دعا کردن یکی از آن اعمالیست که ائمه (ع) مردم را به آن سفارش کرده اند. این که دعا استجاب شود یا خیر دست خداست و تقدیری که او برای انسانها در نظر گرفته است.
راههای استجابت دعا
در روایات اسلامی به عواملی به عنوان مقدمات استجابت دعا اشاره شده است که چند مورد آن را بیان میکنیم:
۱- مقدمات دعا باید با استغفار و نام بردن خداوند به اسماء حسنی و صلوات فرستادن بر محمد و آلش باشد؛ و نیز توجه و عنایت به عظمت حضرت حق.
۲- دعای بعد از نماز: امام صادق (ع) فرمودند: (بر شما باد به دعا بعد از نماز که به اجابت خواهد رسید).
۳- دعا برای همه کردن: پیامبر اکرم (ص) فرمودند: (چون یکی از شما دعا میکند همه را دعا کند که این گونه دعا به اجابت نزدیکتر است و اگر کسی پیش از دعا برای خود برای چهل تن از برادران دینی دعا کند برای خودش و آنها به اجابت میرسد)
۴- دعا هنگامی که دل نرم و شکسته باشد: پیامبر (ص) فرمودند: دعا را هنگامی که دلتان شکسته میشود غنیمت دانید که رقت قلب، رحمت است
۵- با بسم الله الرحمن الرحیم شروع شود پیامبر (ص) فرمودند: دعائی که با بسم الله الرحمن الرحیم شروع گردد مردود نشود
۶- خواندن نماز: امام صادق (ع) فرمودند: کسی که وضوی کامل بسازد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل بخواند و پس از سلام خداوند عزوجل را ستایش نماید و بر محمد درود فرستد و سپس حاجت خویش را درخواست نماید چنین خواستی به جا و به مورد است و چنین کسی محروم نگردد.
۷- دعا در هنگام باران و جهاد و تلاوت قرآن ... امام علی (ع) فرمودند: (در پنج مورد دعا را غنیمت بشمارید: ۱ ـ هنگام تلاوت قرآن ۲ ـ اذان ۳ ـ باریدن باران ۴ ـ جهاد با کفار ۵ ـ هنگامی که مظلومی به ظالمش نفرین میکند که در آن حال حجابی میان او و عرش خدا نباشد).
۸-کوچک نشمردن دعاها: امام علی (ع) فرمودند: خداوند اجابتش را در دعاها پنهان داشته پس هرگز هیچ دعایی را کوچک مشمارید.
۹- دعا از بیمار: امام صادق (ع) فرمودند: بیمارانتان را عیادت نمائید و از آنها بخواهید که شما را دعا کنند که دعای بیمار با دعای ملائکه برابری میکند
۱۰- دعای توأم با احسان به مستحقین: پیامبر (ص) فرمودند: اگر دعا با احسان به مستحقین توأم بود آن مقدار دعا کافی است که غذا به نمک نیاز دارد.
۱۱- امام صادق (ع) فرمود: (هنگامی که یکی از شما حاجتی از حوائج دنیا یا آخرت از خدا مسئلت دارد بایستی از مدح و ثنای پروردگار آغاز کند و بر محمد و آل محمد درود فرستد و سپس به گناه خویش اعتراف کند آنگاه حاجت خود را از خدا بخواهد)
۱۲- دعاء دسته جمعی: امام صادق (ع) فرمودند: (هرگاه پدرم (امام باقر (ع) را مشکلی پیش میآمد که او را اندوهگین میساخت زنان و کودکان را کنار خود جمع میکرد و خود دعا میکرد و آنان آمین میگفتند)
۱۳- پیامبر (ص) فرمودند: (چهار کس دعایشان رد نشود و درهای آسمان به رویشان باز است: ۱ ـ دعای پدر در باره فرزند ۲ ـ نفرین مظلوم بر ظالم ۳ ـ دعای کسی که به عمره رفته تا گاهی که باز گردد ۴ ـ دعای روزه دارتا افطار)
۱۴- دعای دیگران، امام علی (ع) فرمودند: (دعای هر کسی را کوچک مشمرید اگر یک نفر یهودی درباره شما دعا کند به اجابت رسد در صورتی که درباره خودش مستجاب نگردد)