دعای جوشن کبیر فرصتی برای تقویت حسن ظن به خداوند است

وی در ادامه به طرح این سوال پرداخت که چرا با وجود آنکه خداوند مصدر رحمت و منشاء همه محبت‌ها است، برخی از مردم آنگونه که باید نسبت به خداوند حسن ظن ندارند؟ افزود: انسان‌ها در موارد بسیار به گونه‌ای هستند که شرایطی را که برای آنها پیش می‌آید، متضمن مصلحت و سعادت خود نمی‌بینند، و گاه در زمان پیدایش برخی از وقایع یا حتی تصور پیدایش آنها نوعی نگرانی در درون آنها وجود دارد.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: سوال این است که با وجود آن که همه ما خداوند را دوست داریم و او را عبادت می‌کنیم، ولی این حسن ظن در مواردى ضعیف مي‌شود؟ این ضعف از چه عواملى نشات می گیرد؟ در این زمینه مشکل چندی وجود دارد که باید آنها را شناسایی و حل کنیم تا واقع بینانه‌تر با خداوند خود تعامل کنیم. 

آیت‌الله مبلغی با اشاره به اینکه در ارتباط با دعای جوشن کبیر دو مشکل را می‌توان مطرح کرد که توسط این دعا قابل حل است، گفت: مشکل اول این است که ما عادت کرده‌ایم که به هر یک از صفات الهی به صورت مستقل نگاه می‌کنیم و تفحص و تحلیل نسبت به هر صفتی را با یک نگاه ذهنی محدود، به انجام می‌رسانیم. 

وی ادامه داد: در این چارچوب وقتی یکی از صفات ذکر می‌شود انسان به دلیل گونه‌های نارسایی تعقل مفهومی و تصوری ذهن خود، تمایل پیدا می‌کند، ( چه بسا اینکه ناآگاهانه) که به حدود مفهومی آن صفت نظر اندازد و در نتیجه ناخودآگاه به تصور حدود برای خداوند بیفتد. 

آیت‌الله مبلغی تصریح کرد: همین عامل، خاستگاه و منشاء سوء ظن او به ساحت مقدس ربوبی می‌گردد؛ یعنی در ابتدا، مفهوم را به صورت مجزا از صفات دیگر می‌بیند و بر اساس وضعیت مفهومی‌اندیش ذهن خود، برای این صفت چارچوب مفهومی ایجاد می‌کند و بعد به صورت ناخودآگاه آن حدود را به خداوند نسبت می‌دهد و در نهایت سوء ظن پیدا می‌کند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم تصریح کرد: چون خاستگاه سوء ظن، حدود ( بودن تا جایی و نبودن از آن به بعد) است، سوء ظن به ماورا و مابعد آن حدود، رخ دهد.فی المثل عقل انسانی گاهی به خطا می‌رود، آنگاه که تصور می کند عدالت الهی یا اراده الهی و صبر الهی این اندازه است، در حالی که صفات الهی به هیچ وجه حدودبردار نیست.

مبلغی گفت: خداوند دارای صفات ولی بدون حدود است، ما از درک صفات لاحدودی، فراحدودی و نامحدود خداوند عاجز هستیم، ذهن ما بر اساس ابزار مفاهیم عمل می‌کند و ابزار مفاهیم نیز حرکت و حدود را منعکس می‌کند.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس اظهار کرد: دعای جوشن کبیر راهی را انتخاب می‌کند که حل مشکل در آن نهفته است، دعای جوشن کبیر صفات خداوند و اسمای الهی را به شکل متراکم، انبوه و گسترده ارائه و لحظه به لحظه آن را عرضه می‌کند.

مبلغی تصریح کرد: این عرضه مجموعه‌ای صفات، انسان را وا می‌داد که عقل خود را بر جوهر صفات متمرکز کند و آن گوهر اصلی صفات را بگیرد و نسبت به آن حدود مفهومی، حالت اهمال و نادیده‌انگاری پیدا کند و این یک طریقی است که دعای جوشن کبیر می‌تواند آن را ایجاد کند.

وی گفت: اگر صفات الهی با هم به صورت گسترده ارائه شود ما در دریای توجه به صفات، غرق می‌شویم و آن جنبه مفهومی و حدودی صفات تضعیف می‌شود و آن لب و لباب صفات، ذهن‌ها را در فرا می‌گیرد.

مبلغی با اشاره به مشکل دوم در ارتباط با ایجاد سوء ظن نسبت به خداوند گفت: آن این است که اگر (به رغم آن که خداوند از رگ گردن به ما نزدیک تر است) خودمان را در دور دست از خداوند قرار دادیم، نتیجه این در دور دست قرار گرفتن، آن می‌شود که متاسفانه به سوء ظن بیفتیم.

وی ادامه داد: سوء ظن نتیجه و محصول حالت دور بودن از چیزی و نظر افکندن به آن از دور است، وقتی از خداوند دور شدیم، دچار سوء ظن خواهیم شد و این مشکل را دعای جوشن کبیر حل می‌کند. 

مبلغی اظهار کرد: به این دلیل مشکل یاد شده را دعای جوشن کبیر حل می‌کند که این دعا خداوندی را که توصیف می‌کند در هر لحظه لحظه حیات ما و در لایه لایه زندگی ما و همه پدیده‌ها، شرایط، وضعیت‌ها، مزایا، شکایت ها، ناله‌ها، حرکت‌ها، رزق‌ها، هموم و غموم، خوشحالی‌ها، مصیبت‌ها، محبت‌ها و آرزوها و.... وجود دارد.

وی گفت: دعای جوشن کبیر خدا را در همه این پدیده‌ها، پدیدارها، مسائل خرد و کوچک انسانی در جامعه، شرایط فردی و خانوادگی قرار می‌دهد، خداوندی که ما او را در دور دست قرار داده بودیم با دعای جوشن کبیر به یک خداوند حاضر در زندگی و در لایه‌های زندگی برای ما ظاهر می‌شود.

او تأکید کرد: در نتیجه، این دعا می‌تواند یک فرصت را برای چند برابر کردن و تقویت و استحکام حسن ظن به خداوند فراهم بیاورد.