امیرحسین جلالی روانپزشک و روان درمانگر تحلیلی در گفتگو با مهر با اشاره به پلتفرمهای اینترنتی که محصولات مختلفی را برای مخاطبان عرضه و ارائه میکنند بیان کرد: تردیدی وجود ندارد که استفاده از این پلتفرمها بدون ساز و کار مناسب، میتواند عوارض جانبی برای مخاطب داشته باشد اما این عوارض به این معنا نیست که باید پلتفرمها تعطیل شوند یا محدودیتهای جدی برایشان ایجاد شود.
وی اضافه کرد: کمبود سواد رسانهای در ایران موضوع تحقیق شدهای است. اما در عین حال باید فضای نسبتاً آزاد رسانهای فراهم باشد و مکانیزمهای دیگری هم باشد تا سواد رسانهای و تفکر انتقادی ارتقا یابد.
تعریف پیوستهای سلامت روانشناختی برای ویاودیها
جلالی با مخاطب قرار دادن سازمانهای مسئول تصریح کرد: باید پیوستهای جدی سلامت روانشناختی برای این سرویسها تعریف شود. وقتی کودک یا نوجوانی خیلی سریع و راحت میتواند به این رسانهها دسترسی داشته باشد و از آنها استفاده کند باید حتماً قوانینی برای این مدیومها لحاظ شود.
وی افزود: این مدیومها باید حتماً موظف باشند که مجموعه قوانین و مقرراتی را برای نظارت والدین نصب کنند. در نقاط دیگر جهان هم برخی از بازیها یا محتواها در قالب خرید از پلتفرم، محدودیت سنی دارد و نمیتوان اجازه داد هرکسی آن را خریداری کند.
والدین حساس باشند
این روانپزشک در بخش دیگر خانوادهها و والدین را خطاب قرار داد و عنوان کرد: البته همیشه نمیتوان نهادهای نظارتی را مسئول دانست بلکه خود والدین و مردم هم باید حواسشان را روی این اتفاقات متمرکز کنند. میزان مهارتهای بهرهبرداری استفاده کودک از تکنولوژی طی سالهای اخیر رشد بالایی داشته است. شاید در نسلهای پیش فناوری در حد ماشین حساب بود اما الان بچهها از سنین پایین مهارتهای بالایی از سیستمهای رایانهای و تکنولوژیها دارند و راحت میتوانند به این شبکهها وارد شوند و کنجکاوی کنند.
این رواندرمانگر تحلیلی عنوان کرد: نظارت بر محتوا دیگر مثل گذشته نیست و قوانین هم باید در این راستا به روز شود. به طور مثال این پلتفرمها باید برای والدین به نوعی قابل خرید باشد و دست کم برای زیر ۱۵ سال قابل خرید نباشد. وقتی ویدئویی برای کودک مناسب نیست یا محتوای خشونت آمیزی دارد، تماشای آن عوارض بعدی را در بر خواهد داشت و حتی درج ردهبندی سنی صرف میتواند کودک و نوجوان را بیشتر ترغیب کند تا به تماشای این محتوا بنشیند.
نظارت هوشمند روی پلتفرمها
جلالی در ادامه یادآور شد: وقتی بستر تکنولوژیک را فراهم میکنیم باید در کنارش این نظارتها را هم نواورانه و فناورانه کنیم. متأسفانه نظام آموزش و پرورش تفکر خلاق را به کودکان آموزش نداده است و اگر ما توان بهره مندی منتقدانه از اخبار را نداشته باشیم هر خبری را باور میکنیم.
وی در پایان باز هم روی نظارت توسط والدین در استفاده از این پلتفرمها تاکید کرد و گفت: نظارت هوشمند روی این پلتفرمها میتواند تا حدی برای عموم مفید باشد به ویژه که نظارت توسط والدین باید به شکل کنترلهای درونی و آموزش فرزندان اعمال شود، نه اینکه صرفاً آنها را محدود کنند.