یکی از مسائل مهم مورد توجه سیاستمداران کشورهای استکباری در جهان امروز، این است که برای دستیابی به اهداف استعماری خود و تاثیر گذاشتن بر ذهن مخاطبانشان از روشهای روانی و تبلیغاتی بهره میگیرند که اصطلاحاً به آن «جنگ روانی» میگویند. جنگ روانی یکی از شاخههای جنگ است که رگههایی از آن همیشه در انواع مختلف جنگ, اعم از جنگ نرم و جنگ سخت یافت میشود. در واقع جنگ روانی به جریانی گفته میشود که در آن عدهای به وسیله ابزارهایی چون رسانهها, شبکههای اجتماعی نشریات و کتابها بر افکار، تمایلات و عواطف حریف خود تاثیر میگذارند و طرف مقابل را به انجام رفتاری مطابق میل خود وادارمی کنند. بنابراین عملیات روانی یا جنگ روانی ابزار مهمی در تقویت یا تضعیف امنیت ملی محسوب می شود.
تاریخچه جنگ روانی مربوط به امروز و دیروز نیست, بلکه از تاریخ حیات بشر انسانها از این ابزار برای پیشبرد اهداف خود استفاده کردهاند، تا حدی که روند تکامل جنگ روانی و روشهای آن سرعت گرفته است، به طوری که امروزه به بخشی غیرقابل انکار و مهم برای پیشبرد اهداف حکومتها و انسانها تبدیل شده است. در دوران زمامداری رسول اکرم(ص) و زندگی اهل بیت عصمت وطهارت نیز استفاده از عملیاتهای روانی جایگاه ویژه و مهمی داشت. به طور مثال در سیر جنگها و غزوات رسول اکرم(ص) نیز بکارگیری ماهرانه شایعات و تفرقهافکنیها در طیف مقابل جایگاه ویژهای داشت. ماجرای جنگ احد در زمان پیامبر(ص) اهمیت جنگ روانی را در آن دوران به خوبی مشخص میکند. جنگ احد بین مسلمان و مشرکان مکه صورت گرفت؛ در ابتدای جنگ مسلمانان به سرعت در حال پیشروی و شکست سپاه دشمن بودند تا اینکه در این میان کسی با پخش کردن شایعه کشته شدن پیامبراکرم (ص ) موجب تضعیف روحیه مسلمان شد، تا حدی که جز عدهای اندک از یاران با وفای رسول اکرم (ص ) باقی نماندند و بقیه پراکنده شدند. در واقع شکست مسلمانان در جنگ احد به دلیل استفاده از عملیات روانی در سپاه دشمن بود.
رهبر معظم انقلاب نیز با بينش و درک عميق خود، بارها بر اهمیت جنگ روانی تاکید کردهاند و فرموده اند: «باید واقعیتها را به معنای واقعی کلمه دید، نه آنچه که به عنوان واقعیت القاء میشود. شما جوانها خیلی خوب میدانید؛ در جنگهای روانی که امروز در دنیا معمول است، یکی از کارها القای واقعیتهای غیرواقعی است؛ چیزهایی را به عنوان واقعیت القاء میکنند که واقعیت ندارد؛ شایعه درست میکنند، حرف میزنند، که واقعیت نیست؛ اگر چنانچه کسی چشم باز و بینا نداشته باشد، دچار اشتباه میشود. اینکه ما میگوییم بصیرت، به خاطر این است. یکی از کارکردهای بصیرت همین است که انسان واقعیتها را آنچنان که هست، ببیند. در تبلیغات گاهی یک واقعیتی را از آنچه که هست، چندین برابر بزرگتر نشان میدهند؛ در حالی که بعضی از واقعیتهای دیگر را اصلاً نشان نمیدهند. ۱۳۹۲/۰۵/۰۶»
همچنین رهبرمعظم انقلاب در رابطه با جنگ روانی دشمن علیه ایران فرموده اند: «در جنگ روانی و آنچه که امروز به او جنگ نرم گفته میشود در دنیا، دشمن به سراغ سنگرهای معنوی میآید که آنها را منهدم کند. ۱۳۸۸/۰۷/۰۲»
امروزه نیز عملیات روانی به ابزاری کمهزینه و بسیار اثربخش تبدیل شده که به تأثیرات ابزارهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی قوت میبخشد و با القای پیام خود به ذهن مخاطب، امکان تأثیرگذاری بر افکار مخاطب را فراهم میکند. با پیشرفت علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات و ظهور دنیای مجازی، عملیات روانی نیز متناسب با آن، تعریف شد و از فضای مجازی در جهت رسیدن به اهداف خود بهره گرفته شد.
عصر حاضر که عصر ارتباطات و اطلاعات است، بهره بردن از فضای مجازی برای تاثیر گذاشتن بر جوامع هدف توسط کشورهای توسعهیافته و استعماری رشد چشمگیری یافته است. با ورود شبکههای اجتماعی که بیشتر با سرمایهگذاریها و بودجه سازمانهای اطلاعاتی آمریکایی و صهیونیستی به وجود آمده است، نقش شبکههای اجتماعی و فضای مجازی در ایجاد جنگ روانی اهمیت بیشتری پیدا میکند. توییتر و فیسبوک از جمله شبکههای اجتماعی پربازدیدی هستند که به کمک سازمانهای اطلاعاتی آمریکایی - صهیونیستی گسترش پیدا کردهاند. این سازمانها به کمک اطلاعات کاربران این شبکههای اجتماعی و عوامل اطلاعاتی خود در نقاط مختلف جهان به پیشبرد اهداف و مأموریتهای مدنظر خود و حاکمانشان در کشورهای دیگر میپردازند.
برای مثال باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا و هیلاری کلینتون وزیر امور خارجهی دولت اوباما بارها به صراحت به ساماندهی انقلابهای مخملی در جهان و فتنه ۸۸ در ایران با استفاده از ابزارهایی مثل رسانهها و شبکههای اجتماعی نظیر فیسبوک توییتر، گوگل پلاس و.... اعتراف کردهاند؛ بنابراین میتوان شبکههای اجتماعی و به صورت کلیتر فضای مجازی را مهمترین ابزار دشمنان برای اثرگذاری بر افکار عواطف و احساسات مردم برای ایجاد جنبشهای اعتراضی علیه حکومتها و پروژههای براندازی دانست.
با توجه به اهمیت و نقش تعیین کننده فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و گسترش روزافزون این ابزارها بین مردم، برنامهریزی برای پیشگیری و مقابله با اهداف شوم دشمنان در این شبکهها بسیار حائز اهمیت است. رهبر معظم انقلاب نیز مکرراً بر ضرورت استفاده از تواناییها و قابلیتهای جوانان انقلابی و اقدامات سنجیده و هوشمندانه در جهت مقابله با عملیاتهای روانی دشمنان و تبدیل کردن تهدیدها به فرصت در فضای مجازی به عنوان ابزاری کارآمد در مسیر انقلاب اسلامی تاکیید کردهاند؛ لذا حضور آگاهانه و فعال جوانان انقلابی در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و استفاده هوشمندانه از ابزارهای جنگ روانی در این فضا امری ضروری است.
منبع: خبرنگاران جوان
انتهای پیام/