کابوس شیوشگان به واقعیت تبدیل شد!

داستانِ کرمان و تخریبِ بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی‌اش را دیگر همه می‌دانند، شهری که روزی فعالان میراثی نامش را «جهنم میراث فرهنگی» گذاشتند؛ منطقه‌ای که گودال «خشت‌مال‌ها» و داستان ساخت سیتی‌سنتر در مرکز شهرش شهره عام و خاص شد و از مخدوش کردن حریم «قلعه دختر» و «قلعه اردشیر»، تکیه‌های قاجاری قرارگرفته در «محله قلعه» تا همین «شیوَشگان» یا «بام کرمان» امروز هر کدام به یک سند از تخریب آثار تاریخی تبدیل شده‌اند.

 

«شیوَشگان»‌ی که کابوس ساخت تله کابین و هتل بر بامِ آن از بین رفتن همه محوطه تاریخی‌اش بود و حالا همه آن محوطه که از شمال به دامنه کوه‌های سیدحسین و اراضی سعیدی (سیدی)، از شرق و شمال شرقی به کوه‌های آهکی شیوَشگان (صاحب‌الزمان)، از جنوب به باغ بیرم‌آباد و تخت درگاه قلی‌بیگ، از غرب به کوه‌های «تندرستان» و اراضی و باغ‌های «زریسف» و از جنوب غربی به قلعه‌های قدیمی (اردشیر و دختر) می‌رسد، ترس از فروریختن دارند، از بس که تاسیساتِ گردشگری یک هتل برای شان کابوس همیشگی شده است!

هر چند امروز بخش‌هایی از این محوطه تاریخی را در فهرست آثار ملی به ثبت رسانده‌اند، اما ساخت تله‌کابین و هتل روی عرصه و محوطه «شیوَشگان» از اولویت‌هایی است که گویا مسئولان شهری نسبت به آن توجه ویژه‌تری دارند تا حفاظت از این محوطه تاریخی!

از یک سو محمدحسن طالبیان – معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - مرداد سال گذشته در نامه‌ای به فعالی – رییس سازمان میراث فرهنگی استان کرمان – نسبت به ضرورت حفاظت از کوه صاحب الزمان کرمان به مثابه یک اثر فرهنگی و طبیعی تاکید کرده و خواسته تا «طرح‌های گردشگری در پهنه فرهنگی و طبیعی این کوه با درنظر گرفتن اولویت‌های حفاظتی تهیه شود و به مرحله اجرا درآید».

اما از سوی دیگر سیدمهران عالم‌زاده - شهردار کرمان - دوم تیر ماه در نشست خبری با رسانه‌های استانی کرمان درباره آخرین وضعیت پروژه‌ی بام کرمان اعلام می‌کند که «هتل بام‌کرمان در مرحله تایید نقشه‌ها از سوی میراث‌فرهنگی کشور است، اما عملیات محوطه‌سازی و کاشت درخت در بالای کوه در حال انجام است.»

داستانِ شیوشگان را این بار قوی‌تر از قبل بسته‌اند، به حدی که همین یکی دو روز قبل نیز "میرحسینی" رییس کمیسیون گردشگری شورای شهر کرمان در نشست عمومی شورای شهر کرمان با اشاره به حضور مسئولان موسسه ملل و بازدید از پروژه‌های این موسسه در کرمان اظهار کرد؛ «در نشستی که با حضور استاندار برگزار شد، رییس موسسه ملل اعلام کرد همه تجهیزات پروژه تله کابین در کرمان تخلیه شده و منتظر برقراری پرواز‌های خارجی برای حضور مشاور طرح و نظارت بر نصب دستگاه‌ها هستند و صورتجلسه شد که حداکثر در پاییز امسال پروژه تله کابین بهره برداری شود. اعلام شد ۱۳۰۰ متر فضای رستوران، کافی شاپ و فضای خدماتی در بالای کوه ساخته و همزمان با بهره‌برداری از تله‌کابین بهره برداری می‌شود. همچنین گزارش شد پروژه بام کرمان شامل ساختمان هتل، دریاچه و پنج هکتار فضای سبز است که بخشی از فضای سبز و دیواره حفاظتی اطراف پروژه نیز اجرا شده است.»

این اعلام‌ها یعنی هر چیزی که فعالان میراثی برای حفاظت از شیوشگان و قلعه و تاریخِ کرمانِ باستانی رشته بودند، پنبه شد.

کابوسی که همیشه از ایجاد یک تله کابین و به دنبال آن ادامه‌دار بودن نصبِ تاسیساتِ گردشگری و قلع و قمعِ تاریخِ چندهزارساله در شیوشگان وجود داشت، در حال تبدیل به واقعیت است.

امید ابراهیمی - فعال میراث فرهنگی کرمان - بعد از بررسی وضعیت ساخت و ساز‌ها روی کوه‌های شیوشگان، می‌گوید: در حالی که هنوز میراث فرهنگی هیچ مجوزی صادر نکرده، معاون میراث فرهنگی وزارتخانه مخالف طرح است، متولیان ایجاد تله کابین در کرمان، همه برنامه ریزی‌های خود را برای اجرای کاملی طرح انجام داده و حتی به دنبال ادامه دار کردن آن هستند.

او ادامه می‌دهد: بر اساس صحبت‌هایی که مطرح می‌شود، به نظر می‌رسد چند هزار هکتار بیشتر از طرح‌ها و قرارداد اولیه در این منطقه، قرار است تخریب شود، امیدواریم که مسئوولان قضایی کشور هر چه زودتر به این پرونده وارد شوند، چون به نظر می‌رسد از حدود یک‌سال گذشته مدیر میراث فرهنگی استان به طور دائم اعلام می‌کند تصمیم‌ها را به شورا و میراث کشور واگذار کرده است که در این شرایط نیز از سوی وزارتخانه نیز هنوز هیچ اعلامی در این زمینه نداشته‌اند.

وی با بیان این‌که تا زمانی که میراث کشور هم بخواهد اظهار نظر کند، هتل بام کرمان هم تاریخی می‌شود، می‌افزاید: کوه تراشیده شده و قلعه شیوَشگان با وجود تلاش فعالان میراثی هنوز ثبت نشده است، معتقدم سکوت میراث فرهنگی کشور در این شرایط معنادار است.

حالا محوطه‌ای باز در شیوشگان را دیوارکشی کرده‌اند و با گودبرداری در دل سنگ‌های کوه، فندانسیون‌های بنای جدید در دست احداث را روی هم سوار می‌کنند تا باقی‌مانده‌های نخستین سکونتگاه انسان در کرمان را هم با تلی از خاک ویران کنند.