«طلا» با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما همخوانی ندارد
جبار آذین منتقد سینما درباره فیلم سینمایی «طلا» به خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: پرویز شهبازی از جمله سینماگران جوان نواندیش کشور است. این فیلمساز با ذوق و سلیقه خود، نگاه متفاوت اجتماعی و خانوادگی را به انسان، زندگی و موقعیت آدم‌ها در شرایط مختلف معطوف و از زاویه آسیب شناسی انسانی با مسائل برخورد می‌کند؛ اما اینجا آنچه مهم است، داشتن دانش اجتماعی در کنار احترام و شناخت نسبت به فرهنگ مخاطب و همسو کردن سلیقه فیلمساز با سلیقه اجتماعی است. از آنجا که فیلم برای مخاطب ساخته می‌شود، بنابراین باید سلیقه و نظر مخاطب در پردازش مضامین و داستان آن لحاظ شود.
وی افزود: شهبازی در فیلم‌های متفاوت خود کوشیده افزون بر نگرش متفاوت در عرصه فرم به محتوا هم نگاه مناسب داشته باشد؛ اما این مناسبت‌ها بیش از هرچیز ناشی از نگاه و سلیقه فیلمساز است که گاه با نگاه اجتماعی در یک جهت و یک سو قرار نمی‌گیرد.
آذین با اشاره به مضمون این فیلم سینمایی تصریح کرد: مضمون اساسی فیلم «طلا» که به نوعی در گونه اجتماعی و شاید خانوادگی قرار می‌گیرد، مسئله نوعی ازدواج است که از منظر شرع و عرف ما مورد بحث و گفتگوست. ازدواجی که چندان مورد پذیرش اجتماع و به کل شرعی نیست. گرچه شهباری فیلمنامه نویس متبحر و در حوزه فیلمسازی هم صاحب تشخیص و دانش سینمایی است، اما این تبحر و تشخیص در خدمت مضمون قرار گرفته که این مضمون می‌تواند فرهنگ، مناسبات خانوادگی و اجتماعی جامعه را خدشه دار کند.
این منتقد سینمایی ادامه داد: ازدواج سفید در سال‌های اخیر با ورود فرهنگ نامناسب غیر ایرانی وارد روابط اجتماعی کشور ما شده و اساس زندگی ایرانی اسلامی جامعه را تحت الشعاع قرار داده است. این سبک زندگی بخشی از روش معاش و روابط نسل جوان و حتی نوجوان را متاثر کرده است.
وی تاکید کرد: با آنکه که «طلا» از منظر پردازش مضامین چندان عمیق و تحلیلی نیست و توجه فیلمساز بیش از مضمون به فرم معطوف شده است، سوال اینجاست که آیا فیلمساز به دفاع از ازدواج سفید و ثمره آن پرداخته یا کوشیده این نوع مناسبات را به نقد بکشد؟! به نظر فیلمساز در فیلم به طور واضح این مناسبات را نقد نمی‌کند، بلکه به صورت سطحی در قالب یک داستان بازگو می کند. اما همین بازگو کردن صرف و نگاه محدود، نه همه جانبه و علمی و اجتماعی و روانشناختی به این نوع سبک زندگی، سبب می‌شود تا مخاطب واقعیت ازدواج سفید را تثبیت شده بپندارد و فکر کند با ثمره چنین ازدواج‌هایی چه باید بکند. به نظر فیلم تلاشی غیرمستقیم است برای تثبیت این نوع مناسبات ناپسند اخلاقی، انسانی و اجتماعی.
آذین در پایان گفت: «طلا» کوشیده ضمن توجه به بخشی از شخصیت پردازی و داستان سازی و همچنین ساختار هنری، حرف مخاطب را بازگو کند. فیلم از منظر ساختار هنری و داشتن چفت و بست دراماتیک فیلمنامه، کمی تا قسمتی از آثار متوسط سینمایی بالاتر قرار می‌گیرد، اما این به معنای آن نیست که به لحاظ محتوا مناسب جامعه ماست و از نظر ساختار هنری بهتر از دیگر ساخته‌ها و آثار سینمایی فیلمسازش است.
