محمد جواد فرهانیان، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت: شورای عالی بورس و ستاد آزاد سازی سهام عدالت برای در نظر گرفتن صلاح مشمولین سهام عدالت و برای اینکه سهام ارزشمندشان با قیمت مناسبی به فروش برسد تصمیم گرفتند سفارش‌هایی که از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌ها به ثبت می‌رسد بعد از رسیدن به حد مورد نظر، به صورت بلوکی معامله شود.
وی خاطر نشان کرد: تا پنجم مهرماه، جمعاً ۱۱ هزار و ۷۷۵ میلیارد تومان از سهام عدالت سهامدارانی که سفارش فروش خود را در بانک‌ها یا کارگزاری‌ها کرده‌اند به فروش رسیده است.
فرهانیان بیان داشت: همه سهامداران عدالت می‌توانند به سایت کارگزاری خود وارد شده و به شکل آنلاین سفارش خود را ثبت کنند این سفارش به شرکت سپرده گذاری مرکزی ارسال می‌شود تا صحت اعتبار سفارش دهنده و سقف سفارش گذاری چک شود. سپس شرکت سپرده گذاری این سفارش را به کارگزاری برمی‌گرداند و کارگزاری نیز سهام را در صف فروش قرار می‌دهد.
فرهانیان گفت: به محض اینکه سهام شرکت به فروش برود ظرف ۴۸ ساعت بعد از فروش، پول به حساب کارگزاری واریز می‌شود و آن کارگزاری نیز وجه فروش را همان روز به حساب مشمولین واریز می‌کند.
وی با بیان اینکه همه سهامداران می‌توانند میزان فروش سهام عدالتشان را از سایت کارگزاری به شکل شفاف مشاهده کنند، گفت: سهامداران عدالت برای مشاهده تعداد سهام فروخته شده می‌توانند به سایت سهام‌عدالت مراجعه کرده و تعداد سهم‌ها را در نظر بگیرند. سپس، بعد از فروش سهام عدالت و واریز وجه مرتبط با آن، این سایت را برای بار دوم چک کنند. اختلاف سهام هر شرکت در این دو مراجعه سهام فروخته شده را مشخص می‌کند.
مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا در روزی که بازار منفی است نیز سهام عدالت به فروش می‌رود، تصریح کرد: مشتری‌های بلوکی در بازار سرمایه هدف و کارکردشان با خرید و فروش کنندگان خرد متفاوت است بنابراین بازار مثبت یا منفی بر آنها تأثیری ندارد و در بازار منفی نیز سهام به فروش می‌رود.
انتقال سهام عدالت فوت شدگان به صورت مکانیزه انجام می‌شود
وی درباره سهام عدالت متوفیان نیز گفت: تعداد متوفیان مشمول سهام عدالت، بیش از ۲ میلیون نفر است که انتقال سهام تعداد بسیار ناچیزی از آنها توسط سازمان خصوصی‌سازی انجام شده است. شرکت سپرده گذاری مرکزی به دلیل تعداد زیاد و پیچیدگی پیشینی انتقال سهام که به دلیل بحث انحصار وراثت و کارهایی که باید در قوه قضائیه اتفاق بیفتد وجود دارد تصمیم گرفت انتقال سهام را به صورت کاملاً مکانیزه انجام دهد.
وراث، فعلاً گواهی انحصار وراثت را بگیرند و در سایت سجام ثبت نام کنند
وی ادامه داد: وراث باید قبل از هر کاری در ابتدا گواهی‌های انحصار وراثت را با مراجعه به قوه قضائیه دریافت کنند و در سایت سجام نیز ثبت نام کنند. انفورماتیک شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در حال تلاش برای ارتباط با انفورماتیک قوه قضائیه است تا عملیات انتقال برای وراث انجام شود.
فرهانیان خاطر نشان کرد: مالیات نقل و انتقال سهام عدالت نیز در شورای عالی بورس حل شد و قسمتی از این مسیر برای انتقال هموار شده است.
سهام عدالت بین وراث تقسیم می‌شود
مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا انتقال سهام عدالت فقط به یکی از وراث می‌رسد یا به همه آنها، گفت: مالک جدید سهام عدالت متوفیان بر اساس دستوری است که قوه قضائیه در انحصار وراثت اعلام می‌کند. ممکن است بر اساس شرایطی، تمام سهام به یک نفر برسد همچنین ممکن است سهام عدالت به عنوان نمونه به ۵ نفر از وراث برسد که در این صورت سهام بین پنج نفر تقسیم خواهد شد و به همین دلیل پیچیدگی کار در شرکت سپرده‌گذاری بسیار زیاد است.
انتخاب روش غیر مستقیم ازادسازی برای وراث سهام عدالت
وی در پاسخ به این سوال که آیا برای این افراد آزادی انتخاب روش آزادسازی وجود دارد یا خیر، گفت: انتخاب روش مستقیم برای این عزیزان معنی ندارد چون سهام دولت تقسیم شده و دیگر روش مستقیمی وجود ندارد بنابراین علی القاعده برای مالکین جدید سهام عدالت متوفیان روش غیر مستقیم انتخاب می‌شود مگر اینکه ستاد آزادسازی سهام عدالت تصمیم دیگری بگیرد.
فرهانیان خاطر نشان کرد: با انتخاب روش غیر مستقیم این افراد ضرری نیز نخواهند کرد چرا که سهام شرکت‌های استانی به نمایندگی از ۳۶ شرکت استانی به مرور وارد بورس می‌شوند و افرادی که سهامدار غیر مستقیم سهام عدالت هستند برای فروش سهامشان دردسر افرادی که مستقیماً انتخاب کردند را ندارد و تنها با یک سهم سر و کار دارند.