روزنامه خراسان در ادامه نوشت: در این میان شورای رقابت به دنبال پیدا کردن فرمولی برای پایین آوردن قیمت خودرو در بازار است که از این طریق قیمت کارخانه و بازار را به هم نزدیک کند و از طرفی خودروسازها به دنبال فروش خودروهایشان به قیمت کف بازار هستند. به تازگی ویدئویی از مزایده محصولات ناقص ایران خودرو در فضای مجازی دست به دست شد که تعجب همگان را به همراه داشت. ظاهرا مزایده خودروها با نقصهای کم و البته گاهی خندهدار است که با قیمت فروش کارخانه فاصله زیادی دارد و به قیمت بازار آزاد نزدیکتر است. امروز ضمن بررسی این مزایده درباره خطرناک بودن این گونه مزایدهها بیشتر نوشتهایم.
ماجرای این مزایده عجیب
مزایده خودرو توسط خودروسازها پیش از این هم مرسوم بوده و معمولا خودروهایی که در حمل و نقل، مراحل ساخت یا... دچار آسیب میشدند توسط شرکت خودروساز به صورت مزایده به فروش میرسیدند. اما این مزایده با مزایدههایی که نوشتیم تفاوتهایی دارد که برخی افراد حاضر در این مزایده درباره آنها گفتهاند. برای نمونه ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که در آن جوانی که برای خرید خودرو در یکی از این مزایدهها شرکت کرده است درباره مشاهداتش میگوید: «بخش بسیار زیادی از خودروهای مزایده شده عیب و ایراد چندانی ندارند. مثلا به صرف نداشتن قالپاق، خط و خش روی سپر و... این شرکت خودرو را در مزایده به فروش گذاشته است.» البته این جوان مدعی شده که در برخی از خودروها حتی ایرادی که اعلام شده وجود خارجی نداشته است. یکی دیگر از خریداران خودروی ناقص گفته یک دستگاه خودروی کوئیک را خریداری کردم که تنها نقص آن نداشتن درپوش پلاستیکی جعبه فیوز بود! مشتری دیگری با تجربه مشابه توضیح میدهد که یک دستگاه خودروی ۴۰۵ را در حالی خریداری کرده که علاوه بر گزارشهای کاغذی نقص قطعه که روی شیشه جلوی خودرو چسبانده بودند، با ماژیک روی کاپوت و شیشه هم عنوان «خودروی ناقص» درج شده بود، اما خودرو فقط زه یکی از درها را نداشت.
ترفندی برای دور زدن قیمت!
حالا که از نواقص گاهی بی مورد و خندهدار موجود در خودروهای مزایدهای مطلع شدید بد نیست از اختلاف قیمت این خودروها با قیمت فروش کارخانه و قیمت موجود در بازار هم بیشتر بدانید.
برخی معتقدند این گونه مزایدهها توسط خودروسازان ترفندی برای رساندن قیمت کارخانه به قیمت بازار آزاد است. آنها با این روش درپوش یا قالپاقی را از خودروها حذف میکنند و آنها را در مزایدههای این چنینی با چند ده میلیون تومان بیشتر به خریداران میفروشند این در حالی است که چند ده هزار نفر هنوز خودروهایشان را از خودروسازها تحویل نگرفتهاند. برای نمونه یک سمند در این مزایده با نواقصی همچون خط و خش روی بدنه، نداشتن یک قالپاق و نداشتن درپوش مخزن گاز به قیمت پایه ۱۵۰ میلیون تومان برای فروش عرضه شده است در حالی که قیمت کارخانهای این خودرو ۱۱۶ میلیون تومان است و دربازار ۱۸۳ میلیون تومان خرید و فروش میشود.
آماری ازخودروهای ناقص
آخرین گزارش موجود از وضعیت خودروهای ناقص به ادعای مدیرعامل ایران خودرو برمیگردد که نیمه بهمن امسال تعداد آن را ۳۰ هزار دستگاه دانسته است. با این حال فارس در گزارشی که در آبان منتشر کرده آورده است که از ابتدای سال تاکنون ۵۲۸ هزار و ۶۵۱ دستگاه خودرو توسط ایران خودرو و سایپا تولید شده که ۹۷ هزار و ۶۵ دستگاه از آن یعنی ۳۶/ ۱۸ درصد کل خودروهای تولیدی ناقص است. از ابتدای امسال تا ۹ آبانماه ۲۸۷ هزار و ۱۳۱ دستگاه خودرو توسط گروه صنعتی ایران خودرو تولید و ۲۴۰ هزار و ۹۵۰ دستگاه از آن به مشتریان تحویل داده شده است. هم اکنون موجودی خودروهای تجاری در پارکینگ فروش ایران خودرو صفر و تعداد خودروهای ناقص این گروه خودروسازی معادل ۵۶ هزار و ۵۱۹ دستگاه است. در خصوص گروه خودروسازی سایپا هم باید به تولید ۲۴۱ هزار و ۵۲۰ دستگاه خودرو از ابتدای سال تا ۷ آبانماه اشاره کنیم که ۲۰۸ هزار و ۲۸۴ دستگاه از آن به مشتریان تحویل داده شده است. در عین حال، موجودی خودروهای تجاری در پارکینگ فروش سایپا ۶ هزار و ۱۰۲ دستگاه است و هم اکنون ۴۰ هزار و ۵۴۶ دستگاه از تولیدات سایپا ناقص هستند. این یعنی اکنون ۹۷ هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازها داریم که مشخص نیست چه تعداد از آنها وارد این گونه مزایدهها خواهد شد. آیا این تبصره که قرار بود برای خودروهای معیوب و آسیب دیده استفاده شود در حال تبدیل شدن به قاعده و رویه است.
کمبود قطعه نداریم!
هرچند مزایده خودروهای ایران خودرو در این مرحله با ۵۰۰ خودرو که به گفته شاهدان نواقص آن چنانی نداشت به پایان رسید، اما بد نیست بدانید که محمدرضا نجفیمنش، رئیس انجمن قطعهسازان به تجارت نیوز گفته کمبود خاصی از نظر قطعه خودرو وجود ندارد و تنها مشکل این است که قطعات وارد شده در گمرک دپو شده است که اگر این محموله آزاد شود خودروسازان هیچ مشکلی برای تامین قطعه ندارند.
پاسخ ایران خودرو به ویدئوی خودروهای مزایدهای
هرچند تماسهای ما با رئیس شورای رقابت و مدیران ایران خودرو برای روشن شدن ابعاد این مزایده، نحوه برگزاری، چگونگی قیمت گذاری و ... بی نتیجه ماند، اما پایگاه اطلاع رسانی ایران خودرو به ویدئوی منتشر شده در فضای مجازی درخصوص مزایده خودروها واکنش نشان داد و نوشت: «صرفا خودروهایی در شرایط مزایده قرار میگیرند که قابل تجاریسازی و تحویل به مشتریان نباشند و ایران خودرو به دنبال کسب هیچ گونه منفعتی در این زمینه نیست.» در این اطلاعیه تاکید شده، با در نظر گرفتن تعداد تولید و تحویل ایران خودرو، تنها به میزان شش هزارم تولیدات ۱۱ ماه امسال این شرکت، کارشناسی شده و در فرایند مزایده قرار گرفته است. همچنین در خصوص خودروی سمندی که مشتری حاضر در طرح مزایده به تصویر کشیده، نوشته: «این خودرو دارای ایرادات کیفی متعدد در ناحیه بدنه خودرو بوده که اصلاح و تعمیر آن، سبب بروز عینی و قابل مشاهده اختلاف رنگ در قسمتهای مختلف بدنه میشد که عرضه چنین خودرویی به مشتری در فروشهای عادی، خارج از استانداردهای کیفی است.» این اطلاعیه همچنین تصریح کرده، خودروهای مزایدهای، خارج از ضوابط قیمت گذاری تعیین قیمت میشوند و مبنای تعیین قیمت پایه آن همواره مظنه بازار بوده است. این در حالی است که امیر ارسلان منصوری، عضو هیئت مدیره اتحادیه فروشندگان خودروی کشور در این باره به تجارت نیوز گفته: «خودروسازان بدون مجوز وزارت صمت و شورای رقابت نمیتوانند خودروهای ناقص را به مزایده بگذارند و اگر این اتفاق افتاده است این نهادها باید پاسخ گو باشند.»