به نقل از ایست ورس، هر روز در اخبار از گونههای مختلف جانوری میشنویم که به دلیل فعالیتهای انسان در خطر انقراض قرار دارند. خبر دردناکی است که انسانها برای هزاران سال اقدام به شکار، تغذیه و کشتار دیگر گونههای جانوری کرده اند.
با این حال، ما انسانها آنقدرها هم که تصور میشود موجودات وحشتناکی برای دیگر گونهها نیستیم. دستکم در برخی موارد انسانها باعث حفظ برخی گونهها و نیز خلق گونههای جدید شده اند. در این مطلب به مهمترین گونههای که به دلیل فعالیتهای انسان به حیات خود تاکنون ادامه داده اند، میپردازیم:
۱- گندم
گندم عمدهترین گیاهی است که در جهان برای تغذیه انسانها کشت میشود. با این حال، گندم در ابتدا یک گیاه وحشی بود که انسانها موفق شدند از نوع خاص آن برای کشت استفاده کنند. این گیاه برای نخستین بار ۱۱ هزار و ۶۰۰ سال پیش از سوی انسانها کاشته شد.
با گذشت زمان و کشتهای پیاپی انسانها، گونه جهش یافته گندم که امروزه از آن استفاده میکنیم به وجود آمد. پس از کشت گندم، انسانها دیگر نیازی به جستجو برای غذا نداشتند و توانستند با یکجانشینی اقدام به توسعه مزارعی برای پرورش این گیاه کنند.
۲- ذرت
ذرت یکی دیگر از محصولات کشاورزی است که به طور عمده در سراسر جهان کشت میشود و مصارف گستردهای از خوراک دام تا تهیه شیرین کنندههای مصنوعی دارد. یکی از دلایل حفظ ذرت تا به امروز به دلیل اقدامات انسان هاست.
به لطف اقدامات مردم بومی مکزیک در ۹ هزار سال قبل، گونه ذرت امروزه به یکی از اصلیترین منابع غذایی جهان تبدیل شده است. فرآیند اهلی کردن ذرت وحشی از ۹ هزار سال پیش و در مناطق مختلف جهان آغاز شد. تفاوت ذرت وحشی ابتدایی و ذرت اهلی که امروزه ما استفاده میکنیم، بسیار زیاد است. ذرت وحشی یک گیاه کوتاه (۲۵ سانتی متری) بود که در هر بوته تنها یک ذرت رشد میکرد. با این حال، ذرت اهلی که امروزه مورد کشت قرار میگیرد، بیش از ۱۶۰ سانتی متر ارتفاع داشته و در هر بوته چندین ذرت رشد میکند.
۳- ماهی قرمز
در سفره هفت سین ایرانیها در ایام نوروز ماهی قرمز نقش و جایگاه ویژهای دارد. باید بدانید اگر انسانها نبودند، نسل ماهی قرمز سالها پیش منقرض میشد. ماهی قرمزهای ابتدایی بیشتر برای گوشت پروش مییافتند، اما در فواصل ۲۶۵ تا ۴۲۰ میلادی مردم متوجه جهشهایی در این گونه از ماهیها و به وجود آمدن ماهیهایی با رنگهای براق، جذاب و دلپذیر قرمز، نارنجی، و زرد شدند.
در طول زمان، ماهیهای زرد و قرمز نسبت به ماهیهای دیگر غالب شده و به طور گسترده در کشورهای آسیایی برای زیبایی نگهداری میشدند. ماهی قرمزهایی که امروزه میشناسیم از یک هزار سال پیش تاکنون به عنوان حیوان خانگی و جانور تزئینی از سوی افراد نگهداری میشود.
۴- سیب زمینی
سیب زمینی یکی از گونههای گیاهی بسیار مهم است که از ۷ تا ۱۰ هزار سال پیش مورد استفاده انسانها قرار میگرفته است. مردم پرو نخستین افرادی بودند که اقدام به اهلی سازی سیب زمینی کردند. سیب زمینی وحشی ابتدایی تلخ و غیرقابل استفاده بود. با این حال در کشت این گیاه جهشهایی رخ داده و آن را به مرور برای انسانها قابل استفاده کرده است. دانشمندان سیب زمینی را مسئول انفجار جمعیت جهان در بین سالهای ۱۷۰۰ تا ۱۹۰۰ میلادی میدانند.
از دیگر محصولات کشاورزی و جانورانی که بخاطر انسانها نسلشان حفظ شده است میتوان به غالب سبزیهای خوراکی، گاو، آواکادو، و سگ اشاره کرد.