عید نوروز در کشورها و شهرهای مختلف با آداب و رسوم نوروزی ویژه همان شهر و کشور برگزار میشود. در ایران، نوروز بزرگترین عید ایرانیان است و به طبع با تنوع اقوام در کل کشور، آداب و رسوم نوروزی نیز متفاوت خواهد بود، هرچند که بسیاری از آداب و رسوم ایرانیان در عید نوروز مانند دید و بازدید، چهارشنبه سوری، سفره هفت سین، رفتن بر سر مزار عزیزان از دست رفته، پوشیدن لباس نو، سیزده به در برای کل کشور یکسان است. با نزدیک شدن به اول فروردین و آداب و رسوم جشن نوروز، بد نیست که با برخی از جالبترین آداب و رسوم نوروزی ایرانیها آشنا شویم.
تهران
از جمله آداب و رسوم متفاوت شهر تهران با سایر بخشهای کشور، حضور حاجی فیروز در سراسر شهر در ماه اسفند، خوردن آش و کوکو سبزی در سیزده به در در بین جالبترین آداب و رسوم نوروزی ایرانیها است.
کرمان
مردم شهر کرمان برای پذیرایی عید کماچ سهن، قاووت، کلمپه و قطاب آماده میکنند. در روز ۱۳ فروردین نیز سبزه های خود ر. ا. برای رفع بلا در آب روان یا سر چهار کوچه می ریزند. برخی از کرمانیها در بین آداب و رسوم جشن نوروز، بر این باورند که تا ۱۳ فروردین نباید به مسافرت رفت، زیرا بر این باورند که سیزده نحس است و سیزده گیر می شوند.
خراسان شمالی
در استان خراسان شمالی اقوام مختلفی سکونت دارند که هر کدام اعیاد ملی و مذهبی را به صورت خاصی برگزار مینمایند که کیفیتی متفاوت را از عید سال نو ارائه میکنند. مردم نوروز کجه، نوروز بامه و سمنی (سمنو) میخورند. مسابقات اسب دوانی، شاخ زنی میش ها، میری نوروزی، کشتی چوخه، کبدی، خروس جنگی، رقص با چوب، پرش برای گرفتن دستمال از بلندی، چوچور، شطرنج بازی، تاب بازی و مهره بازی برگزار میکنند. کوزه شکنی از آیینها و آداب و رسوم ایرانیان در عید نوروز است که در آن کوزهای با مقداری آب از بلندترین نقطه خانه به درون حیاط خانه پرتاب میکنند و به صورت نمادین آلودگیها و اندوههای یک سال گذشته را با آن میشورند. البته این روزها این مراسم در بین آداب و رسوم جشن نوروز به دست فراموش سپرده است! پختن کلوچههای مخصوص عید که با همکاری تمام اعضای خانواده پخته میشود، از مراسمهای همیشگی خانوادهها در خراسان شمالی است.
خراسان جنوبی
مردم استان خراسان جنوبی، به کل ماه فروردین، نوروز میگویند. آنها در این ماه و در آداب و رسوم جشن نوروز سرسوزی (سبزه) مینشانند، حنا میبندند، به نیازمندان کمک میکنند و برایشان اجناس مورد نیازشان را تهیه میکنند، بازیها و رقصهای محلی انجام میدهند، لباسهای نو با رنگهای روشن، قرمز و سبز میپوشند، سفره هفت سین سپید میچینند و تفاوت هفت سینشان با سایر هفت سینها علاوه بر سپیدی این است که یک سین از سینهای سفره شان به سیاه دانه اختصاص دارد.
گیلان
آیین نوروزی در استان گیلان تفاوت زیادی با سایر مکانها ندارد. از جمله آیینهای مخصوص گیلک در استقبال سال نو، نوروز نامه خوانی یا نوروز نوسال است که افرادی خوش صدا و هنرمند با صدای زیبا به استقبال نوروز و بهار میروند. آنها محله به محله و خانه به خانه میروند و پیک بهاری هستند. همچنین از جمله آیینهای نوروزی قدیمی گیلان که امروزه بسیار کمرنگ شده، آینه تاودانی (آینه انداختن) است. چند روز مانده به نوروز و در بین جالبترین آداب و رسوم نوروزی ایرانیها چند جوان، آینهای مستطیلی را با گل بنفشه و پامچال و شاخههای کوتاه شمشاد تزیین کرده و سپس آن را به ریسمان بلندی وصل مینمایند و پس از خوردن شام آینهها را به داخل اتاق همسایگان میاندازند و در ازای آینه، سکه و تخم مرغ و مقداری حلوا هدیه میگیرند.
قزوین
مردم شهر قزوین بر روی سفرههای پارچهای قلمکار و درون ظروف بلوری رنگی، با شیرینیهای خانگی، آلبالوی خیس شده، انجیر، نقل، نخود، کشمش و نوعی توت که با خمیر پودر پسته و بادام درست میکنند، از مهمانان خود پذیرایی کرده و به آنها در بین آداب و رسوم ایرانیان در عید نوروز تخم مرغ رنگ شده (با پوست پیاز) هدیه میدهند.
سمنان
در نیمه دوم اسفند و در آداب و رسوم جشن نوروز، نوروز خوانی فردی و گروهی، با خواندن ابیاتی نوید نوروز را میدهند. در استان سمنان، نشاندنهای گل نرگس، سیر و سنبل هم در کنار سبزه عید بین مردم مرسوم است. همچنین بازیها و ترانههای محلی به همراه خوردن غذاهایی، چون سبزی پلو، ته چین، آش رشته و آش انار نیز رواج دارد.
سیستان و بلوچستان
مردم استان سیستان و بلوچستان روز اول سال نو را به کوه خواجه میروند، به رقص و پایکوبی میپردازند و جشن نوروز را برپا میکنند. آنها در سال نو، کینهها را کنار گذشته و سال نو خود را در صلح، آشتی و آرامش آغاز میکنند.
هرمزگان
در استان هرمزگان، در روز چهارشنبه سوری اگر کسی به خیاط لباسی داده تا برایش بدوزد، باید آن را بگیرد و هم وزن آن خرما یا شکر یا برنج به یک نفر فقیر صدقه بدهد. آن روز نیز کوزه نو یا کهنهای را در خانه به زمین بیندازد تا بشکند تا قضا و بلا را دور کند. مردم همیشه دل شاد هرمزگان، نوروز را شاد با نواها، بازیها و رقصهای محلی برگزار مینمایند.