بخش استفتائات دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی به سوالات شرعی ارسالی از جانب مردم پاسخ داده و آن را در قالب بسته ویژه اسفند ماه ۱۳۹۸ منتشر کرد.
کیفیت خواندن نماز نافله در حال حرکت
سوال ۱: خواندن نماز نافله در حال حرکت چگونه است؟ رکوع و سجود و تکبیرةالاحرام آن چگونه ادا میشود؟
جواب: بدون نیاز به رعایت قبله، پس از تکبیرة الاحرام و قرائت حمد و سوره، رکوع و سجود با اشارۀ سر یا چشم، انجام میشود.
تصرف در هدیه با علم به بدهکار بودن هدیه دهنده
سوال ۲: فردی فرشی را به شخصی هدیه داد و بعد از هدیه فوت کرد، شخصی که هدیه گرفته، میداند که هدیه دهنده پول هدیه را به مغازه دار نداده است، تکلیف چیست؟
جواب: اگر هدیه را قبل از فوت هدیه دهنده تحویل گرفته است، تکلیفی ندارد و بدهی بابت هدیه از اصل مال میت پرداخت میشود.
قسم خوردن به غیر خداوند
سوال ۳: آیا قسم خوردن به قرآن یا امام حسین یا حضرت عباس (علیهم السلام) حکم قسم به الله را دارد؟
جواب: قسم به غیر اسماً خداوند تبارک و تعالی، قسم شرعی محسوب نمیشود و الزام آور نیست و تخلف از آن کفاره ندارد، ولی در هر صورت اگر قسم دروغ بخورد، حرام است.
اداء نماز قضا به صورت نشسته برای میت
سوال ۴: زنی هستم ۵۰ ساله، درد زانو دارم، آیا میتوانم برای مادرم که از دنیا رفته است به صورت نشسته نماز قضا بخوانم؟
جواب: بنا بر احتیاط واجب خواندن نماز قضا برای میت به صورت نشسته کافی نیست و باید به صورت ایستاده خوانده شود.
مس میت
سوال ۵: اگر شخصی سالها قبل میتی را لمس کرده باشد و بر وجوب غسل علم نداشته و غسل نکرده
۱- در حال حاضر غسل بر او واجب است؟
۲- حکم نمازهای او در این سالها به چه صورت است؟
۳- حکم روزههای او چیست ؟
ج ۱و ۲) مس بدن میت، اگر قبل از سرد شدن بدن باشد، غسل واجب نمیشود، و اگر بعد از سرد شدن تمام بدن و قبل از تمام شدن غسل میّت باشد، غسل مس میت واجب میشود و بدون غسل میت، نماز باطل است و باید قضای نمازهایی که بدون غسل خوانده شده است، خوانده شود، اما اگر بعد از آن شخص جنب شده و غسل جنابت انجام شده باشد، کفایت از غسل مس میت میکند و نماز صحیح است، اما بقیۀ غسلها بنا بر احتیاط واجب کفایت از غسل مس میت نمیکند.
ج ۳) روزه بدون غسل مس میت، صحیح است.
افطار روزه استیجاری بعد از اذان ظهر
سوال ۶: فردی که روزه استیجاری گرفته است، آیا میتواند بعد از اذان ظهر اختیارا افطار کند؟
جواب: بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست.
ازدواج سفید
سؤال ۷: ازدواج سفید زندگی مشترک زن و مرد همچون زن و شوهر، بدون اجرای صیغۀ عقد ازدواج چه حکمی دارد؟
جواب: ازدواج بدون اجرای صیغه شرعی عقد ازدواج، باطل و روابط زن و مرد در آن حرام است.
هبه معوض از ارث
سوال ۸: اگر شخصی مقداری از اموالش را به عوض ارث به یکی از ورثه ببخشد، آیا این هبه و وصیت نافذ است؟ آیا پس از فوت، این وارث میتواند ادعای ارث کند؟
جواب: انسان میتواند با بخشیدن و تحویل مقداری از اموال خود به یکی از ورثه، وصیت کند که وارث مذکور از اموال او ارث نبرد و سهم او به سایر ورثه برسد، در صورتی که این وصیت توسط همه ورثه تأیید شود، عمل به آن واجب است و بعد از فوت وصیت کننده، هیچیک از ورثه حق ردّ آن را ندارند.
درآمدهای قبل از بلوغ
سوال ۹: شخصی که درآمدهایی از قبل از بلوغ داشته است، شروع و مبدأ سال خمسی او هنگام اولین درآمد این شخص است یا درآمدهای قبل از بلوغ ملاک نمیباشد؟
جواب: مبدأ سال خمسی، اولین درآمد هر چند قبل از بلوغ است.
مسح مجدد سر یا پا
سوال ۱۰: هنگام مسح سر یا پا، اگر اطمینان حاصل نکنیم که عمل مسح به خصوص مسح سر به صورت درست و کامل انجام شده است و مجدد مسح بکشیم وضو صحیح است؟
جواب: اگر شک از روی وسواس نباشد مسح را دوباره بکشید، ولی باید توجه داشته باشید که محل مسح باید خشک باشد.