آموزش و پرورش همکاری با پیام رسان های ایرانی را رد کرد

طبق توافق‌نامه ای پلتفرم‌های مربوط به شبکه اجتماعی دانش آموزان(شاد) در اپراتور همراه اول به وزارت آموزش و پرورش به‌صورت نامحدود ارائه می شود.

وزارت آموزش و پرورش دلیل عدم همکاری با پیام رسان های ایرانی از جمله روبیکا، گپ، آی‌گپ، سروش و بله را به‌علت اختصاصی نبودن فضا آموزش، عدم همراهی مناسب پیام‌رسان‌ها با بخش فنی و جلوگیری از درز اطلاعات دانش‌آموزان عنوان کرد.

همزمان با تعطیلی مدارس و مراکز آموزشی برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا که باعث کاهش تا50درصدی ابتلا به کووید19شد و مورد تشویق سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت؛ آموزش و پرورش در قدم اول برای پیگیری امورات آموزشی از شبکه های تلویزیون بهره گرفت اما به دلیل عدم تامین بسیاری از نیازهای ارتباطی، در گام بعدی اقدام به تاسیس شبکه اجتماعی ویژه ای برای دانش آموزان کرد.

چندی بعد این وزارتخانه اعلام کرد که با همکاری ۵ پیام‌رسان گپ، آی‌گپ، سروش، بله و روبیکا طرح آموزشی شبکه اجتماعی «شاد» را در بستری برای ارائه خدمات آموزشی به دانش‌آموزان اجرا خواهد کرد.

این وزارتخانه در اسفند ماه درخواست همکاری خود را به پیام‌رسان‌ها اعلام کرد و از آن‌ها خواست تا با اتصال به ‌API آموزش و پرورش، بستر خود را برای پیاده‌سازی شبکه‌اجتماعی دانش‌آموزی شاد آماده کرده و آن را به صورت رایگان دراختیار دانش‌آموزان و معلمان بگذارند.

قرار بود از روز 16فروردین ماه استفاده از این شبکه اجتماعی برای دانش آموزان، معلمان و مدیران فراهم شود اما مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش‌وپرورش با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد راه‌اندازی شبکه‌ اجتماعی دانش‌آموزان به‌منظور صیانت از حقوق آموزشی و تربیتی دانش‌آموزان و مطمئن‌شدن از امن‌بودن بستر ارتباطی این شبکه به‌تعویق افتاده است و این کار به زمان بیشتری برای بررسی فنی و کسب اطمینان لازم نیاز دارد.

در نهایت روز گذشته، آموزش و پرورش با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که اپراتورهای همراه اول و ایرانسل برای ایجاد چنین ظرفیتی مناسب تشخیص داده شده‌اند که با پذیرفتن شرایط سخت فنی از سمت همراه اول، توافق‌نامه‌ای برای ایجاد «شبکه آموزشی دانش‌آموز» با عنوان «شاد» امضا شد.

بنا بر اطلاعیه این وزارتخانه، کنار گذاشته شدن پیام‌رسان‌ها از این پروژه ملی را در روابط کارفرمایی- پیمانکاری امری معمول دانسته چرا که آنها خدمات خود را برای بررسی به آموزش و پرورش ارائه کرده بودند.

در این بیانیه آمده است: «در ابتدا تصور بر این بود که تعامل با پیام‌رسان‌های داخلی می‌تواند تأمین کننده این نیاز باشد. لکن اختصاصی نبودن این فضا، عدم همراهی مناسب پیام‌رسان‌ها با بخش فنی برای انجام تست‌های مورد نیاز، عدم تامین ویژگی‌های خواسته شده آموزش و پرورش از سوی پیام‌رسان‌ها و بروز ملاحظات مهم فنی و نیز انتقاد درست برخی متخصصان درباره امکان درز اطلاعات دانش‌آموزان، لزوم راه اندازی شبکه اختصاصی در مالکیت آموزش و پرورش مورد مطالبه جدی معلمان و متخصصان فنی و تربیتی قرار گرفت. لذا آموزش و پرورش تصمیم به راه اندازی شبکه‌ای اختصاصی، مستقل و ایزوله که در مالکیت خودش باشد گرفت. در پی این تصمیم کلیه شرکت‌های پیام رسان مشارکت کننده از جمله روبیکا، گپ، سروش، بله و آی گپ که خدمات خود را برای بررسی به آموزش و پرورش ارایه کرده بودند کنار گذاشته شدند که امری معمول در روابط کارفرمایی-پیمانکاری است.»

در بخش دیگری از بینیه آمده است:« خوشبختانه برای اولین بار در تاریخ آموزش کشور، وزارت آموزش و پرورش پلتفرم اختصاصی با مالکیت انحصاری خودش را راه اندازی کرده که معلمان و دانش آموزان می‌توانند به راحتی در فضایی امن همچون فضای مدرسه با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند. معتقدیم در حوزه پلتفرم نیاز به اعمال حاکمیت از نوع مالکیت وجود دارد اما در سطح سرویس و خدمات آماده همکاری همه جانبه با بخش خصوصی و ارایه دهندگان خدمات آموزش مجازی برای اتصال به پلتفرم شاد برای ارتقای کیفیت آموزشی دانش آموزان هستیم اما اجازه ایجاد انحصار از هیچ نوعش به هیچ بخش و گروهی از جمله پیام رسان‌ها داده نخواهد شد. جزئیات این همکاری در روزهای آینده از سوی این وزارت خانه منتشر خواهد شد.»

وزارت آموزش و پرورش ضمن تکذیب اخبار مربوط به ایزوله نبودن شبکه شاد در اطلاعیه اش آورده است: «ضمن تکذیب برخی اخبار کذب در خصوص عدم مالکیت آموزش و پرورش یا اختصاصی نبودن یا ایزوله نبودن شبکه یا امثال این گونه ادعاهای نادرست خاطرنشان می‌سازد که این نرم افزار توسط نهادهای دانشگاهی کشور بررسی و تایید شده است. لذا ضمن دعوت از متخصصان صاحب صلاحیت این حوزه برای بررسی این نرم افزار، حق آموزش و پرورش برای پیگیری حقوقی این گونه دعاوی نادرست محفوظ بوده و در صورت تکرار این گونه ادعاهای واهی نسبت به اقامه دعوی حقوقی اقدام خواهد شد.»

هرچند مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ ساعاتی قبل از انتشار بیانیه وزارت آموزش و پرورش، در توییتر خود در پیامی اعتراض آمیز از همکاری انحصاری آموزش و پرورش با روبیکا نوشته بود.

مدیر پیام رسان گپ در صفحه توییتر خود نوشت: «تمامی پیام‌رسان‌ها نیز در قالب « Kid Mode اقدام به پیاده‌سازی در خواست این وزارتخانه ظرف ۴۸ ساعت کردند. در این مدت بیش از ۸۰ هزار مدرسه نام کاربری خود را در این شبکه اجتماعی فعال کرده بودند و همه منتظر رونمایی از این شبکه بودند اما در نهایت وزارت آموزش و پرورش طی بخشنامه‌ای از همکاری انحصاری خود با روبیکا در قالب یک بستر اختصاصی به نام شاد رونمایی کرد.»

انجیدنی در اعتراض به لغو همکاری  با آموزش و پرورش  پس از ۴۵ روز همکاری این وزارتخانه با پیام‌رسان‌های گپ، آی‌گپ، سروش و روبیکا که این طرح را در بستر خود پیاده‌سازی کرده و آماده به تحویل پروژه بودند، عنوان کرده بود که آموزش و پرورش قار است با روبیکا همکاری کند.

هرچند سرپرست مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات وزارت آموزش و پرورش نیز پیشتر از همکاری با 5 پیام رسان داخلی گفته بود تا هرکدام بخشی از کار را پوشش دهد.

شرفی در پاسخ به اعتراض برخی معلمان و کاربران در خصوص اینکه این پیام رسان‌ها هنگام نصب،اجازه دسترسی به برخی از محتواهای گوشی را می خواهند، مطرح کرده بود: افراد هنگامی که اپلیکیشن را نصب می‌کنند می‌توانند فقط اجازه دسترسی به مخاطبان را بدهند و اجازه دسترسی به سایر موارد از جمله گالری را ندهند، پیام رسان های داخلی مورد تایید منابع امنیتی و قضایی بوده و تایید شده‌اند البته ما اطلاعات هویتی دانش آموزان را به دست آنها نداده‌ایم و جزئیات اطلاعات دست خود آموزش و پرورش است و فقط آی‌دی به سمت پیام رسان‌ها می‌رود.

با این حال پس از بررسی های بیشتر وزارت آموز و پروزش برای تایید بسترهای ارائه آموزشی، همکاری با پیام رسان های داخلی به طور کلی منتفی شده  و پلتفرم اختصاصی شاد با همکاری همراه اول در حال اجرااست . بر اساس آمار اعلام شده، تاکنون بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر نرم‌افزار شبکه شاد را نصب کرده‌اند  و بیش از ۹۰ درصد مدیران دوره ابتدایی به این سامانه مراجعه کرده‌اند.

همچنین بنا بر اخبار اعلام شده اینترنت در فضای شبکه شاد رایگان بوده و قرار است به‌زودی آدرس نسخه وب پیام‌رسان شاد نیز اعلام شود.

فاطمه کامکار