعی است. این فضایی که در شبکههای اجتماعی داخلی و رسانههای خارجی و بویژه در شبکههای ماهوارهای ضدانقلاب شکل گرفته و بعضاً سعید محمد را کاندیدای مورد حمایت سپاه معرفی میکنند، از یک طرف ساخته و پرداخته کسانی است که میخواهند چهره سپاه را مخدوش کنند و از طرفی، متأثر از افرادی است که تصور میکنند، چون سعید محمد مسئولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا (ص) سپاه را برعهده داشته و به عرصه انتخابات ورود کردهاند، احتمالاً ورود ایشان به عرصه انتخابات با نظر و تأیید و حمایت سپاه است.
این تصورات نهتنها کاملاً خلاف واقع است بلکه واقعیت این است که سپاه به جدّ با ورود پاسداران و از جمله ایشان به عرصه انتخابات بدون طی مراحل و فرآیندهای قانونی تعریف شده مخالف است. اتفاقاً منفک کردن سعید محمد از مسئولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم به دلیل همین تخلف و رعایت نکردن مقررات از سوی ایشان بوده است.»
پس از اظهارات جنجالی سردار جوانی، دفتر سردار سعید محمد در واکنش به اظهارات سردار جوانی معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اطلاعیهای صادر کرد و نوشت: «سعیدمحمد هیچ گونه تخلفی در خصوص فعالیتهای انتخاباتی ننموده تا جایی که ایشان علت استعفای خود را عدم شائبه حمایت و استفاده از موقعیت مسئولیت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه را عنوان نموده است، مهمی که با واکنش رسمی قرارگاه خاتم الانبیاء همراه گردید همه ما را به این مطلب رهنمون میسازد که آقای جوانی مسئولیت سخنگویی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ندارند و تحلیل شخصی خود را بعنوان یک شخصیت حقیقی عنوان نموده است که متاسفانه مورد سوء استفاده رسانههای معاند برای ضربه زدن به ساحت مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز شده است.»
در این میان حمیدرضا ترقی، که پیش از این از برکناری سعید محمد خبر داده و کمی بعد ضمن عقبنشینی از ادعایش، از سخنان خود در این رابطه عذرخواهی کرد، درباره جزییات تخلف سعید محمد گفته است: «بنا ندارم که وارد ریز مسائل شوم. ولی ورود سپاهیان به مسائل سیاسی فرآیندی دارد که باید طی شود و اگر طی نشود، در واقع همان دخالت عناصر سپاه در مسائل سیاسی تلقی میشود که در اساسنامه سپاه هم تشخیص آن برعهده نماینده، ولی فقیه در این نهاد نظامی گذاشته شده تا از وقوع این موارد جلوگیری کند.»
او همچنین گفت: «بحث تخلف اقتصادی مطرح نیست، بیشتر همین تخلف از طی نکردن فرآیند ورود به بحث انتخابات مدنظر است.».
اما واکنشها به اظهارات سردار جوانی ادامه یافت، تا جایی که سخنگوی سپاه را هم وادار به واکنش کرد و گفت: «هر کس میگوید تخلف بوده باید متقن و دقیق بگوید چه تخلفی بوده است. برداشت یک معاون سپاه این بوده که تخلف صورت گرفته، اما نظر رسمی سپاه ممکن است این نباشد. شاید برداشت آقای جوانی این بوده؛ ممکن هم هست آقای جوانی اصل حرفش را تکذیب کند.»
پس از موضوع گیری سردار رمضان شریف، معاون سیاسی سپاه با انتشار یادداشتی در فضای رسانهای گفت که منظورش از تخلفات سردار محمد، تخلفات انتخاباتی و سیاسی بوده است. هرچند معاون سیاسی سپاه تلاش کرد مواضع خود درباره سعید محمد را روشن کند، اما برخی تحلیل گران بر این اعتقادند که فضای شکل گرفته درباره تخلفات رئیس پیشین قرارگاه خاتم در نهایت او را تبدیل به مهرهای سوخته در این انتخابات خواهد کرد.