آب هویج یک نوشیدنی بسیار مغذی است. آب هویج حاوی پتاسیم و ویتامین C است و سرشار از پروویتامین A است. به نظر می رسد نوشیدن آب هویج به طور خاص به بهبود سلامت چشم و مو و تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
در ادامه با برخی از فواید جالب توجه آب هویج بیشتر آشنا می شویم.
آب هویج کم کالری و کربوهیدرات است، در شرایطی که سرشار از مواد مغذی است. یک فنجان (240 میلی لیتر) از این نوشیدنی حاوی:
کالری: 96
پروتئین: 2 گرم
چربی: کمتر از یک گرم
کربوهیدرات: 22 گرم
قندها: 9 گرم
فیبر: 2 گرم
ویتامین A (به عنوان پروویتامین A): 255 درصد از ارزش روزانه
ویتامین C: 23 درصد از ارزش روزانه
ویتامین K: 31 درصد از ارزش روزانه
پتاسیم: 15 درصد از ارزش روزانه
همچنین، آب هویج حاوی رنگدانه های کاروتنوئیدی لوتئین و زیزانتین است که به عنوان آنتی اکسیدان در بدن عمل می کنند. آنتی اکسیدان های با مولکول هایی ناپایدار به نام رادیکال های آزاد که به سلول های سالم آسیب می رسانند، مبارزه می کنند.
کاروتنوئید اصلی در آب هویج بتا کاروتن است که مسئول رنگ نارنجی هویج است. بدن انسان این ماده را به آنتی اکسیدان ویتامین A تبدیل می کند.
آب هویج حاوی مقادیر زیاد از مواد مغذی مفید برای چشم های انسان است.
به طور خاص، یک فنجان (240 میلی لیتر) آب هویج می تواند بیش از 250 درصد از ارزش روزانه ویتامین A، بیشتر به شکل کاروتنوئیدهای پروویتامین A مانند بتا کاروتن را تامین کند.
ویتامین A برای سلامت چشم ضروری است. چندین مطالعه ارتباط بین مصرف میوه ها و سبزیجات حاوی پروویتامین A و کاهش خطر نابینایی و بیماری های چشم مرتبط با افزایش سن را نشان داده اند.
افزون بر این، آب هویج یک منبع عالی از لوتئین و زیزانتین است که دو کاروتنوئید با تراکم بالا در چشم ها هستند و از آنها در برابر نور آسیبرسان محافظت می کنند.
مصرف غذایی لوتئین و زیزانتین به میزان زیاد ممکن است خطر مشکلات چشم مانند انحطاط ماکولای مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد. یک آنالیز شامل شش مطالعه مصرف غذایی این ترکیبات به میزان زیاد را با کاهش 26 درصدی خطر انحطاط ماکولای مرتبط با افزایش سن در مقایسه با مصرف کم آنها پیوند داد.
آب هویج ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
ویتامین های A و C موجود در هویج به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلول های ایمنی در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کنند.
افزون بر این، آب هویج منبع خوبی برای ویتامین B6 است و یک فنجان (240 میلی لیتر) از آن می تواند 30 درصد از ارزش روزانه برای این ویتامین را تامین کند. ویتامین B6 نه تنها برای واکنش ایمنی مطلوب نیاز است، بلکه کمبود آن با ضعف ایمنی پیوند خورده است.
یک مطالعه با حضور سوژه های حیوانی نشان داد که مصرف ناکافی ویتامین B6 با اختلال در رشد و تکثیر سلول های ایمنی به نام لنفوسیت ها مرتبط بوده است.
با این وجود، به انجام پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی در این زمینه نیاز است.
مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که برخی ترکیبات در آب هویج ممکن است به محافظت در برابر سرطان کمک کنند.
به طور خاص، پلیاستیلن ها، بتا کاروتن، و لوتئین از عصاره آب هویج ممکن است در برابر سلول های لوسمی یا سرطان خون انسانی موثر عمل کنند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که درمان سلول های لوسمی با عصاره های آب هویج برای 72 ساعت به مرگ سلول های سرطانی و توقف چرخه رشد سلولی منجر شده است.
یک مطالعه آزمایشگاهی دیگر نیز نتایجی مشابه را گزارش کرده اما به این نکته اشاره داشت که پلیاستیلن ها و نه بتا کاروتن یا لوتئین، عوامل ضد سرطان اصلی در آب هویج هستند.
در شرایطی که نتایج این مطالعات امیدوارکننده به نظر می رسند، مطالعات اندکی با حضور سوژه های انسانی در این زمینه انجام شده اند.
مطالعه ای دو هفته ای با حضور 22 مرد جوان سالم نشان داد که نوشیدن تقریبا 1.5 فنجان (330 میلی لیتر) آب هویج در روز اثر قابل توجهی بر زیستنشانگرهای موجود در مدفوع مرتبط با سرطان روده بزرگ نداشته است. اما این مطالعه ای کوتاه مدت با اندازه نمونه محدود بود.
به طور کلی، به پژوهش های بیشتر در این زمینه نیاز است. در حال حاضر، آب هویج نباید به عنوان درمانی برای سرطان در نظر گرفته شود.
نوشیدن مقادیر کم آب هویج ممکن است به کاهش سطوح قند خون کمک کند.
به طور خاص، مطالعات روی موش های مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داده است که آب هویج تخمیر شده قند خون را کاهش می دهد و نشانگرهای مرتبط دیگر را بهبود می بخشد. این به دلیل آن است که آب هویج حاوی پروبیوتیک ها است و این باکتری های مفید بر باکتری های روده بزرگ مرتبط با دیابت تاثیر می گذارند.
مطالعه ای دیگر روی موش ها نشان داد که آب هویج بنفش به واسطه اثر ضد التهابی رنگدانه های آنتوسیانین خود کنترل قند خون را بهبود می بخشد.
اما این نوع خاصی از آب هویج بوده و مشخص نیست که آب هویج معمولی نیز آثاری مشابه را ارائه می کند یا خیر.
آب هویچ دارای شاخص گلیسمی پایین - معیاری از این که یک ماده غذایی چه مقدار سطوح قند خون را افزایش می دهد - است. مصرف غذاها و نوشیدنی هایی با شاخص گلیسمی پایین ممکن است مدیریت قند خون در افراد مبتلا به دیابت را بهبود ببخشد.
از این رو، آب هویج ممکن است جایگزین خوبی برای آبمیوه هایی با شاخص گلیسمی بالا باشد. با این وجود، کنترل بر میزان مصرف اهمیت دارد زیرا میزان بیش از حد آب هویج نیز ممکن است سطوح قند خون را افزایش دهد.
مواد مغذی موجود در آب هویج ممکن است به طور خاص برای سلامت پوست مفید باشند.
یک فنجان (240 میلی لیتر) آب هویج بیش از 20 درصد از ارزش روزانه برای ویتامین C را تامین می کند که یک ویتامین محلول در آب و ضروری برای تولید کلاژن است. کلاژن فراوانترین پروتئین فیبری در بدن انسان است و انعطاف پذیری و استحکام پوست را موجب می شود.
افزون بر این، ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلول های پوست در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند.
بتا کاروتن موجود در آب هویج نیز ممکن است به سلامت پوست کمک کند. یک مطالعه نشان داد که یک رژیم غذایی سرشار از کاروتنوئید ممکن است به محافظت از پوست در برابر آسیب نور فرابنفش و بهبود شرایط ظاهری پوست کمک کند.
آب هویج ممکن است به کاهش عوامل خطر برای بیماری قلبی کمک کند.
آب هویج منبع خوبی برای پتاسیم است که این ماده معدنی نقش مهمی در تنظیم فشار خون ایفا می کند. یک رژیم غذایی حاوی پتاسیم زیاد نشان داده است که به محافظت در برابر فشار خون بالا و سکته مغزی کمک می کند.
ترکیبات آنتی اکسیدانی در آب هویج نیز ممکن است برای قلب مفید باشند.
مطالعه ای سه ماهه با حضور 17 بزرگسال با سطوح کلسترول و تری گلیسیرید بالا نشان داد که نوشیدن دو فنجان (480 میلی لیتر) آب هویج در روز به طور قابل توجهی آنتی اکسیدان های خون را افزایش داده و اکسیداسیون لیپیدهای خون که ممکن است به بیماری قلبی منجر شود را کاهش داد.
با این وجود، به انجام پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی در این زمینه نیاز است.
به نظر می رسد کاروتنوئیدهای موجود در آب هویج سلامت کبد را بهبود می بخشند.
چندین مطالعه نشان داده اند که آثار ضد التهابی و آنتی اکسیدانی کاروتنوئیدها در برابر بیماری کبد چرب غیرالکلی از انسان محافظت می کنند.
کبد چرب غیرالکلی زمانی رخ می دهد که چربی در کبد انباشته می شود، به طور معمول در نتیجه یک رژیم غذایی ضعیف، اضافه وزن یا چاقی. این ممکن است در نهایت به زخم شدن کبد و بروز آسیب دائمی در این اندام منجر شود.
مطالعه ای هشت هفته ای روی موش ها نشان داد که آب هویج برخی از نشانگرهای کبد چرب غیرالکلی را کاهش داده است. مطالعه ای دیگر روی موش ها نتایجی مشابه را نشان داد و مشخص شد که آب هویج میزان چربی در کبد را کاهش نداده اما در کاهش نشانگرهای التهابی خون نقش داشته است.
با این وجود، به انجام پژوهش های بیشتر با حضور سوژه های انسانی در این زمینه نیاز است.
در شرایطی که آب هویج برای بیشتر افراد بی خطر است، چند نکته باید رعایت شوند.
برخی آب هویج ها، به ویژه آنهایی که تازه تهیه شده اند، ممکن است برای نابودی باکتری های مضر پاستوریزه نشده باشند. زنان باردار، افراد سالخورده، کودکان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف باید از مصرف آب هویج های غیرپاستوریزه پرهیز کنند.
افزون بر این، نوشیدن مقادیر بسیار زیاد آب هویج ممکن است به «کاروتنمی» منجر شود که در این شرایط به واسطه سطوح بالای بتا کاروتن در خون، پوست فرد به رنگ زرد-نارنجی در می آید.
اگرچه کاروتنمی مضر نیست اما می تواند هشداردهنده باشند. حذف موقت منابع بتا کاروتن از رژیم غذایی به طور معمول برای بهبود این شرایط کفایت می کند.
در نهایت، آب هویج دارای محتوای فیبر کمتر نسبت به خود هویج کامل است و حاوی قندهای طبیعی است. از آنجایی که محتوای فیبر کمتر به معنای آن است که قندها سریعتر جذب می شوند، نوشیدن بیش از حد آب هویج ممکن است موجب جهش در سطوح قند خون شود.
در شرایطی که شاخص گلیسمی پایین آب هویج به معنای آن است که قند خون بدن انسان را به اندازه آبمیوه هایی با شاخص گلیسمی بالا افزایش نمی دهد اما اگر به دیابت مبتلا هستید و به ویژه اگر این نوشیدنی به تنهایی مصرف شود، باید حد اعتدال در مصرف آن را حفظ کرد.