این روزها اپلیکیشنی به نام شاد همراه روزهای کرونایی دانشآموزان در خانه شده و این فرصتی برای آزمون و خطای ورود تکنولوژیهای جدید به نظام تربیتی کشور است. این فرصت باعث شد تا آموزش و پرورش از حالت سنتی خارج شده و روزهای جدیدی را در فرایند آموزشی طی کند.
استفاده از اپلیکیشنهای پیامرسان خارجی به دلیل نداشتن امنیت کافی، مسئولین آموزش و پرورش را بر این داشت که شبکه دانشآموزی بومی تحت عنوان "شبکه فراگیر ارتباط معلم با دانش آموز یا شاد" را راهاندازی کند.
هرچند در چند ماه گذشته این اپلیکیشن با مشکلاتی مواجه بوده، اما روز به روز پیشرفت کرده و این امر نوید روزهایی بهتر را برای آموزش و پرورش میدهد. در این میان از ظرفیت صدا و سیما نیز استفاده شد. نبود تعامل مستقیم میان دانشآموز و معلم، یک طرفه بودن آموزش، تکراری بودن مباحث درسی برای برخی از دانشآموزان و نبود زمان کافی، از جمله مشکلات مهم آموزش از طریق صدا و سیما بود.
والدین دانشآموزان، بیشتر در سردرگمی فرستادن یا نفرستادن فرزندانشان به مدرسه به سر میبرند و در این میان با کار کردن با اپلیکیشن شاد نیز به خوبی عادت نکردهاند، جزئی که تا کنون در آموزش فرزندانشان نبوده.
آموزش حضوری، مکمل آموزش غیرحضوری
منصوره محمدی، یک بازنشسته فرهنگی به ایسنا میگوید: شناخت دانشآموزان توسط معلم و ارتباط عاطفی به خصوص درمقطع ابتدایی که نقش موثر و مهمی در فرآیند یادگیری دارد که این امر مستلزم آموزش حضوری است.
وی معتقد است شیوه ارزشیابی کیفی دانشآموزان در مقطع ابتدایی لزوماً نیازمند تعامل معلم ودانشآموز است که لازمه آن آموزش حضوری است؛ فرآیند اجتماعی شدن کودک، نهادینه شدن نظم، وقت شناسی، احترام به قانون، تعامل و معاشرت با گروه همسالان که منجر به نشاط و سلامت روحی کودک و یادگیری رفتارهای اجتماعی و قدرت نقد رفتارها و انتخاب رفتارها و عکسالعملهای صحیح میشود، در سایه آموزش حضوری محقق خواهد شد.
این معلم بیان کرد: از جمله ارکان آموزش صحیح به کودکان از نقطه نظرهای بارز علم روانشناسی آموزش و پرورش، توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان است که تنها از طریق آموزش حضوری امکانپذیر است.
وی بیان کرد: کشف و شناخت استعدادها، توانمندیها و نقاط قوت و ضعف دانشآموزان در آموزش حضوری امکان پذیر است که این مسئله در راستای تقویت و هدایت صحیح استعدادها و نقاط قوت و برخورد اصولی و درست با کاستیهای اخلاقی، شخصیتی و....بسیار حائز اهمیت است.
این معلم بازنشسته تصریح کرد: این موارد و بسیاری نقطه نظرات دیگر که صاحبنظران و اهل فن بر آنها آگاه ترند، گویای اهمیت و ارجحیت آموزش حضوری در مدارس است، اما اگر تنها و تنها یک مزیت از آموزش مجازی که همانا حفظ سلامتی و پیشگیری از مخاطرات بهداشتی برای فرزندانمان که سرمایههای آینده جامعه هستند را در شرایط بحرانی این مقطع زمانی مدنظر قرار دهیم، قاطعانه کفایت میکند از اینکه آموزش مجازی را برگزینیم.
در این میان دانشآموزان مناطق مرزی و مناطقی که اینترنت ندارند، از وجود این شبکه و یا حتی در برخی مناطق از وجود تلویزیون محرومند، هرچند آموزش و پرورش با ارائه بستههای آموزشی برای این گروه نیز فکری برداشته، اما به نظر میرسد فرآیند آموزشی آنان تکمیل نمیشود.
دانشآموزان آموزش عملی نیاز دارند
مرتضی محبی زاده، یکی از اولیای دانشآموزان که فرزندش در مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل است، به ایسنا گفت: در شرایط بحرانی کنونی و به دلیل وجود ویروس کرونا بهترین روش آموزش به طریق مجازی است، اما در شرایط عادی حتما باید روشهای عملی و حضوری نیز بکار گرفته شود؛ مثال آن مانند فردی است که قصد دارد رانندگی بیاموزد و علاوه بر مطالعه تئوری کتب مربوطه لازم است به طور عملی نیز در خودرو نیز مهارت کسب کند؛ در مورد سایر علوم نیز به همین شکل است.
وی افزود: به عنوان نمونه در درس شیمی تنها مطالعه کفایت نمیکند و حتما باید بطور عملی واکنشهای شیمیایی مواد در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.
این پدر بیان کرد: با این حال در مدارس با اینکه پروتکلهای بهداشتی به خوبی رعایت میشود، اما دانشاموزان شاید به درستی نتوانند این موارد بهداشتی را رعایت کنند.
آموزش و پرورش غیرحضوری؛ نیازمند نظارت دقیق
محمدعلی واقعی، مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی گفت: آموزش و پرورش غیرحضوری نیازمند نظارت دقیق و همه جانبه است.
وی افزود: خراسان جنوبی در ابعاد مختلف آموزشی، پرورشی، علمی، اجتماعی، اعتقادی و فرهنگی در جایگاه خاصی قرار دارد چراکه تمامی عملکردهای آن در سطوح گوناگون زیر ذرهبین قرار دارد لذا در این فضا عملکرد آموزش و پرورش استان نیز از حساسیتهای خاصی برخوردار است.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی، نظام آموزشی در خراسان جنوبی را در حال گذر از روشها سنتی به شیوه استفاده از فناوریهای نوین دانست و تصریح کرد: با توجه به تغییر ساختار آموزشی استان، در مواجهه با این شرایط بحرانی با استفاده از خلاقیت، ابتکارات و نوآوریهای پرسنل، عملکرد کاملاً متفاوتی داشته که شرایط را با شکلی کارآمد به پیش بردهاند.
واقعی، آموزشوپرورش را پیشتازترین دستگاهها در کسب جایگاه جدید بعد از مواجهه با بحران بیماری کرونا دانست و بیان کرد: مدافعین تعلیم و تربیت و سلامت استان دست در دست هم فعالانه و پیگیر از توسعه مراکز درمانی گرفته تا کسب موفقیت در عرصههای آموزشی، دستاورد و عملکردهای ماندگاری بر جای گذاشته اند.
دبیر شورای آموزش و پرورش خراسان جنوبی با اشاره به شبکه کارآمد نظارتی در بحث بازگشایی مدارس استان، تصریح کرد: امروز آموزش و پرورش غیرحضوری نیز نیازمند نظارت دقیق و همه جانبه است، زیرا توجه به قانون تحول تعلیم و تربیت در اجرای سند تحول بنیادین بسیار راه گشا است.
واقعی با اشاره به اهداف متعالی نظام آموزشی و پرورشی، یادآور شد: در امر تعلیم و تربیت نیازمند توسعه همفکری، هماندیشی، همدلی و همکاری یکدیگر هستیم چرا که با وجود و با حضور فرهنگیانی مومن، متعهد و فعال در همه عرصههای فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی باید آموزش و پرورش دانشآموزانی در طراز انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی تربیت کند.
افزایش ثبت نام کلاس اولیها نسبت به سال گذشته
رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش نیز در سفر به خراسان جنوبی، گفت: ثبت نام کلاس اولیها و تمامی پایههای ابتدایی در کشور، برای سال تحصیلی جدید، افزایش داشته است.
وی با اشاره به افزایش ثبتنام کلاس اولیها نسبت به سال گذشته در خراسان جنوبی، افزود: براساس بررسیهای صورت گرفته در کل کشور با وجود شرایط کرونا، ثبت نام کلاس اولیها و تمامی پایههای ابتدایی افزایش داشته است.
حکیم زاده با بیان اینکه امسال بیش از ۹۹ درصد کلاس اولیها در مدارس استان ثبت نام کردهاند، بیان کرد: تا به امروز در پایه اول دبستان یک میلیون و ۵۲۲ هزار نفر ثبت نام کردند که سال گذشته یک میلیون ۵۱۳ هزار نفر بودند و در دوره ابتدایی نیز ۸ میلیون ۴۴۶ هزار دانش آموزان ثبت نام کردند که نسبت به سال گذشته که ۸ میلیون و ۴۳۷ هزار نفر بودند، شاهد افزایش بودیم.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پررش با اشاره به رشد ۱۴ درصدی ثبتنام کلاس اولیهای خراسان جنوبی، خاطرنشان کرد: اجرای طرح خلاقانه جذبی شدن آموزگاران پایه اول در خراسان جنوبی به علت تخصصی بودن تدریس در این پایه اقدام ارزشمندی است که قابلیت تعمیم به کل کشور را دارد.
وی از دوره ابتدایی به عنوان پایه تعلیم و تربیت یاد کرد و ضمن تأکید بر جذب نوآموزان پیش دبستانی، اظهار کرد: باید با بسیج تمامی امکانات امکان جذب صد درصدی نو آموزان پیش دبستانی را فراهم کنیم.
حکیم زاده، کیفیت بخشی به آموزش را بک نیاز ضروری دانست و بیان کرد: ارتقای مدارس دولتی نیازمند برنامهریزی دقیق و اصولی و سیاستگذاریهایی است که بتواند کمبودهای دانشآموزان مناطق محروم را جبران کند که اولین آن گذراندن دوره پیش دبستانی است.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش، راهبران آموزشی و معلمان چندپایه را تنها سرمایههای کیفیت بخش آموزش و پرورش در مدارس روستایی، عشایری و مرزی دانست و بیان کرد: افزایش نرخ پوشش تحصیلی و اجرای طرح غربال گری سراسری دانشآموزان طرحهای ارزشمندی هستند که آموزش و پرورش ما را در ردیف کشورهای توسعه یافته قرار دادهاند، اما این اقدامات تنها گامهای نخست، در راستای تحقق عدالت آموزشی به شمار میروند.
وی، از ایران به عنوان کشوری پهناور با اقلیمهای متفاوت یاد کرد و ادامه داد: تولید محتواهای پیش دبستانی به صورت استانی انجام شده، اما بودجه بندی این محتواها به صورت کشوری و سراسری است.
ضعف زیرساختهای فناوری در مناطق روستایی و عشایری
حکیم زاده با اشاره به تعاملات انجام شده با صدا و سیما برای آموزش پیش دبستانیها، گفت: مقرر شده در هر استان برنامهها و محتوای آموزشی تولید و از صدا و سیمای آن پخش شود و همچنین از ظرفیت کانون پرورش فکری نیز میتوان کمک گرفت.
وی، فقر اقتصادی، کمبود منابع یادگیری، محرومیت از زیرساختهای فناوری، علمی و فرهنگی را از مهمترین تفاوتهای مناطق روستایی، عشایری و مرزی با دانشآموزان مناطق برخوردار برشمرد و اظهار کرد: باید از ظرفیت گروههای آموزشی، دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و داوطلبان برای تولید محتوا بیشتر استفاده کرده و کار سنجش و پایش را با همکاری و ارتباط بیشتر با خانوادهها تداوم دهیم.
وزیر آموزش و پرورش چند روز گذشته در حاشیه مراسم یاد یاران درباره سرانجام رایگان شدن اینترنت شبکه شاد گفت: اینترنت شاد رایگان است و اگر کسی با مشکلی مواجه شده اعلام کند. با وزیر ارتباطات هم صحبت کردم و این کار از چند روز قبل انجام شده و استفاده از شاد رایگان است.
آنچه که مهم است این است که در شرایط ایجاد شده برای ادامه آموزش و پرورش به شیوه کیفی تمام تلاش خود را انجام دهیم تا تغییری در آموزش دانشآموزان ایجاد نشود.