تعامل و تراکنش با غیر مسلمانان با حفظ استقلال و منافع ملی اشکالی ندارد

حجت الاسلام و المسلمین "حمید شهریاری" دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در نشست شورای معاونین این مجمع طی سخنانی، اظهار داشت: یکی از شعارهای اصلی ما در انقلاب اسلامی، شعار «نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی» بوده و هست. در طول انقلاب هم با استکبار شرق و هم با استکبار غرب مواجه بوده ایم استکبار شرق که خود را ابرقدرت می دانست و سیطره و هژمونی گسترده ای در صحنه جغرافیایی از آن خود کرده بود فرو ریخت و مکاتبات امام راحل(ره) در آن زمان با گورباچف رئیس جمهور وقت شوروی سابق و دعوت آنها به اسلام از خاطرات ماندنی آن دوران است.

وی با اشاره به اینکه امروز پرسشی که مطرح شده این است که گرایشی که اخیرا ما به چین و روسیه داریم این گرایش به آن شعاری که در ابتدای انقلاب داشتیم چه نسبتی دارد؟ اظهار داشت: اولا روشن است ما وقتی نفی شرق و غرب و سپس اثبات جمهوری اسلامی می کردیم نشان دهنده این بود که ما از اینکه استقلال کشورمان تحت سلطه بیگانگان قرار گیرد و بیگانگان برما سلطه داشته باشند، دوری کنیم.
دکتر شهریاری با بیان اینکه شعار نه شرقی و نه غربی ذاتا نفی استکبار و نفی وابستگی به دنیای شرق و غرب است، تأکید کرد:این بدین معناست که ما در کمال عزت و افتخار با جهان خارج ارتباط بگیریم و با این ارتباط گیری بتوانیم مبادلات و معاملات جهانی را به نفع جمهوری اسلامی تغییر دهیم.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تأکید کرد: طبیعتا همکاری با جهان در عرصه های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی وقتی به نفع جمهوری اسلامی باشد، نشان دهنده استواری ما در راه و طریق امام راحل است.
وی با بیان اینکه طبیعتا امروز دنیای جدید، دنیای تعاملات اقتصادی است، اظهار داشت: ما باید در این دنیا، راه های گسترده ای را برای تعامل با دیگران از روی مصلحت و حکمت دنبال کنیم و ارتباط داشتن با روسیه و چین در همین نقشه راه تعریف می شود. یعنی ما یک نقشه راهی داریم تا نظام جمهوری اسلامی بتواند با ارتباط گسترده با جهان در حوزه اقتصادی و اجتماعی اقتدار نظام را تثبیت کند و گام دوم انقلاب را در مسیر پیشرفت و عدالت بردارد.
دکتر شهریاری افزود: ما اگر کشور محصوری باشیم و ارتباطی با جهان خارج نداشته باشیم نمی توانیم به این مهم دست پیدا کنیم به ویژه الان که جهان به یک دهکده تبدیل شده است که نه فقط اطلاعات و ارتباطات بلکه تراکنش ها و تعاملات اقتصادی و فرهنگی نیز در یک دهکده جهانی در حال وقوع است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ادامه به شأن نزول آیه 8 سوره ممتحنه«لا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ» (خدا شما را از آنان که با شما در دین قتال و دشمنی نکرده و شما را از دیارتان بیرون ننمودند نهی نمی‌کند که با آنان نیکی کنید و به عدالت و انصاف رفتار نمایید، که خدا مردم با عدل و داد را بسیار دوست می‌دارد) بر اساس روایتی از تفسیر المیزان و تفسیر احکام القرآن اشاره کرد، و گفت: خداوند مشرکین را به دو دسته تقسیم کرده است دسته ای که دست به سلاح علیه شما برده اند و درصدد دشمنى و توطئه برآمده اند که ارتباط با آنها جایز نیست اما دسته ای دیگر که دست به سلاح نبرده وعليه شما هیچ اقدامى نكرده اند جایز است با آنها ارتباط تعاملی و تراکنشی داشته باشید.
وی افزود: بنابراین ما می توانیم با همه مردم جهان ارتباط برقرار کنیم و به نیکی رفتار کنیم مشروط بر اینکه علیه ما سلاح بر نداشته باشند و جنگ سخت و نرم علیه ما شروع نکرده باشند و قرآن هم چنین رابطه ای را تجویز کرده است.
دکتر شهریاری تأکید کرد: ما از این آیه می فهمیم با کشورهای که با ما قصد دوستی، ارتباط ومبادله اقتصادی دارند و این ارتباط کاملاً در راستای منافع جمهوری اسلامی ایران است، می توانیم دست به مبادلات و ارتباط با این کشورها بزنیم ولی رابطه و دوستی با آنهایی که دستشان به خون سرداران و ملت ما رنگین است و همواره علیه ما توطئه می کنند مورد نهی قرار گرفته است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تأکید کرد: برخی معتقدند که این آیه به وسیله آیات سوره برائت نسخ شده است و معتقدند که بر اساس آیه برائت دیگر نمی توان با مشرکین نیکی کرد. ولی برخی محققین از جمله علامه طباطبائی معتقدند که آن نهی در آیه برائت، نهی از ولایت مشرکین است در حالیکه این آیه 8 سوره ممتحنه به جواز مبادلات و تبادلات با مشرکین غیر حربی اشاره دارد و اشکالی ندارد. علامه طباطبایی معتقد است که آیه برائت نهی از ولایت مشرکین می کند در حالیکه آیه 8 سوره ممتحنه می گوید داد وستد و مبادلات با مشرکین غیر حربی اشکالی ندارد بنابراین موضوع دو آیه متفاوت است و مسئله نسخ منتفی است.
وی تأکید کرد: لذا ما از تفسیر المیزان علامه طباطبائی و تفسیر احکام القرآن شافعی در مورد آیه فوق نتیجه می گیریم ما می توانیم با مشرکین و کفار غیر حربی تراکنش داشته باشیم. وقتی در تعاملات استقلال و منافع ملی حفظ شود، ارتباط و قراردادهای اقتصادی به ویژه اگر موجب شکست حصر اقتصادی دشمنان حربی گردد، اشکالی ندارد.