ماجرای رشد ۲۹۱ درصدی بورس و نگاهی به آینده

کسی فکرش را هم نمی‌کرد. حتی خوش‌بین‌ترین افراد درباره آینده بورس هم نمی‌توانستند بدون لکنت زبان و با صراحت و قطعیت چنین چیزی را پیش‌بینی کنند. اما واقعیت دارد؛ شاخص کل بورس از ابتدای سال تاکنون یک‌میلیون و ۴۹۸ هزار واحد صعود کرده و به بیان دیگر ۲۹۱ درصد رشد داشته است.
۵ فروردین، وقتی پنجره معاملاتی بورس باز شد، شاخص کل عدد ۵۱۳ هزار واحد را نشان می‌داد و دیروز در زمان بسته شدن پنجره معاملات، این شاخص به ۲ میلیون و ۱۱ هزار واحد رسید. این یعنی ارزش بازاری سرمایه طی ۴ ماه و ۱۲ روز ابتدایی سال به‌طور حدودی چهاربرابر شده است.
اتفاقی که دیروز رخ داد، اگرچه ممکن است برای تعدادی از افراد عجیب و باورنشدنی باشد، می‌شد آن را پیش‌بینی کرد. وقتی طی ۲ هفته اخیر، اغلب نماد‌های بزرگ و شاخص‌ساز ریزش را تجربه کردند و شاخص کل بورس نیز در جا زد، وقتی اغلب معامله‌گران به‌سمت نماد‌های کوچک هجوم بردند، درست همان زمان می‌شد فهمید که بالاخره نماد‌های شاخص‌ساز به سطوح حمایتی و کف‌های قیمتی جذاب خود می‌رسند و درست همان زمان باید منتظر باشیم که شاخص کل قله ۲ میلیون واحدی را فتح کند.
در همین راستا دیروز شاهد بودیم که بعد از اوج شاخص در روز شنبه، هیجان برای خرید به یکشنبه تسری پیدا کرد و شاخص کل بورس با ۴۹ هزار پله صعود، معادل ۲.۵۴ درصد رشد کرد و به ۲ میلیون و ۱۱ هزار واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن نیز برای دومین روز متوالی در هفته جاری پشت سر شاخص کل ایستاد تا نشان دهد میل معامله‌گران دوباره به‌سمت نماد‌های بزرگ و شاخص‌ساز است. شاخص هم‌وزن با ۸۷۵۹ پله صعود معادل ۱.۶۹ درصد رشد کرد و به قله ۵۲۶ هزار واحدی رسید.
باز هم مثل روز‌هایی که شاخص پرواز روزانه را تجربه می‌کرد نماد‌های شاخص‌ساز همچون شستا، فارس، فولاد، شپنا و تاپیکو بودند که شاخص را حسابی بالا کشیدند.
اکنون، اما سوال اساسی در ذهن بسیاری از افراد شکل گرفته است؛ معامله‌گران تازه‌وارد و همچنین افرادی که به‌تازگی قصد ورود به بازار سرمایه را دارند در این اندیشه هستند که رشد بازار سرمایه تا کجا ادامه خواهد داشت. برای پاسخ به این پرسش باید پرسشی کلیدی را طرح کنیم و به آن پاسخ دهیم.

دلیل رشد بازار سرمایه چه بوده است؟

پاسخ به این سوال می‌تواند به ما درباره تحلیل آینده بورس نیز کمک کند. واقعیت ماجرا این است که تولید در کشور افزایش پیدا نکرده است. شرکت‌های اقتصادی حاضر در بازار شق‌القمر نکرده‌اند. محصولی جدید اختراع نشده و حتی دیده شده است که در بورس نماد شرکت‌هایی معامله می‌شود که هنوز کارخانه آن‌ها راه‌اندازی نشده است و درواقع تنها یک اسم هستند. اما بازار سرمایه رشد کرده است و پشت سر این اتفاق یک منطق وجود دارد.
منطق رشد بورس در یک جمله کلیدی خلاصه شده؛ اینکه ارزش پول ملی کاسته شده است. کاهش ارزش پول ملی یا به بیان دیگر رشد قیمت‌ها، افزایش قیمت دلار و انتظارات تورمی از آینده اقتصاد ایران، اصلی‌ترین دلایل رشد بازار سرمایه هستند.

آینده بازار سرمایه تا پایان سال ۹۹

این عوامل فتیله صعود را روشن کردند و بعد از آن معطوف‌شدن نگاه دولت به بازار سرمایه و حمایت حاکمیت از بورس، سوخت این صعود را تامین کرده است. دولت به دنبال تامین کسری بودجه خود ازطریق فروش دارایی‌ها در بازار سرمایه است. عرضه صندوق دارا یکم اولین گام دولت در این زمین بود که به درآمد ۶ هزار میلیارد تومانی منجر شد. دولت در ادامه برنامه عرضه صندوق دارا دوم و سوم را نیز در دستور کار دارد. همچنین اوراق قرضه اسلامی را نیز منتشر خواهد کرد. وزیر اقتصاد در این زمینه به صراحت اعلام کرده است که دولت تا پایان سال قصد دارد ازطریق بازار سرمایه ۶۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه خود را تامین کند.
از همین رو دولت تمام تلاش خود را برای حفظ ارزندگی بازار خواهد کرد. در همین راستا عرضه اولیه شرکت‌ها در بورس را تقویت کرده است تا بازار را عمق ببخشد. همچین راه‌اندازی مجدد معاملات آتی سکه نیز در همین‌راستا روی خواهد داد. این اقدامات کمک خواهد کرد که بازار دچار حباب نشود؛ با این‌حال نمی‌توان کتمان کرد که اکنون سهام‌های حبابی در بازار وجود دارند.
با درنظر گرفتن این مسائل می‌توان درباره آینده بازار سرمایه تا پایان سال ۹۹ و تا هر زمان دیگری قضاوت کرد. می‌توان گفت مدامی که این دلایل بنیادی برای رشد بازار سرمایه وجود داشته باشد، بازار به صعود خود ادامه خواهد داد. با این حال ممکن است شتاب رشد بورس کم یا زیاد شود و در مقاطعی حتی به سمت اصلاح نیز برود.