یکی از دامپزشکان معالج هیرمان،
شیر نر ایرانی که از هفته گذشته بیمار شده، روز سه شنبه ۱۴ بهمن با اعلام این مطلب در گفتگویی تلفنی به یورونیوز فارسی گفت: «چهار شب پیش حال هیرمان به شدت بد شده بود و او در حال مرگ بود. به طوری که اگر به او رسیدگی نمیشد قطعا تلف میشد. اما به موقع او را از مرگ نجات دادیم.»
پیش از این مسئولان باغ وحش ارم و نیز سازمان محیط زیست استان تهران گفته بودند که حال هیرمان از هفته پیش بد شده و او دچار آبریزش بینی شده است. آنها با این حال روز سه شنبه گفتند که آزمایشهای بالینی روی حیوان انجام شده و در حال حاضر حال او بهتر است و دچار مشکل حادی نیست.
دامپزشک هیرمان که ترجیح داد نامش برده نشود، درباره نوع بیماری او گفت: «این شیر دچار عفونت شدید تنفسی شده بود و به نظر میرسید که بیماری او از چند ماه پیش آغاز شده است. از دهان و بینیاش چرک و خون میآمد و به دلیل حالت خفگی، داشت میمرد. بعد از بررسی نتیجه آزمایشها، درمان را با دادن داروهای آنتیبیوتیک آغاز کردیم و حال حیوان بهتر شد.»
این دامپزشک در پاسخ به این پرسش که آیا امیدی به بهبودی کامل شیر باغ وحش ارم وجود دارد یا نه، گفت: «اگر داروهای تجویز شده به طور مرتب داده شود و درمان ادامه یابد، قطعا حالش خوب خواهد شد.»
چرا شیرهای ایرانی زاد و ولد نمیکنند؟
شیر نر ایرانی سال گذشته از باغ وحش بریستول بریتانیا به باغ وحش ارم تهران منتقل شده و هیرمان نام گرفت. پس از آن شیر ماده دیگری نیز از باغ وحش دوبلین در ایرلند به ایران منتقل شد.
اکنون ۸۰ سال از انقراض نسل آخرین شیرها در ایران میگذرد، ولی حتی با آوردن دو قلاده نر و ماده از این حیوان به ایران، هنوز هم خبری از زاد و ولد آنها نیست.
عضو تیم دامپزشکان معالج با اشاره به این که حدود ۸ سال طول کشیده تا باغ وحشهای اروپایی با انتقال این شیرها به ایران موافقت کنند، توضیح داد: «این کار سختی است که مراحل خودش را دارد. برای انتقال حیوان به کشوری دیگر، مسئولان باغ وحش اروپایی به طور کلی نیاز دارند تا از شرایط مطلوب نگهداری حیوان در کشور مقصد اطمینان حاصل کنند.»
در گذشته، در مورد انتقال شیرها به ایران موانع دیگری از جمله تحریم وجود داشته، اما در نهایت، چون پولی قرار نبوده رد و بدل شود، برنامه انتقال انجام شد.
دامپزشک معالج هیرمان در توضیح جفتگیری نکردن شیرها گفت: «اتحادیه باغ وحشهای اروپا هیرمان را به شرط جفتگیری نکردن به ما داده است. اصولا رویه به این صورت است که پس از بررسی دقیق شرایط نگهداری، مجوز انتقال را میدهند تا برای مدتی توجه افکار عمومی به لزوم حفظ حیوان جلب شود.»
وی افزود: «با این حال آنها تا زمانی که از شرایط و مکان نگهداری و زاد و ولد در کشور ثالث مطمئن نشدهاند، مجوز جفتگیری را صادر نمیکنند. بخشی از شرایط مجوز جفتگیری مربوط به پیوندهای خونی و ژنهاست و بخش دیگری از آن برای اطمینان از آن است که تولههای متولد شده به دست قاچاقچیان حیات وحش نیفتند.»
این دامپزشک با یادآوری این که چندین قلاده از زیرگونه شیرهای ایرانی هم اکنون در باغ وحشهای اروپایی وجود دارند، گفت: «اصولا از اول قرار نبوده شیرها برای زاد و ولد به ایران فرستاده شوند، زیرا آنها در اینجا هیچ گونه زیستگاه طبیعی ندارند. انتقال آنها صرفا به این دلیل بوده که توجه افکار عمومی به احیا دیگر گونههای جانوری در معرض خطر در ایران از جمله یوزپلنگ و پلنگ، جلب شود و مردم بدانند که این گونهها از سرمایههای ملی و طبیعی ما هستند.»
وی با یادآوری این که ایمپلنت ضد بارداری را در بدن شیر ماده ایرانی گذاشته، اظهار امیدواری کرد که ایران بتواند با فراهم کردن شرایط مناسب از قبیل مکان زندگی و رسیدگی بهداشتی، به خوبی از شیرها مراقبت کند.
آیا بیماری هیرمان، ایران را بدسابقه میکند؟
دامپزشک تهرانی در پاسخ به این پرسش که اکنون با توجه به بیماری هیرمان، آیا ایران برای ادامه نگهداری از شیرها بدسابقه شده و دچار مشکل میشود یا نه، به خبرنگار یورونیوز فارسی گفت: «البته این طورها هم نیست، چون نظیر بیماری این حیوان مسبوق به سابقه است. دو هفته پس از انتقال هیرمان به ایران، برادر او در همان باغ وحش بریستول دچار همین بیماری تنفسی شد و از بین رفت.»
به این ترتیب و با توجه به امیدواریهای دامپزشک معالج هیرمان و نیز به دلیل جلب توجه مردم به وضعیت بیماری این شیر، به نظر میرسد دست کم پیامی مبنی بر لزوم حفظ گونههای نادر در ایران به گوش مردم و مسئولان رسیده باشد.