مصادره جایگاه زعفران ایرانی

اما متاسفانه در سال‌های اخیر این رقبای ما هستند که تنها با اعمال نقش واسطه‌ای خود عملکرد بهتری در این زمینه داشته‌اند و سودآوری آنان از صادرات زعفران در حال پیشی گرفتن از ماست. در مطالعه‌ای از سوی اتحادیه اروپا که به‌منظور واکاوی مشکلات این صنعت در قاره سبز از بهبود کیفیت آن تا افزایش رقابت‌پذیری این محصول انجام شده است، استراتژی‌هایی ارائه شده که نشان می‌دهد رقیبان ما در حال طراحی استراتژی‌هایی به منظور بهبود فرآیند تجاری‌سازی و فروش این ماده ارزشمند در دنیا هستند.
حتی پیش‌بینی می‌شود تحقق این امر تولید زعفران در سطح کلان را محقق کرده و موجبات دسترسی آسان‌تر تولیدکنندگان و فعالان تجاری زعفران به بازار‌های داخلی و خارجی این قاره را فراهم آورد.

اجازه ندهیم ذائقه دنیا نسبت به زعفران ایرانی تغییر کند

آزاد فتحی یکی از صادرکنندگان زعفران در خراسان شمالی در گفتگو با ایسنا با اشاره به اینکه قسمت اعظم تولید زعفران در ایران در سه استان خراسان جنوبی، رضوی و شمالی اتفاق می‌افتد، گفت: در یک بازه زمانی حدود دو ماهه زمانی که زعفران به بار می‌نشیند و موقع برداشت آن فرا می‌رسد اشتغال خوبی را برای مردم منطقه از برداشت گل زعفران گرفته تا پاک کردن به همراه دارد.
وی افزود: در واقع در سال‌های اخیر شاهد آن بوده ایم که هنگام برداشت زعفران برای برداشت و پاک کردن آن با کمبود کارگر مواجه شده ایم و این مسئله حتی اعضای خانواده‌ها را نیز درگیر خود می‌کند.
فتحی به بسته بندی محصول زعفران نیز اشاره کرد و گفت: برای صادرات زعفران در بحث بسته بندی مشکلی وجود ندارد و این کار به خوبی انجام می‌شود و بسته بندی این محصول نیاز به تکنولوژی خاص نیز ندارد.
وی بیان کرد:، اما مشکلی که برای محصول زعفران وجود دارد صادرات این محصول است و در واقع تعدادی از کشور‌ها برای اینکه بتوانند جای محصول خود را در دنیا باز کنند و بازار‌های جهانی را از آن خود کنند سیاست‌های تشویقی در نظر می‌گیرند، اما این مسئله در کشور ما به صورت برعکس عمل می‌کند.
این صادرکننده محصولات کشاورزی در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر تعدادی از کشور‌ها وارد عرصه تولید و صادرات زعفران شده اند و نباید این اجازه داده شود تا ذائقه دنیا که به زعفران ایرانی عادت کرده تغییر کند و نباید اجازه داده شود که سرنوشت زعفران ایرانی همانند سرنوشت محصولاتی همچون خاویار شود.
وی با بیان اینکه هزینه ارسال زعفران رقم بالایی است، گفت: هزینه حمل هوایی یک کیلوگرم زعفران به کشور کویت هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که این رقم با افزایش وزن افزوده می‌شود.
فتحی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر صادرات زعفران در کشور در دست حدود ۱۰ نفر است، گفت: اگر بخواهیم صادرات زعفران را انجام دهیم این شرکت‌ها می‌گویند باید از اهلیت ما استفاده کنید تا بتوانید امر صادرات را انجام دهید که این یک نقص است.

خراسان شمالی حتی یک بازرگان حرفه‌ای برای صادرات زعفران ندارد

حبیب الله مظهری مشاور مدیریت صادرات زعفران در کشور در ادامه در گفتگو با ایسنا، اظهارکرد: مشکلی که در خراسان شمالی در حوزه زعفران وجود دارد موضوع بسته بندی و ... نیست بلکه مهترین معضل در این حوزه نبود انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان زعفران است.
وی افزود: ایجاد این گونه انجمن‌ها باید با تلاش و پیگیری اتاق بازرگانی صورت گیرد و در این حوزه باید اتاق بازرگانی حضور پیدا کند.
مظفری تصریح کرد: از سوی دیگر در خراسان شمالی در حوزه فروش زعفران، بازرگان‌های حرفه‌ای وجود ندارد این آسیب بزرگی برای این محصول باارزش است.
وی خاطرنشان کرد: نداشتن حتی یک بازرگان حرفه‌ای در حوزه صادرات زعفران یکی از ضعف‌های این استان است.
مظفری تاکیدکرد: به طور حتم زعفران به عنوان یک کالای استراتژیک مثل سیب و انگور در خراسان شمالی انتخاب شود.
وی گفـت: از سوی دیگر باید تشکل‌های خصوصی در ارتباط با این محصول در استان شکل گیرد و صادرات زعفران تعاونی صورت گیرد که در این صورت منافع به کل بازمی گردد.

پنج کشور موی دماغ زعفران ایران شده اند

مشاور مدیریت صادرات زعفران در کشور با اشاره به مشکلات زعفران در سطح ملی افزود: در سطح ملی، زعفران ایران در بحث بسته بندی با مشکل مواجه نیست و مشکلی که وجود دارد امر فرآوری این محصول است.
وی با بیان اینکه ۹۵ درصد از زعفران دنیا را ایران تامین می‌کند، ادامه داد: حدود ۳۰۰ تن زعفران از ایران به بازار‌های خارجی ارسال می‌شود که فقط سه میلیون دلار از گردش مالی آن به ایران بازمی گردد و هشت میلیارد دیگر به خاطر وجود مشکلاتی همچون تحریم، فرآوری و ... به ایران برگشته نمی‌شود.
مظفری خاطرنشان کرد: در حال حاضر پنج کشور اسپانیا، امارات، افغانستان، چین، هنگ کنگ به صورت فعال وارد عرصه زعفران شده اند که کشور‌های چین و افغانستان در بحث تولید موی دماغ زعفران ایران شده و کشور‌های اسپانیا، امارات و هنگ کنگ در رابطه با بحث فروش و بازاریابی موی دماغ هستند.به گفته مظفری برندینگ و تحریم‌ها از دیگر مشکلاتی است که این محصول با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

صادرات ۹۰ درصد زعفران ایران توسط ۱۰ نفر

وی در ادامه بیان کرد: از ایران ۳۰۰ تن زعفران صادر می‌شود که ۹۰ درصد از این مقدار توسط ۱۰ نفر صادر می‌شوند و ۱۰ باقی مانده زعفران توسط هزاران نفر به خارج کشور ارسال می‌شود.
مشاور مدیریت صادرات زعفران در کشور گفت: از آنجاییکه ورود به عرصه صادرات زعفران امری هزینه بر است ۱۰ نفر مذکور در این بابت خوب هزینه می‌کنند و می‌توانند امر صادرات را انجام دهند و این طور نیست که آن‌ها اجازه ندهند هیچ کس دیگری وارد عرصه شوند، اما تعداد خیلی زیادی دیگری که امر ۱۰ درصد صادرات زعفران را به دوش می‌کشند یا هزینه‌ای که می‌کنند بسیار اندک است و یا اینکه کار را به خوبی بلد نیستند.
وی با اشاره به اینکه هزینه‌های انجام شده باید در حوزه تحقیقات بازار، تحلیل بازار، بازارسازی و بازاریابی صورت گیرد، افزود: به عنوان مثال در حوزه بازاریابی و بازار سازی باید تبلیغات گسترده صورت گیرد، حضور فعال در نمایشگاه‌ها وجود داشته باشد و در ارتباط با تحقیقات بازار نیز اموری مانند انجام سفر‌های مختلف به سایر کشور‌ها صورت گیرد.
وی ادامه داد: در کشور زعفران ارگانیک نداریم اگر خراسان شمالی با همکاری انجمن ارگانیک کشور به سوی تولید زعفران ارگانیک و کسب گواهی نامه‌های لازم پیش رود می‌تواند زعفران خود را به چند برابر قیمت واقعی خود به فروش برساند.

تولید زعفران ارگانیک و منطبق بر ذائقه بازار هدف از راه‌های حفظ بازار

تشکری معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی همچنین در گفتگو با ایسنا، بیان کرد: میزان تولید زعفران در کشور حدود ۴۰۰ تن است و از آنجاییکه این محصول بیشتر جنبه گیاهی دارد در داخل کشور مصرف زیادی نداشته و قسمت اعظم آن صادر می‌شود.
وی تاکیدکرد: نکته‌ای که برای صادرات زعفران خیلی مهم است، کیفیت آن می‌باشد که باید کیفیت این محصول را حفظ و افزایش داد و از سوی دیگر باید به سوی اخذ گواهی نامه‌های ارگانیک پیش برویم.
تشکری خاطرنشان کرد: برای ادامه صادرات این محصول در سایر کشور‌ها باید متناسب با استاندارد‌های کشور‌های هدف پیش برویم. در حقیقت اتحادیه اروپا برای زعفران استاندارد‌های سخت گیرانه‌ای گذاشته است که بخشی از آن اهداف سیاسی دارد و بخشی نیز به دلیل خواص دارویی این محصول است و از آنجاییکه قرار بر این است که زعفران صادر شود باید طبق سلیقه و ذائقه آن‌ها پیش برویم.
وی افزود: از زمانیکه زعفران برداشت می‌شود تا زمانیکه پاک، خشک و بسته بندی می‌شود باید طبق استاندارد‌ها پیش رفت تا کیفیت حفظ شود.
این مقام مسئول در ارتباط با خرده فروشی زعفران بیان کرد: خرده فروشی موجب می‌شود تا قیمت از دست ما خارج شود و در واقع ما باید مرجع قیمت گذاری در دنیا باشیم چراکه شاید خرده فروشی موجب کاهش قیمت این محصول نیز شود.
وی تاکیدکرد: نکته مهمی که در خراسان شمالی باید مورد توجه تجار صورت گیرد آن است که تجار به یکدیگر نزدیک شوند تشکل‌هایی را تشکیل داده و در قالب آن تشکل و انجمن فعالیت خود را انجام دهند.
تشکری توضیح داد: در قالب این تشکل‌ها می‌توان کشت قراردادی زعفران را انجام داد و سپس محصول را باکیفیت مشخص از کشاورز تحویل گرفت.