آشنایی با انواع مختلف پا درد و روش‌های درمان آن
هنگام دچار شدن به عوارضی نظیر انقباض عضلات، لخته خون یا مشکلات در اعصاب پا با درمان‌های پزشکی خاص در صورت تایید پزشک معالج می‌توان به شما کمک کرد تا بهبود یابید. اما شما می‌توانید با انجام کارهایی خودتان در خانه پادرد را درمان کنید.
استخوان‌ها، مفاصل و عضلات
انقباض عضلانی: این عارضه ممکن است هم در اواسط روز ایجاد شود هم در هنگام خواب. گرفتگی و سفت شدن شدید عضلات پایین پا که گاهی اوقات از آن با عنوان اسب چارلی هم یاد می‌کنند، وقتی بگیرد، شدیدتر هم می‌شود. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که عضلات خسته هستند یا دچار کم‌آبی شده‌اند. اگر گاهی اوقات دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوید، باید در طول روز آب بیشتری بنوشید.
ممکن است با کشیدن آرام پا یا ماساژ دادن موضع گرفتگی شدید عضلات دردتان تسکین یابد. شما باید پاهای خود را قبل از ورزش هم کاملا بکشید.
درد ساق پا
شما می‌توانید این درد را درست جلوی ماهیچه ساق پا در استخوان ساق حس کنید. عضلات و گوشت در لبه استخوان ساق پا هم ممکن است ملتهب شوند و به همین دلیل پیاده روی، دویدن یا پریدن برایتان مشکل باشد. انجام دادن فعالیت بدنی به صورت مکرر و روی سطوح سفت این درد را در شما ایجاد می‌کند. اگر کف پایتان صاف باشد ممکن است درد ساق پا شما را بیشتر آزار دهد.
به پاهای خود استراحت دهید. استفاده از یخ می‌تواند مفید باشد. می‌توانید از داروهای ضدالتهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هم استفاده کنید. البته، اگر پزشکتان تشخیص دهد که این داروها برای تسکین درد و التهاب شما مفید خواهد بود.
اگر متوجه شدید که درد ساق پای شما ادامه پیدا کرده و مدتی است تسکین نیافته، حتما به پزشک مراجعه کنید. وقتی دیدید درد پایتان کمی بهتر شده است، تمرینات کششی را انجام دهید. بار دیگر وقتی بیرون می‌روید کفش‌های راحت و طبی بپوشید و تا حدی که امکان دارد روی سطوح سخت ندوید.
التهاب تاندون‌ها
یکی از علائم اولیه و هشداردهنده در زمان ابتلا به التهاب تاندون آشیل بروز درد در عضله پایین پا و نزدیک پشت پاشنه پا است. این عارضه منجر به تورم، کشیدگی یا پاره شدن تاندون می‌شود. احتمال دارد شما با کار کشیدن زیاد از ماهیچه ساق پا یا بالا رفتن از پله دچار این عارضه شوید. این درد ممکن است مدت زمان طولانی شما را درگیر خود کند.
برای تسکین یافتن درد، روی موضع یخ بگذارید یا داروهای ضدالتهابی که دکتر برای شما تجویز می‌کند و برایتان خوب است را مصرف کنید. از انجام هر کاری که درد را ایجاد یا بدتر می‌کند پرهیز کنید. وقتی کمتر درد دارید، پاهای خود را بکشید و تقویت کنید.
اگر حس کردید درد شما شدیدتر شده است، ممکن است تاندون آشیل پاره شده باشد. علامت احتمالی دیگر پارگی تاندون درد داشتن و مشکل در کشیدن یا اشاره کردن انگشت پا به سمت پایین است. پزشک شما می‌تواند به قسمت ملتهب دارو تزریق کند. حتی شاید برای بهبود یافتن و برطرف شدن آسیب لازم باشد جراحی انجام دهید.
رگ‌ها و لخته‌ها
لخته خون: وقتی خون شما در رگ‌هایتان غلیظ شود، در یک موضع انباشته شده و به هم بچسبد، به لخته مبدل می‌شود. لخته در رگ‌های خونی عمیق بدن عارضه ترومبوز سیاهرگی عمیق یا DVT را ایجاد می‌کند.
بیشتر عوارض لخته شدن خون در سیاهرگ‌های خونی عمیقی که در پایین پا یا ران پا وجود دارد ایجاد می‌شود. اگر به مدت طولانی بی‌حرکت مانده باشید، مثلا هنگام رانندگی یا پرواز در هواپیما، بیشتر احتمال دارد دچار این عارضه شوید. در صورتی که اضافه وزن دارید، سیگار می‌کشید یا داروهای خاصی را مصرف می‌کنید هم ممکن است دچار لخته شدن خون در سیاهرگ‌های عمیق پا شوید.
این احتمال هم وجود دارد که لخته خون از جایش کنده شده و وارد جریان خون شود و خودش را به عروق ریه برساند. در این حالت، جریان خون مسدود می‌شود. این عارضه جدی را آمبولی ریه می‌نامند.
اگر فکر می‌کنید لخته خونی دارید، فورا خودتان را به بخش اورژانس بیمارستان نزدیک محل زندگی خود برسانید.
مصرف دارو، جوراب‌های ساپورت ساق‌بلند طبی و کاهش وزن درمان‌هایی هستند که به شما در پیشگیری از ایجاد لخته خون کمک می‌کنند.
واریس سیاهرگی
ممکن است شما با این عارضه آشنا باشید زیرا می‌توانید آنها را از روی سطح پوست هم ببینید. واریس سیاهرگی به شکل رگ‌های بنفش یا آبی تیره رنگ پیچ‌خورده‌ای دیده می‌شوند و به دلیل داشتن ضعف در دیواره عروق و دریچه‌‌ها ایجاد می‌شوند. احتمال دارد این عروق بعد از ایستادن‌های متمادی درد شدیدی را در پای شما ایجاد کنند.
جوراب‌های ساق بلند طبی درد شما را کم می‌کنند. علاوه بر این، بهتر است بین ایستادن و نشستن‌های خود تغییر حالت دهید. اگر سیاهرگ‌های واریسی شما دردناک شد، برای تسکین درد به پزشک مراجعه کرده تا در مورد نحوه درمان با او مشورت کنید.
بیماری شریانی اندام تحتانی
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که عروق خونی در پای شما سفت شوند یا آسیب ببینند. وقتی عروق خونی شما مسدود یا باریک شوند، جریان خون لازم به پاهای شما نمی‌رسد. به همین علت، قسمت پایین پا منقبض می‌شود و در هنگام پیاده‌روی، بالا رفتن از پله یا دیگر شکل‌های فعالیت بدنی درد بگیرد زیرا عضلات خون کافی دریافت نمی‌کنند.
استراحت کردن به شما در تسکین درد کمک می‌کند. اما اگر عروق خونی شما بیش از حد باریک یا کلا مسدود شوند، درد مداوم می‌شود؛ حتی در زمان استراحت. حتی این امکان هم وجود دارد که جراحت ترمیم نیابد.
اگر به دیابت، فشار خون بالا یا کلسترول بالا دچار هستید، سیگار می‌کشید یا چاق هستید، بیشتر احتمال دارد با این عارضه روبه‌رو شوید.
با تغییر سیک زندگی می‌توانید این مشکلات را برطرف کنید:
اگر سیگار می‌کشید، ترک کنید.
سالم‌تر غذا بخورید.
وزنتان را متعادل کنید.
ورزش کنید.
درمان‌های دیگری مانند مصرف دارو می‌تواند کلسترول، دیابت یا فشار خون بالا را کنترل کنند. برخی افراد هم باید برای بهبود جریان خون در موضع آسیب‌دیده جراحی انجام دهند.
درد در پایین پا: اعصاب
گاهی ممکن است منبع درد پا وجود مشکلاتی در اعصاب پا باشد.
تنگی کانال نخاع (تنگی مجرا) و سیاتیک: یکی از عوارض رایج تنگی کانال نخاع آرتریت ستون مهره‌ها است. گاهی اوقات فتق دیسک روی ریشه اعصاب مجاور فشار وارد می‌کند و منجر به بروز علائم سیاتیک می‌شود. مانند:
سوزش، گرفتگی عضلات پا در هنگام راه رفتن یا نشستن
بی‌حسی
مورمور شدن
خستگی
ضعف
درد ممکن است در کمر و باسن شما باشد و سپس تا پایین پا کشیده شود. استراحت اغلب می‌تواند درد پا را درمان کند اما نه درد پایی که دلیلش عصب سیاتیک است.
درمان می‌تواند استراحت چندروزه به همراه مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن درد باشد. سرما و گرما هم می‌توانند برخی علائم را برطرف کنند. فیزیوتراپی و ورزش‌های کششی عضلات هم اغلب مفید خواهند بود. با گذشت زمان می‌توانید حرکت خود را به تدریج بیشتر کنید. اگر درد بهتر نشد، پزشکتان ممکن است مصرف دارو یا جراحی را برایتان تجویز کند.
نوروپاتی دیابتی: این عارضه یک مشکل رایج در افراد مبتلا به دیابت است. اعصاب می‌توانند در زمان بالا بودن میزان قند خون آسیب ببینند. نوروپاتی دیابتی منجر به درد در هر دو پای شما می‌شود و بی‌حسی یا کم‌حسی در قسمت پایین پا را ایجاد می‌کند.
برای کنترل درد و کمک به مدیریت میزان قند خون به پزشک معالج خود مراجعه کنید.