مریم علوی راد روانپزشک درباره راهکارهایی برای شاد زیستن در این روزهای ناامید کننده و خسته کننده کرونایی، اظهار کرد: با توجه به اثرات پاندمی کووید ۱۹ و تغییراتی که در زندگیها ایجاد کرده است، باید چه انتظاری در مورد شاد بودن داشته باشیم؟ در اولین قدم برای پاسخ به این سوال باید بدانیم، تعریف خوشحالی چیست و چه عواملی روی آن اثر میگذارد.
این روانپزشک تصریح کرد: به صورت کلی خوشحالی در واقع وضعیت ذهنی شامل احساساتی مثبت و خوشایند از رضایت تا لذت از زندگی است و عوامل متفاوتی روی آن تاثیر میگذارد که مهمترین آنها سلامتی است. علاوه بر آن فاکتورهایی مثل مشکلات اقتصادی، بیکاری واختلاف طبقاتی هم میتواند روی سطح شادمانی افراد جامعه اثر گذار باشد. در این دوران به واسطه قرنطینه و فاصله گذاری اجتماعی حس داشتن حمایت اجتماعی هم کاهش پیدا کرده و ما بیشتر در انزوا هستیم.
وی بیان کرد: با توجه به مواردی که در بالا اشاره شد، به نظر میرسد که فعلا در یکی از سختترین و ناشادترین دوران زندگی بشر در طی ۵۰سال اخیر هستیم و احتمالا حداقل تا چندین ماه آینده هم این شرایط ادامه خواهد داشت. در چنین وضعیتی تلاش برای شاد بودن شاید کمی مسخره یا خودخواهانه به نظر برسد، ولی بیاید از یک زاویه کمی جدیدتر به آن نگاه کنیم تا به اهمیت آن مخصوصا در این روزها بیشتر پی ببریم.
علوی راد با اشاره به اینکه شواهد علمی وجود دارد که شاد بودن و داشتن خلق مثبت میتواند سیستم ایمنی ما را تقویت کند، افزود: بنابراین شاد بودن میتواند ما را در مقابل عفونتهای ویروسی تنفسی محافظت کند! پس شاد بودن چیزی نیست که خجالت آور باشد و فقط یک استراتژی کاملا هوشمندانه برای کاهش ابتلا به بیماری است، درست مثل شستن مکرر دستها و ماسک زدن! البته که شاد بودن در این شرایط به راحتی شستن دستها نیست، ولی راههایی برای آن وجود دارد. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنم.
این روانپزشک با بیان اینکه به عنوان گام اول به بدنتان توجه کنید، ادامه داد: احساسهای بدن همیشه روی احساسهای ذهنی اثر میگذازند و ورزش کردن معجون جادویی حیات است. حتی یک یوگا سبک یا پیاده روی سریع میتواند موثر باشد. در بررسیهای علمی به اثر مثبت فقط ۱۲دقیقه پیاده روی بر روی خلق تاکید شده است.
وی گفت: شما فقط با ۵ دقیقه مدیتیشن در طول روز میتوانید احساس لذت را به خودتان هدیه کنید. مدیتیشن از طریق کاهش سطح هورمونهای استرس مثل آدرنالین و کورتیزول و افزایش هورمونهایی که احساس خوب بودن را به ما میدهند، میتواند بسیار کمک کننده باشد.
وی گفت: میدانم که داشتن یک خواب خوب شبانه در شرایط قرنطینه در پاندمی جهانی آسان نیست، ولی برای سلامت جسم و روان شما الزامی است؛ بنابراین هر چند سخت، ولی تلاش کنیدبرنامه خواب منظمی داشته باشید. برای رفتن به رختخواب و بیدار شدن ساعت کوک کنید.
علوی راد با بیان اینکه همه دانشمندان و فلاسفه اعتقاد دارند که برقرار کردن ارتباط با هم نوع بسیار مهم است، اضافه کرد: درست است که ما در قرنطینه تنها هستیم، ولی این شرایط نباید باعث قطع روابط اجتماعی ما بشود. خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی به راحتی میتونیم با انسانهایی که در کنارمان نیستند ارتباط برقرار کنیم. فقط خواهش میکنم سالمندان و گروهی که هنوز نحوه استفاده از این تکنولوژی را نمیدانند فراموش نکنید، به آنها آموزش بدهید و مراقب باشید تنها نمانند.
این روانپزشک با اشاره به اینکه بسیاری از انسانها وقتی خانه و فضای کارشان مرتب است، احساس آرامش ذهنی بیشتری دارند، گفت: این را درک میکنم که در شرایط فعلی با توجه به فشار کارهای روزانه خانه و تعداد بیشتر افرادی که اکثراوقات در خانه هستند، شاید خانه تکانی کردن خیلی سخت باشد، ولی هر کاری که از دستتان بر میآید انجام دهید چرا که به شما احساس کنترل روی شرایط زندگی را میدهد. برای شروع هر روز صبح تخت خوابتان را مرتب کنید.
وی ادامه داد: میدانم که این روزها با توجه به بسته بودن فضاهای عمومی احتمالا امکان رفتن در دامان طبیعت برای همه ما وجود ندارد. ولی هر کاری از دستتان برمی آید در این راستا انجام دهید، زیرا حضور بیشتر در طبیعت با کاهش فعالیت بخش پیشانی مغز منجر به کاهش اضطراب و افزایش سطح سلامت جسمی میشود. ولی اصلا خودتان را به خطر نیاندازید و اگر امکان فراهم کردن شرایط حضور فیزیکی در طبیعت را نداریدبدانید که تحقیقات نشان دادند که حتی نگاه کردن به تصاویری از طبیعت هم میتواند اثرات مشابهی بر عملکرد مغزی داشته باشد.
علوی راد با تاکید بر اینکه به جای اینکه همیشه روی نداشته هایتان تمرکز کنید، به خاطر چیزهایی که دارید شکرگزار باشید، افزود: وقتی از شکرگزاری صحبت میکنم منظورم فقط آن روش کلیشهای نوشتن و یادآوری کردن نیست، منظور من سپاسگزاری از همه و هر چیزی است مثلا از پیکی که خریدهای شما را آورده تشکر کنید، به همسرتان که برای شما لیوان چایی آورده جملهای محبت آمیز بگویید، اگر کار عقب افتادهای را انجام دادید از خودتان قدردانی کنید. این را بدانیم که بهترین راه برای خوشحال بودن خوشحال کردن دیگران است، پس از خودتان بپرسید چطور میتوانم باعث خوشحال کردن مردم اطرافم بشوم؟! شاید کار سادهای مثل نوشتن پیام قدردانی از کادر درمان در این دوران بتواند حس بهتری را در شما ایجاد کند.
این روانپزشک گفت: سعی کنید از این دوران به عنوان فرصتی برای گسترش و استفاده دوباره از توانمندیهای فراموش شده تان نگاه کنید و تواناییهای جدید یاد بگیرید. منابع آنلاین بسیار خوبی برای یاد گرفتن هر آنچه شما دوست دارید در دسترس است، یک کار هنری یاد بگیرید.
وی با اشاره به اینکه شنیدن مکرر اخبار بد و دنبال کردن اعداد و ارقام نتیجهای به جز افزایش اضطراب و نگرانی برای شما ندارد، خاطرنشان کرد: اگر نمیتوانید اخبار را دنبال نکنید حتما از منابع مطمئن آنها را دریافت کنید و فقط روی جنبه منفی آن تمرکز نکنید. وقتی به تعداد مرگ و میرهای روزانه در اثر کرونا نگاه میکنید، حتما به تعداد بهبود یافتهها هم توجه کنید.