چندی پیش ناهید حیدری، مدیرکل مستمریهای سازمان تامین اجتماعی در رابطه با وضعیت پرداخت حق اولاد مستمریبگیران این سازمان اظهار کرده بود که سازمان تأمین اجتماعی هیچ تکلیف قانونی برای پرداخت حق عائلهمندی و اولاد به مستمری بگیران ندارد! اما در راستای بهبود معیشت مستمریبگیران از سال ۷۱ و پیرو بند ۲ قانون نظام هماهنگی حقوق، پرداخت حق اولاد به مستمریبگیران این سازمان در دستور کار تأمین اجتماعی قرار گرفته است.
حیدری در ادامه در رابطه با میزان پرداخت حق اولاد به مستمریبگیران سازمان تأمین اجتماعی گفته بود، هم اکنون ماهیانه مبلغ ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان به عنوان حق اولاد برای مستمریبگیران تأمین اجتماعی در نظر گرفته شده است، در حالی که از فرزند سوم به بعد نیز حق اولاد به مستمریبگیران تعلق نمیگیرد! سازمان تأمین اجتماعی بزرگترین صندوق بیمهای کشور است که حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر مستمریبگیر دارد.
به این بهانه به حمایتهای دولتی برخی از کشورهایی که با خطر کاهش جمعیت رو به رو هستند، نگاهی انداختهایم؛ مقایسه این سیاستها با رویکردهای جمعیتی در ایران، از اهمال عجیبی خبر میدهد که در سطوح سیاستگذاری و اجرایی کشور به چشم میخورد؛ نرخ رشد زیر یک درصد، نرخ باروری زیر ۲ فرزند و سالمندی ۳۰ درصد جمعیت تا سال ۱۴۳۰، شاخصهای بحرانی هستند که به تنهایی برای درک اوضاع وخیم جمعیت ایران کافیاند!
روسیه
جمعیت کشور روسیه حدود ۱۴۵ میلیون نفر و رشد جمعیت آن منفی است؛ بعد از روی کار آمدن پوتین در کشور روسیه، سیاستهای تشویقی برای افزایش جمعیت بیش از پیش قوت گرفت؛ بر این اساس، خانوادههایی که دارای فرزند میشوند مورد حمایتهای مالی برای تربیت و رشد فرزندشان قرار میگیرند.
دولت این کشور برای فرزند اول ۱۵ هزار دلار و برای تولد فرزند سوم یک "خانه" به پدر و مادر نوزاد هدیه میدهد! همچنین مادری که دارای فرزند میشود میتواند ۹ هزار و ۶۰۰ دلار کمکهزینه دریافت کند.
ایرلند
نرخ رشد جمعیت ایرلند ۲.۲۵ درصد و نرخ باروری آن برابر با ۲.۰۲ فرزند بهازای هر زن است؛ برای چنین جمعیتی نرخ رشد مذکور در حد مناسبی قرار دارد و نرخ باروری این کشور نیز نزدیک به حد جانشینی قرار دارد به این معنی که ایرلند هنوز در شرایط حاد جمعیتی قرار ندارد، با این حال دولت این کشور دست روی دست نگذاشته است و با در نظر گرفتن سیاستهایی تشویقی فرزندآوری از زوجها را حمایت میکند؛ از سیاستهای جمعیتی این کشور میتوان به اختصاص حقوق ماهانه به والدین بر اساس تعداد فرزندان اشاره کرد به این صورت که تکفرزند ۱۵۰ یورو، دو فرزند ۳۰۰ یورو، سه فرزند ۴۸۷ یورو..؛ و هشت فرزند ۱۴۲۲ یورو!
استرالیا
در استرالیا "پاداش نوزاد" به خانوادهها پس از تولد یا فرزندخواندگی یک بچه پرداخت میشود و مبلغ آن حدود ۴ هزار دلار است! این کمک برای یکی از والدین کودک، خانوادههایی که کودک تازه متولد شده زیر ۳ ماهه دارند، خانوادههایی که فرزندخوانده زیر ۳ ماه دارند و برخی از موارد دیگر که طبق قانون مشخص شده قابل پرداخت است همچنین مادران و پدرانی که فرزند سوم خود را بهدنیا میآورند، مرخصی ۲۴ ماهه شامل حال آنها میشود!
آلمان
در آلمان، مادر و پدرانی که در مرخصی بعد زایمان هستند "کمکهزینه والدین" دریافت میکنند؛ این کمکهزینه به والدین آلمانی توسط دولت پرداخت میشود و بسته به درآمد کارمند، از ۳ هزار یورو تا ۱۸ هزار یورو متغیر است؛ این کمکهزینه در ۱۲ ماه پرداخت میشود و مادران و پدرانی که ۲۴ ماه مرخصی دارند باید درخواست جداگانهای برای دریافت کمکهزینه بدهند؛ با بررسی دولت و اجازه مسئولان، والدین میتوانند از کمکهزینه دولتی استفاده کنند.
مجارستان
یکی از مزایایی که دولت مجارستان برای والدین در نظر میگیرد، معافیتهای مالیاتی برای فرزندآوری است؛ به طور جداگانه یا به طور مشترک، والدین میتوانند مبنای مالیات بر درآمد شخصی خود را بر اساس تعداد فرزندان خود کاهش دهند؛ این بدان معنی است که مبنای مالیات بر درآمد شخصی به ازای هر فرزند، ۲۱۰ هزار یورو کاهش پیدا میکند! به هنگام تولد دومین فرزند این رقم به ۲۲۰ هزار یورو افزایش پیدا میکند و از تولد فرزند سوم به بعد حداکثر معافیت مالیاتی ۶۹۰ هزار یورو محاسبه میشود.