اگرچه برخی افراد بدون تجویز پزشک داروهای مُسکن مصرف میکنند، اما مصرف برخی از این داروها موجب وابستگی فرد به آن خواهد شد این درحالیست که درمان معتادان به قرصهای مسکن، از درمان افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، به شدت سختتر است.
در این رابطه سعید صفاتیان- درمانگر اعتیاد و مدیرعامل موسسه دانش اعتیاد و روانشناسی ایرسا درباره عوارض مُسکنهای مخدردار به مصرفکنندگان این مسکنها هشدار داد:
۱- مصرف برخی داروهای مسکن بدون تجویز پزشک میتواند موجب وابستگی افراد به آن دارو شود.
۲- اگرچه برخی قرصهای مسکن مانند استامینوفن، کدئین(تسکیندهنده درد)، دیفنوکسیلات (کنترل اسهال و مشکلات گوارشی)، ترامادول (داروی ضد درد قوی) و شربت اکسپکتورانت بدون نسخه پزشکی در داروخانهها به فروش میرسند، اما دارای مصرف پزشکی هستند.
۳- پایه این قرصها مخدر است؛ مصرف مداوم قرصهای مسکن مانند مورفین مانند تریاک عمل میکند و موجب بیدردی، نشئگی و وابستگی جسمی شدید فرد به این داروها میشود.
۴- عموما افرادی که بدون نسخه پزشک به مصرف این داروها روی میآورند در دو گروه تقسیمبندی میشوند؛ دسته اول معتادانی هستند که به دلیل عدم دسترسی به مواد مخدر به سمت مصرف این داروها (با حجم بالا) روی میآورند. دسته دوم نیز افرادی هستند که معتاد نیستند و به دلیل احساس درد در بخشی از بدن خود، بدون مراجعه به پزشک و با تکیه بر اطلاعات اشتباه آشنایان، اقدام به مصرف قرصهایی مانند استامینوفین و کدئین میکنند، اما پس از مصرف چندباره، میزان اثرگذاری دارو در آنها کاهش مییابد و مجددا به تجویز آشنایان، به مصرف قرص ترامادول روی میآورند. پس از مصرف چند روزه ترامادول نیز مجددا میزان اثرگذاری دارو کاهش و دوباره درد در آنها پدیدار میشود و به مرور میزان مصرف قرصهای مسکن در آنها افزایش مییابد.
۵- در واقع افرادی که بدون تجویز پزشک قرصهای مسکن مصرف میکنند، به تدریج به تعداد قرصهایی که در گذشته از آن استفاده میکردند قانع نیستند و به مرور میزان مصرف خود را افزایش میدهند، تا جایی که خودشان متوجه حجم بالای میزان مصرفی خود میشوند.
۶- درمان معتادان به قرصهای مسکن به ویژه مصرفکنندگان داروهایی مانند ترامادول، از درمان افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، به شدت سختتر است. به طور مثال افرادی که روزانه ۱۰ قرص ترامادول مصرف میکنند، سختتر از افرادی که روزانه ۲ گرم تریاک مصرف میکنند درمان خواهند شد.
۷- مصرف داروهای مسکن موجب کاهش فشار خون و ضربان قلب، تنگ شدن مردمک چشم، سیاه شدن دندان، تخریب کلیه و کبد، اختلال در گلبولهای قرمز و... خواهد شد.
۸- همچنین زنانی که به طور مکرر از این قرصها استفاده میکنند علاوه بر عوارض ذکر شده، نازایی و سقط جنین را متحمل میشوند. ترک ناگهانی این داروها نیز موجب بدن درد شدید، حالت تهوع، اسهال، استفراغ، مشکلات کلیوی، دردهای شدید کمری، خشکی دهان و دندان، سیاه شدن دندانها و... میشود.
۹- برخی سودجویان این قرصها را در قالب نامهای مستعار مانند کپسولهای ضد درد، ضد خماری و ... به فروش میرسانند و این گونه اظهار میکنند که این داروها پایه گیاهی دارد، این درحالیست که بررسیهای کارشناسان حوزه اعتیاد نشان میدهد که پایه اصلی این قرصها دیفنوکسیلات، استامینوفین، کدئین، ترامادول و... است که با مقداری پودرهای گیاهی طعمدار ترکیب شدهاند.
منبع: ایسنا