کودکان زیادی را دیدهاید که حاضر نیستند تنهایی در اتاقشان بخوابند و اصرار دارند که در کنار
والدین شان بمانند. این موضوع یکی از عوامل مهمی است که باعث ایجاد مشکلاتی در
روابط زوجین میشود؛ از طرفی نگرانی والدین در رابطه با اینکه ممکن است کودک بترسد یا مبادا مشکلاتی برای او پیش بیایید، باعث میشود تا بسیاری از مادران در کنار کودکشان بخوابند، اما چگونه میتوان کودکان را بهتنهایی خوابیدن عادت داد؟
معمولا تا حدود یک سالگی کودک در کنار والدین میخوابد و این مسئله میتواند باعث وابستگی او شود؛ بنابراین در ابتدا جدا کردن خواب کودک کمی سخت است، اما بالاخره دیر یا زود باید این اتفاق بیفتد و با طولانی شدن این روند ممکن است مشکلات دیگری همچون وابستگی بیش از اندازه کودک و مشکلات عاطفی زوجین رخ دهد؛ این در حالی است که تنهایی خوابیدن کودک مزایایی دارد که عبارتاند از:
- افزایش حس استقلال و اعتمادبهنفس
- کاهش وابستگی کودک به والدین
- نداشتن حس کمبود در بین دوستان
کودک از چه سنی باید تنها بخوابد؟
تنهایی خوابیدن کودک در سن مناسب بنابه دلایل فوق بسیار حائز اهمیت است؛ بنابراین سن ۲ الی ۳ سالگی، زمان خوبی است که سعی کنید کودک را تنها بخوابانید، زیرا جدا خوابیدن کودک در سن بیشتر از ۳ سالگی میتواند باعث ایجاد وابستگی او شده و درنهایت جدا کردن او از والدین بسیار دشوار خواهد بود و تنهایی خوابیدن او در سن کمتر از ۲ سالگی هم میتواند باعث اضطراب جدایی شود.
چگونه کودک را بهتنهایی خوابیدن عادت دهیم؟
جدا کردن محل خواب کودک یکشبه اتفاق نمیافتد و نیازمند صبر و حوصله شما است. گاهی دیده میشود که والدین برای تقویت ارتباط عاطفی خود، جدا کردن خواب کودک را بهترین راهحل میدانند و برای ایجاد این عادت جدید متوسل به تنبیه، تمسخر، تحقیر و مقایسه میشوند، اما دقت کنید این روشها نتیجه معکوس دارد و جدا خوابیدن کودکتان را به تعویق خواهد انداخت.
استفاده از روشهای زیر بهعنوان نقطه شروع میتواند برای تنهایی خوابیدن کودکان کمک کننده باشد:
۱. آهسته شروع کنید
تنهایی خوابیدن را ناگهانی شروع نکنید. یک یا دو روز در هفته را تنظیم کنید که او بهتنهایی بخوابد، اما او را تنها نگذارید
اتاق کودک را با وسایل تزیینی مثل عکس، پوستر، ستاره و... جذاب و لذتبخش کنید، زیرا این وسایل باعث تمرکز کودکان به موارد مثبت میشود و اضطراب جدایی را در آنها کاهش میدهد
و ۱۰ الی ۳۰ دقیقه در کنار تختش بنشینید و برایش داستان بخوانید تا بخوابد؛ زیرا حضور شما در اتاقش به او احساس امنیت و آرامش میدهد. کودک کمکم به اتاقش و تنهایی خوابیدن عادت میکند و شما میتوانید روزهای تنهایی خوابیدن را افزایش دهید.
۲. تشویق کنید
هنگامیکه فرزند شما توانست یک شب را بدون ترس و گریه در اتاقش بخوابد، بگویید که به او افتخار میکنید و با خریدن یک جایزه کوچک، درست کردن غذای موردعلاقه او و یا ترتیب دادن یک مهمانی با حضور هم سن و سالانش، در او انگیزه ایجاد کنید تا تنها بخوابد. این کار را تا زمانی که تنهایی خوابیدن برای او به یک عادت تبدیل شود، ادامه دهید.
۳. قبل از خواب محرکها را از کودک دور کنید
برخی محرکها مانند شکلات، نوشیدنیهای کافئین دار، استفاده از تلویزیون و موبایل، خواب کودکان را مختل میکند. کودکان در حالت ایدهآل حداقل باید یک ساعت قبل خواب از محرکها دور باشند، زیرا استفاده از این عوامل تهدیدکننده بهخصوص تماشای بعضی برنامهها و فیلمها که برای سن کودک مناسب نیست باعث میشود تا کودکان هنگام خواب دچار نگرانی و پریشانی شوند؛ بنابراین والدین باید نسبت به دور کردن این عوامل تهدیدکننده هوشیار بوده و سپس از فرزندانشان انتظار جدا خوابیدن را داشته باشند.
۴. اتاق کودک را تزیین کنید
اتاق کودک را با وسایل تزیینی مثل عکس، پوستر، ستاره و... جذاب و لذتبخش کنید، زیرا این وسایل باعث تمرکز کودکان به موارد مثبت میشود و اضطراب جدایی را در آنها کاهش میدهد.
۵. با کودک تنهایی خوابیدن را بازی کنید
کودکان از راه بازی میتوانند به استعدادها، تواناییها، نقاط مثبت و منفی خود پی ببرند و با شناخت ویژگیهای خود شخصیتشان را تحکیم بخشند. کودکان معمولاً علاقهمندند در جریان بازی نقش بزرگسالان را ایفا کنند و بازی کردن برخی نقشها باعث میشود تا کودک در واقعیت ارتباط بهتری با آنها برقرار کند. تنهایی خوابیدن ازجمله نقشهایی است که میتوانید با فرزندتان بازی کنید و جریان بازی را بهگونهای پیش ببرید که نقش اصلی بازی، با شجاعت و به میل خود حاضر به تنها خوابیدن بوده و خوابیدن بهتنهایی یک قسمت از بزرگ شدن است.
۶. قاطع باشید
برخی کودکان التماس میکنند تا پیش والدینشان بخوابند و یا گاهی شبها از اتاقشان نزد والدینشان میروند، در این صورت لازم است قاطعیت به خرج دهید و هرگز اجازه ندهید کودکتان پیش شما بخوابد. با او به اتاقش بروید و با نشستن در کنارش به او کمک کنید تا بخوابد.
۷. از تنهایی خوابیدن بهعنوان تهدید استفاده نکنید
برخی از والدین زمانی که کودک کاراشتباهی انجام میدهد، از تنهایی خوابیدن بهعنوان تنبیه استفاده میکنند. این کار باعث میشود تا کودک علاوه بر اضطراب جدایی و ترس از تنها خوابیدن، دچار اختلال خواب شود و مفهوم نادرستی از خواب در ذهن او باقی بماند.