آتش حاشیه های مربوط به قیمت گذاری دستوری فولاد دامن سهامداران فولادی و حتی غیرفولادی را گرفت و شاخص کل
بورس طی روزهای سه شنبه، چهارشنبه و شنبه طوری کاهش یافت که به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد عقبگرد کرد.
ارزش سهم فولاد طی این روزها بیش از ۱۵ درصد کاهش یافت و به عنوان سهم لیدر در بازار، روی دیگر سهام نیز تاثیر منفی گذاشت. البته به نظر می رسد در ظاهر این قیمت گذاری دستوری منتفی شده و پرونده جدید ممنوعیت صادرات برای فولادی ها باز شده تا این موضوع اهرم فشاری باشد که فولادی ها قیمت گذاری دستوری را بپذیرند!
قیمت گذاری دستوری و ضرر سهامداران
این مباحث درحالی مطرح می شود که حسن قالیباف اصل، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار امروز اعلام کرده است که "در قیمتگذاری عرضه محصولات، ضمن پایبندی به قانون، صرفه و صلاح سهامداران را مبنا قرار دهند و مطالبه جدی و همیشگی ما رعایت این اصل مهم است و پیگیری قضایی تخلفات را وظیفه ذاتی خود می دانیم."
وی همچنین در این گفت و گو که در سایت سازمان بورس منتشر شده است، تاکید کرده که "سازمان بورس بر عملکرد ناشرین نظارت کامل دارد و برای اجرای حمایت خود از جمعیت میلیونی سهامداران، مطابق مواد 51 و 52 قانون بازار اوراق بهادار ، در برخورد با متخلفان احتمالی ، حتی لحظهای غفلت و مصلحتاندیشی را جایز و روا نمیداند."
سهام داران از حقوق خود غافل اند
این مباحث درحالی مطرح می شود که یک حقوقدان بازار سرمایه نیز اعلام کرده هر سهامدار حقیقی بازار سرمایه می تواند با در دست داشتن مدارک لازم، به دیوان عدالت اداری درمورد ضررهای ناشی از تصمیم قیمت گذاری دستوری
شکایت کرده و این دیوان در صورت تشخیص، دستور موقت توقف دستور وزارت صمت را صادر کند.
حمید اسدی در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه جای آموزش حقوقی سهامداران در بازار سرمایه خالی است، به مباحث پیش آمده درمورد قیمت گذاری دستوری فولاد اشاره و اظهار کرد: قیمت گذاری دستوری باعث حذف رقابت در بازار سرمایه و خرید و فورش می شود. زمانی که قیمت گذاری دستوری صورت می گیرد، ممکن است قیمت آن کالا در بازار کاهش پیدا کند؛ اما از یک طرف نه فروشنده رغبتی برای فروش دارد و از طرف دیگر ممکن است خریدار کالا را به دست مصرف کننده اصلی نرساند.
وی ادامه داد: زمانی که هزینه های صورت گرفته به فروش غلبه نکند، فروشنده کالا را عرضه نخواهد کرد؛ مگر اینکه الزامی روی آن باشد. در این شرایط فروشنده باید کالا را با قیمت بسیار پایین بفروشد و زمانی که با قیمت پایین می فروشد در صورت مالی ذکر می کند. زمانی هم که در صورت مالی ذکر می شود، نخستین اتفاق این است که سود و پیش بینی سود شرکت و منافع حاصل از فروش، صورتهای مالی را تحت تاثیر قرار داده و عملکرد شرکت را منفی می کند.
این حقوقدان بازار سرمایه افزود: بنابراین سهامداران زمانی که قیمت گذاری دستوری صورت می گیرد یا باید سهم های مرتبط را بفروشند که این اتفاق باعث ایجاد صفهای فروش سنگین می شود، یا باید صورت های مالی را مشاهده کنند و متوجه شوند سودی محقق نشده است.
اسدی با بیان اینکه برخی مسئولان بر نگاه بلند مدت در بازار سرمایه تاکید می کنند، گفت: در این شرایط هم اگر قیمت گذاری دستوری صورت بگیرد، در نهایت منجر به کاهش سود شرکت می شود و سهامداران در بلند مدت متضرر خواهند شد. از سوی دیگر باید دید آیا خریداران کالایی که با قیمت گذاری دستوری در بورس عرضه می شود، با این قیمت، واقعا اشتغال زایی می کنند؛ یا این اتفاق منجر به قاچاق خواهد شد؟ از آنجایی که قاچاق حاشیه سود چشمگیری دارد بسیار محتمل است و این موضوع دوباره باعث تضعیف حقوق سهامداران می شود.
وی از امکان شکایت از سوی سهامداران حقیقی از وزارت صمت خبر داد و افزود: در چنین شرایطی سهامداران به عنوان ذینفع غیرمستقیم و متضرر غیرمستقیم می توانند در دیوان عدالت اداری به دلیل نقض ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید مصوب ۱۳۸۸ طرح دعوا کرده و دستور موقت علیه دستور وزارتخانه بگیرند. به عبارت دیگر سهامدار حقیقی می تواند با در دست داشتن گواهی سهم از کارگزاری به عنوان مدرک، طرح دعوا کند و دیوان عدالت اداری در صورت تشخیص، دستور موقت توقف دستور وزارتخانه را صادر کند. این روند در همه صنایع به جز صنایع دارویی امکان پذیر است.