یادگیری زبان انگلیسی برای مایی که توی زمینه های تخصصی فعالیت داریم یک الزامه. از کیفیت ترجمه ها که بگذریم، سرعت تولید محتوا با سرعت ترجمه به هیچ وجه قابل قیاس نیست و اگر فقط به منابع فارسی اکتفا کنیم مثل اینه که کنار دریا توی تشت شنا کنیم!
مهدیه حسینی در ویرگول نوشت:
من به لطف سالها فیلم دیدن به زبان اصلی مشکل خاصی توی دیدن ویدیوهای آموزشی یا خوندن مقالات نداشتم، اما سال گذشته یه تلنگری خوردم و شروع کردم زبان انگلیسی رو خیلی جدی و تخصصی تر خوندم، و تازه بعد از ارتقای سطح زبانم بود که فهمیدم تا حالا چه چیزی رو از دست میدادم.
شنیده بودم که گوته برای خواندن شعر حافظ، زبان فارسی رو یاد گرفت اما نمیفهمیدم چرا. الان هم نمیتونم در قالب کلمات بیان کنم اما یادگیری یک زبان ظرفیت ذهنیم رو به نحوی تغییر داده.
تو این روزهای کرونا که وقت آزادمون بیشتر شده، فرصت خوبی برای یادگیری داریم. تصمیم گرفتم تجربه خودم از یادگیری زبان رو با شما به اشتراک بذارم، و امیدوارم براتون مفید باشه.
مهمترین چیز در یادگیری زبان، ایجاد روتین و عادته
روتین یه ابزار قدرتمند برای غلبه بر خستگی، بی حوصلگی و حواس پرتیه. عادت های کوچکی درست کنید که نگه داشتنشون سخت نباشه. مثل مرور چند لغت بعد از صبحانه، یا گوش دادن پادکست قبل از خواب و .. یادتون باشه که مهمترین نکته اینه که برنامه ای داشته باشید که منعطف و سبک باشه و تو هر روزی قابل تکرار باشه. روزهای اول انرژیتون بیشتره و شاید وسوسه بشید که برنامه سنگینی بچینید، اما این کار باعث میشه بعد از مدت کوتاهی دیگه نتونید ادامه بدید. اینجاست که سعدی می فرماید:
رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود ......... رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود
حالا چی بخونیم اصلا؟
روزی که تصمیم گرفتم زبان بخونم رفتم انقلاب و چندتا کتاب معروف و دوتا بسته فلش کارت لغت گرفتم. بعد از یه هفته متوجه شدم که هیچ کدومشون به دردم نمیخوره و پول توی جوب ریختم. چرا؟ چون کتاب خوندن برام کسل کننده بود. برای همین منابع مخصوص خودم رو انتخاب کردم.
1. کلمات (vocab)
برای یادگیری کلمات بهترین روش به نظرم استفاده از فلش کارت و جعبه لایتنره. هیچ کلمه ای هرچقدر هم چغر باشه نمیتونه در برابر قدرت تکرار مقاومت کنه. اما به جای استفاده از کارتهای فیزیکی، از اپلیکیشن Anki استفاده کردم. این اپ نسخه های دسکتاپ و موبایل داره (ios متاسفانه پولیه اما اندرویدش رایگانه)، و پکیجهای کارت رایگان زیادی داره.
2. گرامر
برای گرامر میتونید از کتاب grammar in use استفاده کنید یا سرچ کنید و از طریق وب اونها رو پیدا کنید و یاد بگیرید. اما دوتا نکته مهم این وسط هست:
- هر گرامری به دردتون نمیخوره. اگه افعال حال و گذشته و آینده رو یاد بگیرید و بتونید چندتا جمله شرطی با if و while و then بگید و جمله سوالی مطرح کنید، بیشتر راه رو رفتید. اگر قصد آزمون دادن ندارید و علاقه هم ندارید، خیلی از ساختارهای گرامری رو میتونید بیخیال شید.
- هرگرامری که یاد گرفتید رو باید انقدر تکرار کنید که ملکه ذهنتون بشه. اگه از گرامر استفاده نکنید، یادتون میره! مهم نیست چندبار از روش بخونید
3. خواندن (Reading)
هر چیزی که بخونید خوبه. من عاشق خوندن سایتهای خبری مثل The economist و scientific American هستم(سایت اکونومیست اجازه مطالعه تعداد محدودی مقاله رو میده. اما اگه جاوااسکریپت مرورگر رو غیر فعال کنید حله). کتاب هم منبع خوبی برای مطالعه است. اکثر کتابهای آموزشی متنهای دستکاری شده و ساده ای دارند، اما کتابهای خوبی مثل inside reading و focus on vocabulary هم وجود دارند.
اما روش خوندن به چه صورت باید باشه؟ یک متن کوتاه انتخاب کنید. سعی کنید اول یک بار کل متن رو بخونید و محتواش رو بفهمید (اگر نشد چندبار بخونید، مهم اینه که زیاد ریز نشید و سعی کنید سریع بخونید). بعد از اینکه محتوای کلی رو فهمیدید، حالا دوباره از اول ریز به ریز بخونید. معنی تمام کلمات رو دربیارید. اگر ساختار گرامری جدیدی میبینید، دورش خط بکشید و سعی کنید بفهمید چرا اینجوری نوشته شده. خلاصه که تا یه متن رو جراحی نکردید و ریز به ریزش رو نفهمیدید، بیخیالش نشید.
4. شنیدن (Listening)
دو مدل گوش دادن داریم. Active و passive
گوش دادن خنثی میشه همین شنیدن دیالوگ های فیلم. یا شنیدن یک پادکست در حال رانندگی یا وقتی داره خوابمون میبره. اگه فرصتی برای گوش دادن فعالانه ندارید، خنثی گوش بدید. به هر حال کاچی بهتر از هیچی! اما اگه بتونید اکتیو گوش بدید، قله هایی رو فتح میکنید که نگم براتون!
گوش دادن فعال چجوریه؟
یه صوت رو انتخاب میکنید. حالا پادکست، یه سخنرانی تد، هرچیزی. ترجیحا ترنسکریپت (متن) اون صوت موجود باشه بهتره. اول صوت رو از اول تا آخر گوش بدید تا جایی که همشو بفهمید. چند بار از اول تا آخر گوش بدید و تمام کلمات رو سعی کنید بفهمید (اگه با یه بار گوش دادن فهمیدید فایل آسونی انتخاب کردید!). حالا این وسط ممکنه یکی دو کلمه رو نفهمید، اشکال نداره.
تو مرحله بعدی، سعی کنید خودتون اون صوت رو ترنسکرایب کنید. اینجوری که یه تکه مثلا 5 ثانیه از وویس رو پلی میکنید، بعد pause میکنید و سعی میکنید اون 5 ثانیه رو بنویسید. اگه نشد، دوباره همون 5 ثانیه رو پلی میکنید و سعی میکنید دوباره همون کلمات رو از اول بنویسید، نه اینکه جاهای خالی نوشته قبلیتون رو پر کنید. این 5 ثانیه رو که نوشتید برید سراغ 5 ثانیه بعدی. ترنسکرایب فرایند خسته کننده و ضد حالیه، اما اگه بتونید تحمل کنید نتایجش عالی و درخشانه.
- مثلا گفتی برنامه سبک!! این ترنسکرایب الان سبکه؟!
- برای این تمرین و تمرین جراحی reading که قبلا گفتم، میتونید به جای برنامه روزانه برنامه هفتگی بچینید.
منابع من برای لیسنینگ:
برای سطح خیلی مبتدی: پادکست های 6minute English که bbc تولید میکنه.
سطح بالاتر از مبتدی: یک پادکست هست به نام Luke's English podcast. لوک یه معلم انگلیسیه که حدود 13 ساله داره پادکست ضبط میکنه. پادکستش هم محتوای خوبی داره هم فانه. از طریق اپلیکیشن های مختلفی هم در دسترسه. غیر از این، سخنرانی های تد هم همیشه یه منبع عالی به حساب میان. سایت Scientific american هم یه بخشی داره به نام 60second science، اون هم جذابه.
5. صحبت کردن (speaking)
شما هم تو انگلیسی حرف زدن خجالتی هستید؟ من خجالت میکشیدم اما خجالت نداره! نه تنها هموطن هاتون انگلیسی رو به صورت native صحبت نمیکنن، بلکه خیلی از خارجی هایی که میبینید هم یا انگلیسی بلد نیستند یا زبان دومشونه، یعنی در بهترین حالت مثل مان! پس بیایم به این خجالت الکی غلبه کنیم.
برای تمرین speaking بهترین حالت اینه که با یکی دیگه که اونم داره یاد میگیره حرف بزنید. راجع به هرچی که دوست دارید، اتفاقات روزمره، آب و هوا، مسافرت هایی که رفتید و .. اولاش کلی کلنجار میرید واسه پیدا کردن یه کلمه، اما به مرور بهتر میشه.
اگه پارتنر زبان نداشتیم چی؟ برای اینم راه حل داریم:
- تو ذهنتون سناریو درست کنید و سعی کنید راجع به اون انگلیسی فکر کنید. مثلا دیروز همکارم به من گفت تو خوب کار نمیکنی. اصلا به چه حقی همچین حرفی زده؟ سعی کنید فکرهاتون رو به انگلیسی ترجمه کنید.
- بنویسید. یه دفترچه داشته باشید و روزمره هاتون و افکارتون رو به انگلیسی بنویسید. اینجوری توی رایتینگ هم قوی میشید.
- یه موضوع انتخاب کنید، راجع بهش فکر کنید، بعد به مدت یک دقیقه راجع بهش حرف بزنید و صدای خودتون رو ضبط کنید. بعد به صدای خودتون گوش بدید. اگه راضی بودید که هیچ، راضی نبودید دوباره این فرایند رو تکرار کنید تا به رضایت برسید.
- یه اپلیکیشن هست که من تست نکردم فقط تعریفش رو شنیدم، به نام speaky. گویا افرادی که عضوش هستند هر کدوم میخوان یه زبان دیگه یاد بگیرند. مثلا میتونید با افرادی که انگلیسی زبان هستند و میخوان فارسی یاد بگیرند مکالمه کنید.
خلاصه....
من روشی که "مطالعه" زبان رو برام جذاب و ممکن کرد رو با شما درمیون گذاشتم، اما:
به تعداد آدمها راه هست برای رسیدن به خدا
در نهایت مهم ترین نکته اینه که روشی رو پیدا کنید که براتون لذت بخش باشه، و از اون یه روتین بسازید و حفظش کنید.