8 پیام سلامت از مو
رشد مو روی بدن بخشی عادی از انسان بودن محسوب می شود. میزان رشد مو روی بدن و ضخامت آن به طور معمول به ژن های شما وابسته است. در شرایطی که برخی افراد دارای موی بسیار کم روی بدن خود با رنگ یا بافت بسیار روشن هستند، برخی دیگر دارای موهای تیره‌تر و ضخیم‌تر روی بدن خود هستند.
اما زمانی که شرایط موی روی بدن شما به طور ناگهانی تغییر می کند، این می تواند نشانه ای از بروز مشکل باشد. چه رشد مو سریع‌تر از حالت عادی صورت بگیرد، ضخامت تارهای مو افزایش یابد یا حتی ریزش مو را تجربه کنید، در ادامه با برخی نشانه های هشدار درباره وضعیت سلامت مرتبط با تغییرات موی بدن بیشتر آشنا می شویم.
هورمون های مردانه شما از تعادل خارج شده اند
افزایش ناگهانی در رشد یا ریزش مو در زنان اغلب به واسطه یک بی تعادلی در هورمون های مردانه (آندروژن ها) که به طور طبیعی در مردان و زنان به مقادیر مختلف وجود دارند، رخ می دهد. به عنوان مثال، افزایش تولید هورمون تستوسترون می تواند به افزایش رشد مو روی بدن منجر شود.
این شرایط هیرسوتیسم یا پرمویی نام دارد که به رشد ناخواسته مو با الگوی مردانه در زنان گفته می شود. رشد مو با الگوی مردانه به رویش مو در قسمت هایی مانند بالای ناف، سینه، یا قسمت بالایی پشت بدن گفته می شود.
همانند الگوی رویش مو مردانه، الگوی ریزش موی مردانه در زنان نیز نشانه ای از تغییر در سطوح هورمون های مردانه است. زمانی که سطوح استروژن طی دوران یائسگی کاهش یافته و در نتیجه، سطوح تستوسترون افزایش می یابد، بسیاری از زنان با نازک شدن تارهای موی سر و ضخیم شدن تارهای موی صورت مواجه می شوند. حتی ممکن است رویش مو روی چانه رخ دهد.
می تواند نشانه ای از سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد
سندرم تخمدان پلی کیستیک بیماری است که به واسطه یک بی تعادلی در هورمون های جنسی رخ می دهد و از هر 10 زن در سن باروری، تقریبا یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد.
این شرایط می تواند موجب مشکلاتی در عملکرد تخمدان ها شود که وظیفه تولید تخمک و رهاسازی آن در هر ماه به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی را بر عهده دارند. در صورت ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، تخمک ممکن است دارای مشکلات رشد بوده یا در زمان مقرر آزاد نشود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند موجب برخی علائم مانند قاعدگی های نامنظم، آکنه بزرگسالان، نازک شدن مو، یا رشد بیش از حد موی زائد روی صورت، چانه یا دیگر بخش های بدن شود. این شرایط به واسطه افزایش تولید تستوسترون در بدن رخ می دهد که رشد بیش از حد موی بدن را موجب می شود.
ممکن است با کمبود آهن مواجه باشید
هر فردی دارای یک چرخه مو است. برخی افراد به طور طبیعی ریزش مو در بهار و پاییز و برخی دیگر در تابستان و زمستان را تجربه می کنند. اما ریزش موی قابل توجه در بدن و سر می تواند به کم خونی یا آنمی، یا کمبود آهن در خون اشاره داشته باشد. افرادی که رژیم های غذایی گیاهخواری و وگان را دنبال می کنند و قاعدگی های سنگین را تجربه می کنند، در معرض خطر بیشتری برای مواجهه با این شرایط قرار دارند که به ریزش مو، شکنندگی ناخن ها، و هوس های غذایی عجیب منجر می شود. اگر به مشکل کمبود آهن در بدن خود مشکوک هستید برای انجام آزمایش خون به پزشک مراجعه کنید.
کم کاری تیروئید می تواند موجب برخی مشکلات شود
تیروئید غده ای کوچک و پروانه ای شکل در جلوی گردن است و هورمون هایی را ترشح می کند که چگونگی استفاده بدن از انرژی را کنترل می کنند. زمانی که هورمون های تیروئید به میزان کافی ترشح نمی شوند، سرعت بسیاری از عملکردهای بدن، از جمله رشد مو کند می شوند.
ریزش موی مرتبط با تیروئید دارای علائم خاصی است. اگر با ریزش ابرو و شکنندگی ناخن ها مواجه هستید، ممکن است یک مشکل تیروئید در پس این شرایط قرار داشته باشد. از طریق آزمایش خون می توانید سطوح هورمون های تیروئید را بررسی کنید.
سطوح هورمون استروژن شما اخیرا تغییر کرده است
مقدار استروژن در بدن شما می تواند بر شرایط موی سر و بدن تاثیرگذار باشد. زمانی که سطوح استروژن بالا است، تارهای مو ضخیم‌تر از حد معمول شده و سطوح پایین این هورمون می تواند به ریزش مو منجر شود. یک تغییر ناگهانی در سطوح استروژن - به عنوان مثال، پس از بارداری یا توقف مصرف قرص های ضد بارداری - می تواند به ریزش موی موقتی منجر شود.
داروهای مصرفی شما ممکن است دارای عوارض جانبی باشند
برخی داروها می توانند اثر مستقیم بر موی بدن داشته باشند. برخی از جمله داروهای ضد افسردگی و ضد انعقاد خون می توانند موجب ریزش موی موقت، به طور معمول طی فرآیندی به نام تلوژن افلوویوم شوند. این نوع ریزش مو می تواند پس از بارداری، جراحی های بزرگ، کاهش وزن چشمگیر یا استرس شدید رخ دهد.
برخی داروها نیز می توانند موجب رویش مو از جمله رشد موهای زائد بدن شوند که از آن جمله می توان به تستوسترون، دانازول (یک آندروژن)، فنی‌توئین (یک ضد تشنج)، و گلوکوکورتیکوئیدها (نوعی استروئید) اشاره کرد. در بیشتر موارد، تغییرات ایجاد شده در شرایط مو دائمی نیستند و زمانی که مصرف دارو به پایان می رسد، شرایط به حالت عادی باز می گردد.
می توانید به یک مشکل خودایمنی مبتلا باشید
اگرچه نادر است اما گاهی اوقات سیستم ایمنی از کنترل خارج شده و به فولیکول های مو حمله می کند. این می تواند به ریزش مو به صورت وصله های گرد و عجیب که به نام آلوپسی آره‌آتا یا طاسی منطقه ای شناخته می شود، از دست دادن کل موی سر که به نام آلوپسی توتالیس شناخته می شود یا از دست دادن موی سر و بدن، از جمله ابروها و مژه ها، که به نام آلوپسی یونیورسالیس منجر شود. این شرایط به طور معمول با استروئیدهای سیستمیک درمان می شوند و مو دوباره رشد می کند.
شما ممکن است یک تومور داشته باشید
اگر هیرسوتیسم به طور ناگهانی و چشمگیر شکل گرفته است و سطوح تسوسترون و دهیدرواپی آندروسترون سولفات (یک آزمایش خون هر دو را مشخص می کند) بسیار بالا هستند، شما ممکن است دارای یک تومور باشید که هورمون های مردانه ترشح می کند و پروفایل هورمونی در بدن شما را چنان تغییر داده که به رشد سریع مو منجر شده است. در این موارد، پزشک به دنبال یک تومور غده آدرنال یا تخمدان است. این شرایطی شایع نیست اما موردی است که پزشک بررسی خواهد کرد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
در شرایطی که تغییرات موی بدن می تواند به یک مشکل سلامت زمینه ای اشاره داشته باشد، اما همواره به معنای بروز مشکلی جدی نیست.
با این وجود، اگر با رشد موی جدید، تغییرات در رویش و ریزش مو روی صورت، فک، چانه یا سینه مواجه هستید، بهترین گزینه مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط است. معاینه توسط پزشک می تواند به تشخیص دلیل و در صورت نیاز آغاز درمان کمک کند.
عصرایران