حوزه فضایی نمونه موفق ارتباط صنعت و دانشگاه

چند سالی است دانشگاه‌های علم و صنعت، امیر کبیر و صنعتی شریف با طراحی و ساخت ماهواره‌هایی همچون امید، نوید، ناهید، پیام، دوستی و ظفر نقش پررنگی در حوزه فضایی کشور داشته اند؛ هر چند پرتاب برخی از آن‌ها به دلیل بروز مشکلاتی نتیجه بخش نبود، اما به گفته مرتضی براری معاون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و رییس سازمان فضایی کسب رتبه‌های هفت تا ۱۲ جهانی در دانش‌های جدید و جایگاه یازدهم در حوزه فضایی، به این معناست که راه را درست رفته ایم.

مجید قاسمی  در بررسی ارتباط صنعت و دانشگاه در حوزه فضایی افزود: یکی از حوزه‌های موفق ارتباط صنعت و دانشگاه بخش فضایی و ساخت ماهواره است که باید مورد توجه سایر صنایع قرار گیرد. سرمایه گذاری این حوزه توسط بعضی از نهاد‌های کشور روی طراحی و ساخت ماهواره انجام شد و از اساتید دانشگاه‌های مختلف بهره گیری و پروژه پرتاب ماهواره با موفقیت انجام شد.

وی ادامه داد: در حال حاضر ایران جزو ۱۰ کشوری است که به فضا ماهواره پرتاب کرده اند که تمام این موفقیت‌ها حاصل ارتباط صحیح صنعت و دانشگاه است. علاقه‌مندان زیادی در میان دانشگاهیان در بخش فضایی داریم که نیاز به حمایت دارند.

عضو هیات علمی دانشکده مکانیک دانشگاه خواجه نصیر اظهار داشت: نیاز است در بخش کلان کشور همان طور که از صنعت هسته‌ای برای ارتقای بیشتر حمایت می‌شود، صنعت فضایی نیز مورد حمایت قرار گیرد تا نخبگان مستعد با انگیزه بیشتری در این حوزه فعالیت کنند.

کم کاری صنعت در ارتباط گیری با دانشگاه

قاسمی در بررسی ارتباط صنعت و دانشگاه با بیان اینکه این ارتباط نسبت به سال‌های گذشته تغییر زیادی نکرده است، گفت: با تلاش شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌هایی که مورد حمایت مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته اند و همچنین تحریم‌ها و مشکلات فروش نفت، صنایع نسبت به گذشته مجبور شدند ارتباط بیشتری با استارتاپ‌ها و دانشگاهیان داشته باشند.

عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر در پاسخ به اینکه ارتباط صنعت و دانشگاه باید چگونه باشد، تصریح کرد: اتفاق بسیار خوبی که اخیرا افتاده است، این است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اساتید با استفاده از دانش خود نیاز‌های صنعت را بررسی و رفع می‌کنند، اما این موضوع به منزله ارتباط صنعت و دانشگاه نیست.

وی در ادامه اظهار داشت: ارتباط صنعت و دانشگاه به معنای واقعی یعنی صنعت نیاز‌های فعلی و آینده خود را به دانشگاه‌های مختلف ارایه کند تا آن‌ها این نیاز‌ها را رفع کنند. در کشور‌های پیشرفته صنعت اساتید مطرح را شناسایی و با ابزار‌های مختلف از آن‌ها بهره گیری می‌کند.

قاسمی ادامه داد: اینکه اساتید بخواهند به دنبال همکاری با صنایع باشند، تنها زمان و انرژی آن‌ها را تلف می‌کند و به طور کلی اساتید وظیفه‌ای در ارتباط گیری ندارند. صنعت باید در دانشگاه‌ها به دنبال رفع نیاز‌ها و ارتقای تکنولوژی خود باشد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه صنعت در ارتباط گیری با دانشگاه کم کاری می‌کند، اظهار داشت: نیاز است صنایع به دنبال سود کوتاه مدت نباشند و مقداری از سرمایه خود را در دانشگاه‌ها استفاده کنند؛ در نتیجه افرادی که در آن پروژه شرکت داشته و فارغ التحصیل می‌شوند برای همان صنعت سودمند هستند. همچنین وجود دفتر تحقیق و توسعه در صنایع الزامی (R&D) است.

وی ادامه داد: صنعت وظیفه دارد که برنامه ریزی کند که به دنبال چه جایگاهی در کشور، منطقه و دنیا است و به طور کلی هدف خود را مشخص کند. در مرحله بعد اساتید مورد نظر را شناسایی کرده و پروژه‌ها را تقسیم بندی کنند. دانش بنیان‌ها حلقه‌ای میان صنعت و دانشگاه بودند که خود به خود نیاز‌های صنعت را شناسایی کرده و در راستای آن شرکت‌هایی را تاسیس می‌کنند. برخی از دانش بنیان‌ها نیاز‌های صنعتی نیست و در حوزه خدمات به جامعه مثل تاکسی‌های اینترنتی است که موفق بوده اند.

قاسمی عنوان کرد: در حال حاضر در بیشتر مواقع اساتید از جامعه صنعت درخواست پروژه می‌کنند که این موضوع باید بالعکس باشد و صنعت به دنبال جذب اساتید باشد.