چه عواملی باعث خیانت زنان می‌شود؟
ازدواج همیشه فرصت تجارب رشدی مانند مصاحبت، تعامل باز و حمایت را فراهم نمی‌کند. با این که اکثر مردم انتظار دارند که افراد در روابط متعهدانه از نظر جنسی و عاطفی وفادار باشند اما گاهی افراد در ازدواج دست به فریبکاری می‌زنند. محققان در پژوهشی با عنوان "شناسایی عوامل زمینه‌ساز خیانت زناشویی در زنان" این موضوع را بررسی کرده‌اند.
در این پژوهش که توسط امید افشاری کاشانیان، دانشجوی دکترای مشاوره دانشگاه خوارزمی، کیانوش زهراکار، دانشیار گروه مشاوره خوارزمی، فرشاد محسن‌زاده و عزیزالله تاجیک اسماعیلی، استادیاران گروه مشاوره دانشگاه خوارزمی انجام شده، آمده است:« روش مورد استفاده در این پژوهش، کیفی بود. در این مطالعه، الگوها و مسائلی که به وسیله افراد درگیر در خیانت زناشویی تجربه شده شناسایی شده است. این روش به درون تجربه افراد وارد شده و اقدام به اخذ نحوه ادراک، توصیف، احساس، قضاوت، خاطرات و گفت‌وگوی افراد با دیگران می‌کند.»
بر اساس آن چه در این مقاله آمده است، جمعیت مورد مطالعه در این پژوهش، کلیه زنانی را شامل می‌شد که به سبب مشکل خیانت زناشویی در سال ۹۶-۹۵ به مراکز مشاوره در شهر تهران مراجعه کرده بودند. در مطالعه فعلی حجم مشارکت‌کنندگان ۱۷ زن متاهل بود، که تجربه خیانت زناشویی را داشتند. جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختاری صورت گرفت. به موازات فرآیند مصاحبه‌ها، یافته‌ها تحلیل می‌شده و تعداد جلسات تا اشباع مقوله‌ها ادامه داشته است.
نویسندگان این مقاله می‌گویند:« داستان کلی برآمده از کنکاش در داستان‌های فردی مشارکت‌کنندگان در این پژوهش حاوی ۱۱ مضمون بود که در سه مقوله‌ی عمده کاهش داده شد که عبارتند از شاخص‌های زمینه‌ساز، نگاهدارنده و در نهایت پاسخ‌دهنده به خیانت زناشویی. در پژوهش فعلی، کسالت‌بار شدن زندگی بعد از کشف یکدیگر، ضعف‌های ذاتی ازدواج، آسیب‌پذیری در زمان سرکوفته شدن نیاز جنسی یا عاطفی، ایجاد تحولاتی که در کنترل خانواده نیست، در مقوله اصلی علل زمینه‌ساز خیانت زناشویی قرار گرفت.»
بر اساس آن چه در این مقاله بیان شده است، گرفتار شدن زوجین در روزمرگی و از دست دادن جذابیت‌هایی که سابقا برای همسران اهمیت داشت، آنان را به سمت خیانت زناشویی سوق داده بود. یکی دیگر از عوامل زمینه‌ساز خیانت زناشویی وجود دوره طولانی سرکوفته شدن نیازهای جنسی و عاطفی بود. بسیاری از افراد مشارکت‌کننده در پژوهش بعد از یک دوره طولانی سرکوفته شدن نیازهای جنسی و عاطفی در مقابل روابط آسیب‌پذیر شده بودند و بعد از فراهم شدن فرصت به دلیل آسیب‌پذیری از این فرصت‌ها استقبال کرده بودند.
پژوهشگران می‌گویند:« یکی دیگر از عوامل زمینه‌ساز خیانت، تحول جامعه و یا وجود عواملی بود که چندان در کنترل خانواده یا افراد نبود ولی زمینه را برای بروز روابط فرازناشویی مهیا می‌ساخت. به عنوان مثال با گسترش استفاده از اینترنت، امکان گمنامی، آسودگی و رهایی از محدودیت‌ها برای افراد امکان‌پذیر شده است.»
افشاری کاشانیان و همکارانش در این مقاله می‌گویند:« همانند پژوهشی که گلاس و رایت در سال 1985 انجام داده‌اند، در این پژوهش هم رابطه فرازناشویی اعتماد به نفس افراد درگیر را بالا برده بود. افراد درگیر در رابطه فرازناشویی در زندگی زناشویی خود تجربیاتی داشتند که اعتماد به نفس آن‌ها را دچار فرسایش می‌کرد اما برخلاف رابطه زناشویی، رابطه فرازناشویی باعث رشد اعتماد به نفس این افراد شده بود.»
در بخش پایانی این مطالعه آمده است:« به نظر می‌رسد برنامه‌های غنی‌سازی پیش از ازدواج می‌تواند به هشیاری افزایی زوجین در این زمینه کمک کند. در نهایت انجام مشاوره‌های منظم و حل مشکلات ارتباطی و نوسازی ازدواج ممکن است افراد را از جذب شدن در ایده خیانت زناشویی دور کند. البته برای اظهار نظر دقیق در این زمینه نیاز به پژوهش‌های بیشتری است.»
این مقاله در هفتادویکمین شماره‌ی فصلنامه علمی پژوهش‌های مشاوره منتشر شده است.
