"کریم منصوری"
قاری محبوب ایرانیها است که تلاوت او نه تنها برای هموطنان ایرانی، حتی مصریها را به یاد تلاوت استاد مرحوم "عبدالباسط" میاندازد. نوای ماندگار قرائتش در ابتدای سریال "حضرت یوسف" نیز از خاطرات خوشی است که در اذهان بسیاری ثبت شده است.
کریم منصوری قاری و حافظ کل قرآنکریم از سال ۱۳۵۹ با شرکت در جلسات قرآنی، آموزش قرآنکریم را بهصورت فنی دنبال کرد و موفق شد در مدت زمان کوتاهی قرائت و روخوانی قرآن را نزد آقایان، «سیدصالح، گروسی، رکابی و عبداللهزاده» فرا بگیرد. وی سپس علم تجوید را به صورت کلاسیک زیر نظر استادان «موسوی، مرحوم اربابی و خدامحسینی» آموخت و در سال ۱۳۷۱ طی مدت ۱۱ ماه کل قرآن را حفظ کرد.
کریم منصوری (۹ آذر) در ویژهبرنامه زنده شبکه رادیویی قرآن که به مناسبت سالروز وفات مرحوم استاد عبدالباسط پخش شد، حضور یافت و به نکاتی درباره ویژگیهای تلاوت استاد عبدالباسط پرداخت.
مبهوت تلاوت عبدالباسط شدم
کریم منصوری به نحوه آشنایاش با تلاوت استاد عبدالباسط اشاره کرد و گفت: زمانی که در خوزستان زندگی میکردم، پدرم هر روز صبح، تلاوت عبدالباسط را از رادیو کویت و قطر گوش میداد و ما با صدای ایشان برای نماز آماده میشدیم. پس از اینکه به کرمان رفتیم، برای اولینبار تلاوت سوره "کهف" استاد عبدالباسط را بهطور کامل شنیدم که تأثیر فراوانی بر من داشت. بعد از آن بود که از مادرم خواهش کردم که نوار کاست سورههای مختلف ایشان را برایم خریداری کند و ایشان هم محبت کردند و حرفم را گوش دادند. پس از پایان جنگ نزد اساتیدی همچون زرندی، گروسی، ظهوری، استاد شیخ مهدی رکابی رفتم. همچنین پس از اینکه به بوشهر رفتیم، از محضر اساتیدی همچون عبداللهزاده، گلمحمدی، باغ ملایی و دوستان دیگر بهره بردم.
منصوری در پاسخ به این سؤال که فقط از الحان تلاوت استاد عبدالباسط بهرهمند میشوید؟ گفت: در تلاوت خود از اساتید دیگری همچون محمد منشاوی، ابوالعینین و مصطفی اسماعیل که الحان نزدیک به عبدالباسط دارند نیز بهره میبرم؛ حتی از الحان ایرانی نیز استفاده میکنم، اما چارچوب و اسلوب تلاوت عبدالباسط را بیشتر میپسندم. تلاوتهای شاهکار عبدالباسط را مثل سورههای مدثّر، قیامة، مریم (س)، رعد و یوسف، بهصورت حفظ و تقلیدی میخواندم.
وی درباره تلاوت خود در تیتراژ سریال یوسف پیامبر (ع) نیز گفت: یکی از دوستان تماس گرفت و از من خواست تا تلاوت آغازین این سریال را داشته باشم. با کمال میل پذیرفتم. آهنگ سریال را برای من پخش کردند و فهمیدم که باید در مقام "حجاز" بخوانم و چندبار هم تکرار کردم. خداوند متعال عنایت کرد و مورد پسند مردم قرار گرفت.
بالاترین مرتبه تلاوت از آنِ عبدالباسط است
منصوری درباره ویژگیهای مرحوم عبدالباسط گفت: این عنایت خداوند است که ایشان بر قله قرائت قرار گرفته است. امروز اگر کسی بخواهد تلاوت زیبایی داشته باشد به او میگویند، شبیه عبدالباسط میخواند، یعنی بالاترین مرتبه تلاوت از آنِ عبدالباسط است. یکی از امتیازاتی که مرحوم عبدالباسط داشت، این بود که او در مصر به دنیا آمد و مردم مصر، شنونده و مشتاق تلاوت قرآنند.
وی درباره اقامتش در کشور مصر نیز گفت: در سال ۱۳۸۰ بهواسطه فعالیت در وزارت امور خارجه به مدت دو سال در کشور مصر اقامت داشتم و با جوّ قاریان و مردم آنجا آشنا شدم. مردم مصر، عبدالباسط را دوست دارند البته دیگر قراء به ویژه منشاوی و مصطفی اسماعیل را نیز خیلی دوست دارند. آنها تقریباً با عبدالباسط هم لحنند. استاد کامل یوسف، تقریباً نزدیک به لحن استاد عبدالباسط دارند، اما این سه قاری (عبدالباسط، منشاوی و مصطفی اسماعیل) در مصر در اوج قرائت قرار دارند.
این قاری قرآن صدای پرتحریر، نفس عالی و تلاوت همهپسند را از ویژگیهای عبدالباسط دانست و گفت: مرحوم عبدالباسط بهاصطلاح (کثیرالسفر) بود و مردم دنیا صدای وی را بسیار دوست داشتند. صدای وی هم زیباست و هم حزن دارد. مرحوم عبدالباسط کمغلطترین استاد در تلاوت است. قرارش بالا بوده است. اگر او در مسابقات جوابالجواب میآورد شاید تبدیل به جیغ میشد و برای اینکه از ابتدا قرار را بالا میگرفت با صدای کوکی که داشت، تلاوتش دلنشین میشد. حتی زمانی که اختلاف قرائت نیز میخواند آن را کاملاً با دقت اجرا میکند.
بیشتر بخوانید:
شما خاطرات پدرم را زنده کردید
کریم منصوری با اشاره به تلاوتهایش در کشور مصر گفت: یک دوره کامل تلاوت ترتیل را در کشور مصر ضبط کردهام. استاد احمد نعینع از من دعوت کرد تا در یکی از مساجد قاهره تلاوت کنم که مردم با شنیدن تلاوت، گریه میکردند و تقاضا میکردند تا آیات را تکرار کنم. با پسر استاد عبدالباسط (یاسر) رفت و آمد داشتم و به منزلشان میرفتم. او به من میگفت که "شما پدر من را زنده کردید".
وی درباره تلاوتش در اجلاس سران کشورهای اسلامی در سال ۱۳۷۶ نیز گفت: من در آن روز، روزه بودم و ضعف بر بدنم غالب شده بود. وقتی به آیه مبارکه "وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا" رسیدم، لحظهای حواسم به سمت سوره مبارکه "لیل" رفت که توسل به امام زمان (عج) کردم و گفتم یابن رسولالله (ص) کمک کن و خداوند متعال عنایت کرد و آیات به ذهنم رسید.
این قاری بینالمللی قرآن ضمن تشکر فراوان از همسر خود که کمک فراوانی در راه حفظ قرآن وی کرده است، گفت: در سال ۱۳۷۲ که به اتفاق استاد شهریار پرهیزکار برای حضور در مسابقات به عربستان رفته بودیم، پس از بازگشت از سفر به محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی رسیدیم که ایشان در آن جلسه به بنده فرمودند که بهتر است که قرآن را هم حفظ کنید که با رهنمود حضرت آقا و کمک همسرم توانستم ظرف ۱۱ ماه کل قرآن را حفظ کنم.
وی درباره خانوادهاش گفت: خداوند متعال سه دختر به من عطا کرده است که دو نفر از آنها ازدواج کردهاند و دامادهای بسیار خوب و مؤمن نصیب ما شده است. خانواده تأثیر بسیار زیادی در موفقیت من داشته است. همسرم نقش بسیار زیادی در زندگی و موفقیتم داشتند و رشد خود را مدیون این خانواده میدانم. امیدوارم همهشان عاقبت به خیر شوند.
پس از اینکه تلاوت استاد منصوری در سالن اجلاس سران اجرا شد، اتفاقات دیگری افتاد. از جمله اینکه او به دعوت ولیعهد سابق اردن، به این کشور سفر کرد و تلاوتهایی را در رادیو قرآن و مساجد آنجا کرد که حتی پس از فوت شاه قبلی این کشور، تلاوتهای استاد منصوری در اردن پخش شد.
وی درباره تقاضای مقامات کشورهای اسلامی برای حضور و ارسال نوارهای تلاوتش نیز گفت: وزیر نفت عربستان به آقای زنگنه گفته بودند که کاست منصوری را برایم بیاورید. وزیر ورزش کویت (فهد) هم درخواست کرده بود که کاست تلاوتم را برایش ارسال کنم. شاه مراکش نیز برای حضور در مراسم "دروس حسنیه" دعوت کرد که به آن کشور بروم و مرحوم حافظ اسد، رئیسجمهور پیشین سوریه نیز وصیت کرده بود که پس فوتش، من برای تلاوت دعوت شوم که این اتفاق افتاد و در مراسم او تلاوت کردم.