ماجرای اضافه شدن «دو کلمه» در متن یک درس!

این روز‌ها تغییرات کتاب درسی هر چند وقت یکبار، بخشی از فضای مجازی را به خود اختصاص می‌دهد. یکی از موضوعات که اخیرا مورد توجه بوده است، تغییر در متن یک نویسنده و اضافه شدن دو کلمه به متن آن است.

در کتاب فارسی پایه هفتم، جمله‌ای از داستان مرحوم نادر ابراهیمی آمده است مبنی بر اینکه «قلبم را می‌بخشم به همه آن‌هایی که جنگیدند و ...»؛ این جمله در کتاب فارسی، اما شده است: «قلبم را می‌بخشم به همه آن‌هایی که به خاطر اسلام جنگیدند و ...».

 

* دخل و تصرف در متن نویسنده، کار درستی نیست

حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم رئیس سابق سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در این خصوص در نامه‌ای خطاب به رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نوشت: «لازم است درباره «اضافه شدن یک کلمه» در فارسی پایه هفتم به عبارتی از زنده یاد نادر ابراهیمی توضیح دهم که این دخل و تصرف کار درستی نبوده و بنده به عنوان رئیس وقت آن سازمان، در صورتی که اطلاع پیدا می‌کردم، قطعا با آن مخالفت می‌کردم.

شما می‌دانید که اینگونه تغییرات غالبا با نظر کارشناس یا مسؤول گروه مربوطه اعمال می‌شود و لزوماً رئیس سازمان ـ مگر تغییرات جزئی خاص و مهم ـ دخالت مستقیم ندارد.

به نظر بنده رزمندگان دفاع مقدس نیازی به این ندارند که با این شیوه نادرست، نیت و مقصد متعالی آنان بخواهد به دانش‌آموزان القا شود و قطعا این کار از سر غفلت یا جهالت صورت پذیرفته و متصدی مستقیم آن مستوجب توبیخ است».

* متن اضافه شده برای سال تحصیلی آتی و در قالب زیر نویس و کروشه یا قلاب []اصلاح خواهد شد

سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با صدور اطلاعیه‌ای موضوع اضافه شدن دو کلمه به اثر چاپ شده یک نویسنده در کتاب درسی فارسی پایه هفتم را تشریح نموده و تاکید کرد ضمن تذکر و برخورد جدی با ناظر این امر، این متن سال آینده اصلاح می‌شود.

۱-کتاب‌های درسی همواره توسط شورای تألیف با توجه به نیاز‌های اجتماعی، علمی، روانشناسی و گزارش نقد‌ها و پیشنهاد‌های رسیده از طرف معلمان، دانش آموزان، والدین و مراکز علمی و اجتماعی و ... مورد بررسی قرار می‌گیرند و در صورت لزوم، تغییرات در آن‌ها اعمال می‌شود.

۲-الحاق کلمه یا جمله‌ای به متن یک نویسنده و در داخل کروشه یا قلاب []قرار دادن آن در تألیف مرسوم و کاری علمی برای فهم بهتر مطلب محسوب می‌شود و این کار به ویژه در بازنویسی نسخ کهن ادبیات و تاریخ هم فراوان دیده می‌شود.

۳-در خصوص کتاب فارسی پایه هفتم، با تصمیم شورای تألیف وقت با توجه به ایثار و فداکاری رزمندگان میهن اسلامی در ۸ سال دفاع مقدس و عشق و ایمان آنان به اسلام و ایران عزیز، دوکلمه «بخاطر اسلام» به متن داستان «قلب کوچکم را به چه کسی هدیه بدهم» اضافه شده است، اما متاسفانه در داخل کروشه یا قلاب []قرار نگرفته است که این سازمان ضمن تذکر شدید به ناظر مربوطه این موضوع را، برای سال تحصیلی آتی و در قالب زیر نویس و کروشه یا قلاب []اصلاح خواهد کرد.

تغییرات ممکن است به مذاق یک عده سازگار بوده و به مذاق عده‌ای سازگار نباشد، اما اگر تغییرات از اصل، درست نباشد، موضوع دیگری است. چرا باید در کتب درسی تغییراتی رخ دهد که اشتباه است. در همین راستا سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی باید برای تغییرات انجام شده نظارت بیشتری داشته باشد.